Nederland is een verzorgingsstaat. Als we spreken over sociale zekerheid bedoelen we het geheel van allerlei uitkeringen. Dat zijn niet alleen sociale verzekeringen, maar ook sociale voorzieningen. Dus de sociale zekerheid bestaat uit twee groepen:
1. Sociale voorzieningen
2. Sociale verzekeringen
De sociale verzekeringen bestaan uit twee vormen: werknemersverzekeringen en volksverzekeringen. Onderstaand schema geeft een globale indeling van de diverse uitkeringen:
Wat betekenen deze begrippen eigenlijk ? Om deze schema te kunnen begrijpen zal ik de volgende begrippen uitleggen:
Sociale zekerheid is een publiek stelsel dat bedoeld is om inkomen en/of verzorging te garanderen voor natuurlijke personen of gezinnen die, tijdelijk of blijvend, niet in staat zijn om zelf in (voldoende) inkomen en/of verzorging te voorzien.
Sociale voorzieningen worden dan ook betaald uit belastingopbrengsten. Het doel van een sociale voorziening is mensen te helpen die niet terug kunnen vallen op een werknemers- of een volksverzekering.
Sociale verzekeringen zijn er voor bedoeld om iemand een uitkering te geven als die bijvoorbeeld ziek wordt, werkloos raakt of te oud is om te werken. Sociale verzekeringen worden ook wel sociale premies genoemd. Iedereen die werkt is verplicht om, over een deel van zijn loon, sociale premies te betalen.
Volksverzekering is een sociale verzekering die geldt voor alle inwoners van Nederland en voor alle werknemers in dienst van een Nederlandse werkgever. Volksverzekeringen zijn de Algemene nabestaandenwet (Anw), de Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ).
Werknemersverzekeringen zijn in Nederland verplichte, publiekrechtelijke verzekeringen voor werknemers en met hen gelijkgestelden. De verzekeringen voorzien in een uitkering in geval van onvrijwillige werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. De verzekeringen zijn per wet geregeld. Je hebt verschillende soorten werknemersverzekeringen zoals Werkloosheidswet (WW), Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO), Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en Ziektewet (ZW).
In het filmpje hieronder worden de volksverzekeringen en de werknemersverzekeringen uitgelegd.