Definitie van het oxidatiegetal: De denkbeeldige lading van het atoom IN EEN VERBINDING
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een oxidatiegetal schrijf je boven het atoom, molecuul, ion in de reactievergelijking:
Er zijn een aantal vuistregels als het aankomt op de oxidatiegetallen:
Zuurstof O = -2 (behalve in peroxiden, dan -1)
Waterstof H = +1
Elementaire deeltjes (Cl2, I2) = Altijd 0
Enkelvoudig ionaire deeltjes (Cl- I- Na+) = de lading van het ion (Cl- = -1 Mg2+ = +2)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hieronder een voorbeeldje van halfreactie waarbij een elementair deeltje (oxidatie getal = 0)
in een enkelvoudig ionair deeltje veranderd (oxidatiegetal = hetzelfde als de lading van het ion)
Ook in samengestelde ionen geld dat je het oxidatiegetal kan vinden van een onbekend atoom als je bv weet
dat zuurstof altijd een oxidatiegetal heeft van -2
I2 is een elementair deeltje. Dus heeft het oxidatiegetal (denkbeeldige lading) 0.
Hoe komt men nu bij een oxidatiegetal van +5 voor Jood in IO3- ?
Stap 1: kijk naar het aantal zuurstof atomen. Zuurstof heeft een oxidatiegetal van -2
In dit geval 3 zuurstof atomen. Dan is het samengestelde oxidatiegetal van O = -6
Stap 2: kijk naar de echte lading van het ion. Je telt de min lading op bij het oxidatiegetal van zuurstof.
In dit geval -6 + 1 = -5 ⇒ je ziet dat de 1- lading van IO3-wordt gerekend als +1 in de berekening.
Stap 3: Het 1e atoom in de verbinding heeft nu het oxidagetal dat nodig is om het totaal van de denkbeeldige lading op 0 te zetten.
Jood heeft nu dus het oxidatiegetal dat ervoor zorgt dat als je ze beide optelt ze samen 0 zijn. -5 +5 = 0
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nu naar het voorbeeld uit de inleiding:
Voor de pijl: Elementaire deeltjes hebben een lading van 0
Na de pijl: Waterstof is altijd +1 ⇒ 6 waterstof in 2NH3 dus H= +6
Stikstof krijgt dan de lading -6
Waterstof is positief geworden dus heeft elektronen weggegeven:
3H2 → 6 H+ + 6e− → oxidatie reactie, waterstof is geoxideert, waterstof is een reductor.
Stikstof is negatief geworden dus heeft elektronen opgenomen:
N2 + 6e- → 2N3- → reductie reactie, stikstof is gereduceert, stikstof is een oxidator.
Hieronder een filmpje over het bepalen van oxidatiegetallen: