In het dagelijks leven komen heel regelmatig instructieteksten voor. Denk hierbij bijvoorbeeld aan recepten en handleidingen. Instructietkesten zijn doe-teksten. Ze geven je aanwijzingen hoe je iets moet doen.
Gebiedende wijs
Instructies staan eigenlijk altijd in de gebiedende wijs.
De gebiedende wijs is een manier om iets te zeggen/ schrijven. Je beveelt als het ware iets.
Bij de gebiedende wijs heb je geen onderwerp en staat het werkwoord vaak vooraan in de zin, bijvoorbeeld doe de vaatwasser dicht of maak dat touwtje los. Zoals je ziet, staat er in beide zinnentjes geen onderwerp.
Opdracht 1
Lees onderstaande instructie eerst goed door en en voer de instructies uit.
1. Ga naast je stoel staan;
2. Probeer met je rechter elleboog je linker oor te raken;
3. Vouw je handen in elkaar en strek je vingers;
4. Doe dan beide armen in de lucht en draai een rondje;
5. Ga weer zitten;
6. Probeer met je tong het puntje van je neus te raken;
7. Knipoog naar je buurman/ buurvrouw;
8. Vergeet al het bovenstaande en kijk hoe anderen zich uitsloven.
Wellicht zijn er een aantal die bovenstaande instructies begonnen uit te voeren omdat zij niet alle instructies van te voren hadden gelezen. Bij instructies is het altijd handig om verder te lezen, zodat je weet wat je kunt verwachten.
Opdracht 2
Bekijk onderstaand filmpje en bespreek de vragen die daaronder staan met je buurman/ buurvrouw.
Waar moet een goede instructietekst volgens jullie aan voldoen? Is de instructie die in het filmpje wordt gegeven duidelijk? Verklaar jullie antwoord.
Opdracht 3
Jullie gaan voor elkaar een instructietekst schrijven van minstens 8 instructies. Zorg ervoor dat de instructies in de gebiedende wijs* staan (doe dit, doe dat). De instructies moeten kort, maar duidelijk zijn.
Je kan bijvoorbeeld een instructie maken bij het opslaan van een bestand in wordonline. Je kan natuurlijk ook iets moeilijkers verzinnen, maar zorg ervoor dat je klasgenoot door het lezen van jouw instructie iets voor elkaar krijgt.
*gebiedende wijs: bij de gebiedende wijs heb je geen onderwerp en staat het werkwoord vooraan. Het is als het ware een bevel / verzoek.
Extra opdracht in overleg
Recepten zijn ook instructieteksten. We kunnen als klas organiseren dat je individueel of in tweetallen een recept kiest en dat gerecht gaat maken. Dan neemt iedereen zijn/ haar gerecht mee en gaan we gezellig samen de gerechten nuttigen.
Hiervoor hebben we nodig:
- genoeg animo;
- tijd;
- een geschikte les wanneer we dit kunnen doen.