Aantrekkelijk taalgebruik: woordgebruik
Voor luisteraar en lezer is het prettig als taal correct geformuleerd en in een prettige stijl geschreven is.
We behandelen hier een aantal stijlkwesties op woordniveau.
A. Het gebruik van archaïsmen We noemen woorden die sterk verouderd/niet gangbaar meer zijn archaïsmen.
Je kunt ze beter niet gebruiken en vervangen door minder deftiger synoniemen.
voorzetten is beter dan bestendigen
leuk / grappig is beter dan koddig
aanbellen is beter dan aanschellen
daarom is beter dan derhalve
verwerpelijk is beter dan abject
Bekijk het filmpje:
N.B. Sommige woorden komen in bepaalde situaties wel en in andere niet archaïsch over.
Zo is het gebruik van de persoonlijke voornaamwoorden gij en ge in Vlaanderen en
Brabant heel gewoon, terwijl dat in de rest van Nederland niet zo is.
B. Voorzetseluitdrukkingen Nogal wat teksten bevatten veel voorzetseluitdrukkingen.
Voor de lezer is het prettiger als je die vervangt door één voorzetsel.
Ten aanzien vanvervangen door:over Met betrekking totvervangen door:voor
Let er op dat je de juiste voorzetsels gebruikt.
Fout is:
In vergelijking tot de resultaten van klas 4b vallen de resultaten in onze klas mee. => in vergelijking met
Bij zijn afscheid werd ook nog even stilgestaan voor zijn verdiensten voor het vrijwilligerswerk. => stilstaan bij
C. Barbarismen
Barbarismen of leenvertalingen zijn woorden en uitdrukkingen die onterecht uit vreemde talen zijn overgenomen.
We onderscheiden woorden die uit het Engels zijn overgenomen (anglicismen), uit het Duits (germanismen) en uit het Frans (gallicismen).
Gemanismen
beduidend in plaats van aanmerkelijk
eerstens in plaats van ten eerste
middels in plaats van door middel van
Anglicismen
de Obama-administratie in plaats van de regering Obama
sale in plaats van uitverkoop
het tiende hoogste gebouw in plaats van het op negen na hoogste gebouw
Gallicismen
duur kosten in plaats van is duur of kost veel
artistieke middens in plaats van artistieke kringen
de trainer onderstreepte het belang van... in plaats van ...benadrukte