Stap1

Ongeschreven regels, wat doe je er mee?
Nederland heeft regels. Sommige regels zijn opgeschreven en worden wetten genoemd. Wie een wet overtreedt, kan daarvoor worden gestraft. De politie handhaaft de wet en rechters bepalen welke straf je krijgt bij overtreding.

Andere regels zijn ongeschreven. Wie deze overtreedt, wordt daarvoor niet opgepakt en door een rechter gestraft. De verantwoordelijkheid voor het naleven en de handhaving van deze regels ligt bij ons allemaal. We moeten ons er zelf aan houden en anderen erop aanspreken als ze dat niet doen. We moeten er zelf voor zorgen onze maatschappij leefbaar te houden. Door ons aan de (ongeschreven) regels te houden en ook anderen daaraan te houden.

Dat lukt alleen als je betrokken bent bij de samenleving, meedoet. Betrokkenheid betekent  dat je verbonden bent met de samenleving, het kan wat schelen wat er in de samenleving gebeurt. Participatie betekent dat je niet aan de kant staat toe te kijken, maar actief deelneemt. Hoe groter de betrokkenheid en participatie, hoe groter de sociale samenhang in een wijk. 

Een andere term die je in dit verband vaak tegenkomt is burgerschap. Van burgerschap is sprake als je deel uitmaakt van de samenleving. Als je de regels kent van het land, je verbonden voelt met andere bewoners en de vaardigheden hebt om mee te doen aan de samenleving.

Als burgers van een straat, wijk, stad of land betrokken zijn, meedoen en zich als een burger opstellen dan is er sociale samenhang. Sociale samenhang gaat over de mate waarin mensen in een straat, wijk, stad of land bij elkaar horen. Over de mate waarin ze zich met de anderen om zich heen verbonden voelen

Maar ja, niet iedereen is altijd een even keurige burger. Er zijn momenten waarop we wat minder met anderen hebben en ons niet echt verbonden voelen. Soms gelden de regels niet voor onszelf. Of zijn er regels die we niet accepteren, waar we anders over denken. Dan botst en schuurt het in de samenleving.

Vraag:
Hieronder staan drie filmpjes uit een oude Sire-campagne.
Kun je omschrijven welke ongeschreven regels hier worden uitgebeeld?
Ook vind je een opsomming van een aantal ongeschreven regels.


Video - In het park:

Video - De plas: Video - In de tram:

 

Ongeschreven regels: 

  1. Hinderlijk lawaai moet je zien te vermijden
    Een TV die hard staat, iemand die op zijn piano een muziekstuk instudeert, boren en timmeren, geschreeuw van mensen buiten, dat zijn enkele voorbeelden van lawaai dat hinderlijk kan zijn, vooral ’s avonds laat en als het vaak terugkomt.
  2. Afval hoort niet op straat, in voortuinen en op opritten.
    De meeste mensen houden er niet van om uitzicht te hebben op voortuinen en opritten waar altijd veel afval op ligt, en ook niet op straat.
  3. Kleine kinderen moeten vroeg naar bed
    Als kinderen van hooguit vier jaar tot 12 uur ’s avonds op straat spelen, vinden veel mensen dat er iets niet in de haak is.
  4. Opstaan
    Je zit in een volle bus, tram of trein. Er komt iemand aanlopen die slecht ter been is. Dan biedt je hem of haar jouw plaats aan.
  5. Bedanken is normaal
    Iemand wijst je de weg, geeft je voorrang bij een kruising, helpt je in een winkel of bewijst je op een andere manier een dienst. Dan is een bedankje van jouw kant op zijn plaats.
  6. Hoffelijk in het verkeer
    Opgeheven middelvingers, scheldpartijen, naar het hoofd wijzen, het zijn allemaal uitingen van agressief gedrag die in het verkeer door medeweggebruikers niet worden gewaardeerd.

 

Regels en minderheden
Er zijn gemeenten met een vloekverbod.
In bijvoorbeeld Urk of Staphorst is het verboden in het openbaar Gods naam te misbruiken. Ook als je niet in god gelooft. Het is moeilijk te handhaven want het valt al gauw onder de vrijheid van meningsuiting, maar toch.

Heel veel mensen zullen in de dagelijkse omgang met anderen, bijvoorbeeld gelovigen, hun taal aanpassen en respect hebben voor hun opvattingen.
Ook al zijn ze het er niet mee eens.

Vloeken, ernstige scheldwoorden, kwetsende uitlatingen, iemand een ernstige ziekte toewensen, het is in het openbaar ‘not done’. Voetbalscheidsrechters hebben al wel wedstrijden stilgelegd vanwege scheldpartijen van voetbalfans.