Met Leerdoel bedoelen we dat de leraar of de leerling helder formuleert wat hij wil bereiken met bijvoorbeeld deze les, dit gesprek of deze coaching. Doelgericht leren vraagt om het stellen van leerdoelen die je transparant maakt voor je leerlingen. Je formuleert concreet wat er deze les, deze lessenserie of in dit coachingsgesprek geleerd kan worden en waar dat toe zal leiden. Waar werk jij als leraar en waar werken de leerlingen naar toe?
Transparante leerdoelen leiden ertoe dat leerlingen weten wat ze moeten kennen en/of kunnen. Als ze daarnaast ook nog weten waarom of waarvoor ze het doen, levert dat een belangrijke bijdrage aan hun motivatie en het leerrendement (Hattie, 2014). Volgens Hattie blijkt dat het leren nog meer versterkt wordt als leerlingen hun eigen leerdoelen formuleren
Een helder leerdoel geeft een duidelijke focus, wat het leren makkelijker maakt en uitnodigt om na een activiteit (bijv. les of coachingsgesprek) te checken of er uiteindelijk ook geleerd is wat de bedoeling was. Dit is de kern van formatieve evaluaties.
Bovendien helpt het de leraar gerichte en concrete feedback te geven. Hoe duidelijker je het doel voor ogen hebt, hoe gerichter je kunt waarnemen en hoe specifieker je feedback kunt geven, wat weer het leerrendement van de leerling verhoogt. De leerling pakt deze feedback gemakkelijker op, omdat hij weet waar het over gaat.
Daarnaast kunnen leerlingen pas zelf verantwoordelijk zijn voor hun leerproces als ze weten wat er van hen verwacht wordt met betrekking tot leren. Een belangrijk aspect van motivatie en inzet!
In de praktijk worden leerdoelen en activiteiten nog al eens door elkaar gehaald. Bij veel leraren zien wij dat het doel van de les wordt vertaald in “we bespreken vandaag paragraaf 3 en maken de opgaven 2 t/m 5 in 2-tallen”. Daarmee is niet benoemd wat de leerling aan het eind van deze les moet kennen en/of kunnen maar wat er deze les wordt gedaan. Leerlingen kunnen daarom vaak ook niet benoemen wat ze gaan leren of kunnen leren. Het tussentijds monitoren (formatief evalueren), door leraren of leerlingen, van de vooruitgang met betrekking tot de gestelde leerdoelen, is dan nauwelijks mogelijk.