Lees onderstaande tekst goed door en bekijk de filmpjes.
Als je meer over het onderwerp wilt weten kun je op de knoppen klikken.
Zoals jullie weten bestaat bloed uit de bloedvloeistof plasma en de bloedcellen
erytrocyten (rode bloedcellen), leukocyten (witte bloedcellen) en trombocyten (bloedplaatjes).
De leukocyten vormen een verzameling bloedcellen met verschillende vormen en functies.
Ze hebben gemeen dat ze niet rood, zoals de erytrocyten, zijn. Vandaar de naam witte bloedcellen.
Het grootste verschil met de andere bloedcellen (erytrocyten en trombocyten) is dat alle leukocyten
een kern hebben.
Figuur 1 Leukocyten, erytrocyten en trombocyten [bron 5]
Zoals jullie al gezien hadden in het hoofdstuk over erytrocyten worden alle bloedcellen gemaakt in
het (rode) beenmerg. Een klein deel van de leukocyten rijpt echter uit in het lymfatisch weefsel
zoals de lymfeklieren.
Hoe heet ook alweer de cel in het beenmerg waaruit alle soorten bloedcellen ontstaan?
Figuur 2 Bot met beenmerg, waarin de bloedcellen gemaakt worden.[Bron 6]
Wisten jullie het nog? Deze cel heet de hematopoïetische stamcel
Figuur 3 De bloedcellen ontstaan allen uit de hematopoïetische stamcel in het beenmerg.[ Bron 7]
Alhoewel de leukocyten op zich allen een andere functie hebben,vormen ze gezamenlijk het
leger in ons lichaam. De leukocyten spelen dus een rol bij de afweer
De leukocyten kunnen binnengedrongen ziekteverwekkers bestrijden:
Bij fagocytose “eet” de leukocyt de ziekteverwekker als het ware op. Zie Figuur 5.
Een leukocyt die fagocyteert heet een fagocyt.
Druk op onderstaande knop en bekijk het filmpje.
flimpje schooltv over fagocytose
De leukocyten oefenen hun functie dus vooral buiten de bloedbaan uit. Immers de meeste ziekteverwekkers
dringen binnen in de weefsels. Bijvoorbeeld bij een ontsteking van je teen: de ziekteverwekker zit in het weefsel
van je teen.
Als een ziekteverwekker een weefsel is binnengedrongen worden er signaalstofjes uitgezonden, zodat de leukocyten
precies weten waar ze naartoe moeten gaan. De leukocyt gaat via de bloedbaan naar de plaats waar
de ziekteverwekker het weefsel is binnengedrongen. Daar treedt de leukocyt zonder het bloedvat te beschadigen
uit het bloedvat en gaat het weefsel in om naar de ziekteverwekker toe te gaan. Dit wordt diapedese genoemd.
Bekijk nu onderstaand fimpje (Let op: er is geen geluid bij):
Als iemand een bepaalde ziekte heeft kunnen er de volgende veranderingen optreden:
Dit is belangrijk, omdat bepaalde veranderingen typerend zijn voor verschillende ziekten. Dit wordt dan ook
gebruikt om mede een diagnose te stellen. De arts zal dan bloedonderzoek aanvragen met de bepalingen
aantal leukocyten en differentiatie van de leukocyten.
De concentratie van een leukocytensoort in bloed wordt bepaald door:
Bij een verhoogde of verlaagde leukocytenconcentratie is vaak slechts één leukocytensoort verhoogd
of verlaagd.
Als de totale leukocytenconcentratie boven de referentiewaarden (4,0-10,0 x 109/l) ligt, wordt dit een
leukocytose genoemd.
Een leukocytose kan voorkomen bij:
Als de totale leukocytenconcentratie daarentegen beneden de referentiewaarden
(4,0-10,0 x 109/l) ligt, wordt dit leukopenie genoemd.
Een aantal zietebeelden waarbij leukocytose op kan treden kan ook een leukopenie veroorzaken.
Of er een leukocytose of een leukopenie optreedt hangt af van de omstandigheden. Een bepaald virus
kan bijvoorbeeld een leukopenie veroorzaken, terwijl een ander soort virus juist een leukocytose kan
veroorzaken. Ook kan de toestand waarin de patiënt zich bevindt (bijvoorbeeld heel erg verzwakt)
hierbij een beslissende rol spelen.
Een leukopenie kan voorkomen bij:
Ook als de totale leukocytenconcentratie niet verhoogd is, kan het zinvol voor de arts zijn om een
differentiatie van de leukcoyten aan te vragen. De verhouding van leukocyten kan immers ten gevolge
van een ziekte/aandoening veranderd zijn.
Maak nu de volgende oefenening door op de knop te klikken. Vul bij Student login: schuitemaker866 en bij het volgende invulveld je naam.