Ontleding

Een ontledingsreactie, of kortweg ontleding, is een chemische reactie waarbij uit één beginstof twee of meer reactieproducten ontstaan.

De meeste ontledingsreacties zijn endotherme reacties. Daarbij maken we onderscheid tussen drie typen: - ontleding door verhitting (zie 'Thermolyse'),
- ontleding door elektrische stroom (zie 'Elektrolyse')

 - ontleding door licht (zie 'Fotolyse').


Sommige ontledingsreacties zijn echter exotherme reacties.
Deze reacties blijven verlopen totdat de stof geheel is omgezet. Voorbeelden hiervan zijn de ontleding van ammoniumdichromaat (zie hieronder) en het exploderen van springstoffen als dynamiet en TNT (zie 'Bijzondere verbrandingen').
 

Ontleding van ammoniumdichromaat

Als we ammoniumdichromaat (oranje vaste stof) even verhitten, komt een reactie op gang.
De reactie gaat daarna uit zichzelf verder, waarbij er zichtbaar warmte vrijkomt (vuurverschijnselen). Het is dus een exotherme reactie.
De oranje vaste stof verdwijnt en er ontstaat een groen poeder (chroomoxide). Tegelijk ontstaat waterdamp en stikstofgas.
Reactieschema:   ammoniumdichromaat(s)   chroomoxide(s) + stikstof(g) + water(l)
 
 
Uit één beginstof ontstaan hier drie reactieproducten, het is dus een ontledingsreactie. (Waterdamp noteren we als water (l) omdat waterdamp na afkoelen weer een vloeistof wordt.)
 
 

Ontleding op moleculair niveau

Op moleculair niveau komt een ontledingsreactie neer op het uiteenvallen van één molecuulsoort en een hergroepering van de brokstukken tot twee of meer nieuwe molecuulsoorten. Vrijwel alle stoffen zijn ontleedbaar, vrijwel alle molecuulsoorten kunnen we uiteen laten vallen in twee of meer molecuulsoorten.
Bij ontleding ontstaan vaak stoffen die niet nog verder te ontleden zijn (elementen), maar dit is geen regel. De ontledingsproducten kunnen op zich ook weer ontleedbaar zijn.