Als woorden synoniemen zijn van elkaar, betekent dat niet dat je ze altijd kunt verwisselen.
Bijvoorbeeld:
Op www.synoniemen.net zochten we synoniemen voor het woord etentje. We klikten op grafische weergave en kregen de afbeelding hiernaast als resultaat.
Leuk natuurlijk, maar welk synoniem gaan we nu gebruiken?
Onze tekst was:
Mijn oma had 's avonds voor de hele familie een etentje georganiseerd in een goed Italiaans restaurant.
Vraag:
Welk van de volgende 'synoniemen' past het best in deze tekst?
- maaltijd - ontbijt
- maal - diner
- lunch
Welk synoniem past het best in deze tekst?
- maaltijd: Mmm, klinkt alsof je zelf aan het koken moet: een maaltijd organiseren
- ontbijt: Nee natuurlijk, ontbijten doe je 's avonds niet
- maal: Een maal, wie zegt dat nog? Te ouderwets.
- diner: Dit lijkt geschikt, past bij de avond en bij een restaurant
- lunch: Dat is iets voor tussen de middag en niet voor 's avonds
Je ziet dat de context ('tekstomgeving') waarin je het woord gebruikt, bepalend is voor je woordkeuze.
Het juiste woord op de juiste plaats, daar gaat het om!
Een kleine oefening
In de volgende tekst is telkens net het verkeerde woord gekozen (vet gedrukt). Vervang deze vet gedrukte woorden steeds door een passend synoniem. Je kunt daarbij natuurlijk gebruik maken van www.synoniemen.net
Toen de docent te laat binnenkwam, zaten de meeste leerlingen gezellig te converseren.
De burgemeester liet het deftige gezelschap even in de steek met de woorden: "Excuseert u mij, ik heb last van zweet, ik ga me even opknappen op de plee."
De misdadiger hoorde de uitslag van de rechter uiterlijk onbewogen aan.
"Dag mijn beste Victor," zei Sinterklaas tegen het zesjarige ventje. "Ik hoor dat je je dit jaar niet onberispelijk hebt gedragen!"
De wethouder begroette koningin Maxima met de woorden: "Dag dame! Welkom op dit geinige feest."
De arts zei: "Met de juiste medicijnen kan ik uw arm waarschijnlijk weer helemaal repareren."
De verkoopster pakte een andere jurk en zei tegen mijn moeder: "Voor die jurk heeft u niet de juiste vorm."
De docent zei: "Je moet je beter aan onze overeenkomst houden."
De leerling antwoordde: "Meneer, kunnen we daar misschien na de les even over babbelen?"
De tekenleraar kon aan haar schilderijen zien dat Lena veel verbeelding had.
Hij vond wel dat ze wat dunnere kwasten had moeten gebruiken.
Vergelijk de woorden die jij hebt gekozen met de woorden die een klasgenoot heeft gekozen. Hebben jullie dezelfde woorden gekozen? Bespreek verschillen.