Inleiding

De ontwikkeling van een verstandelijk beperkt mens verloopt aan de ene kant hetzelfde als in normale omstandigheden, maar ook door de verstandelijk beperking geheel anders.Daarom wordt in dit hoofdstuk extra aandacht besteedt aan de verstandelijk beperkte mens.

Er zijn verschillende vormen en oorzaken van een verstandelijke beperking.

De oorzaken zijn in grote lijnen in te delen in:

  1. Chromosoom en DNA afwijkingen, zoals het down syndroom.
  2. Naast deze chromosomale afwijkingen zijn er ook syndromen waarbij het niet bekend is waardoor ze ontstaan. Het is wel mogelijk dat in de toekomst met het voortschrijden van de techniek van DNA onderzoek er meer hierover bekend gaat worden.
  3. Erfelijke stofwisselingsziekten. Beide ouders hebben hierbij zelf geen last van de aanleg, omdat er een gezond gen tegenover staat. Krijgt een kind echter van beide ouders het afwijkende gen, dan kan er een afwijking in de stofwisseling ontstaan. Er zijn enkele stofwisselingsziekten waarbij door het geven van bepaalde voeding of medicijnen een verslechtering van de geestelijke toestand wordt voorkomen of beperkt. In de hielprik wordt momenteel ook onderzoek verricht naar een aantal van de behandelbare stofwisselingsziekten.
  4. Oorzaken gedurende de zwangerschap ontstaan. Hierbij kan worden gedacht aan infecties die bij de moeder in de zwangerschap voorkwamen en die ook de vrucht beschadigden. Dit zijn bijvoorbeeld toxoplasmose en rode hond. Het gebruik van alcohol tijdens de zwangerschap kan leiden tot het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS).
  5. Oorzaken ontstaan rondom de bevalling. Kinderen met een erg laag geboortegewicht voor de zwangerschapsduur, te vroeg geboren baby’s met ernstige complicaties, baby’s met zuurstof tekort of bloedingen in de hersenen behoren tot deze groep.
  6. Verworven hersenletsel. Hierbij kan worden gedacht aan letsel ontstaan door ongevallen waarbij ernstige beschadiging van de hersenen is opgetreden. hersenvliesontsteking geeft bij een aantal kinderen als restschade een ontwikkelingsachterstand.
  7. Tenslotte is er een vrij grote groep kinderen waarbij er ondanks uitvoerig onderzoek geen verklaring is te geven voor hun verstandelijke beperking.

In dit hoofdstuk gaan we de ontwikkelingsgebieden bijlangs en dieper op in.