Montyn
Boek Montyn
Auteur Dirk Ayelt Kooiman
Genre Oorlogsroman, Psychologische roman
Eerste uitgave 1982
Taal Nederlands
Pagina’s 340
Niveau 3
Na een tijdje op lezenvoordelijst.nl rond te hebben gekeken op niveau 3 en ik maar weinig oorlogsboeken kon vinden zag ik ineens montyn. Een oorlogsboek dat is een plus punt maar ik zag dat het best dik was. Toch heb ik besloten het te proberen aangezien ik al een geruime tijd had zitten kijken naar een nieuw boek
Het verhaal begint in Thailand. Hier praat Jan Montyn met Ted, een oude oorlogsveteraan, en kijkt op zijn leven terug. Jan is opgegroeid in Oudewater. Zijn ouders zijn erg gelovig. Zijn vader is zelfs priester bij deze orthodox-protes-tante gemeente. Jan heeft een hekel aan dat geloof gekregen, en breekt ermee. Hij blijft wel bij z'n ouders wonen. Tijdens de bezetting wordt Jan lid van de jeugdstorm, de jeugdaf-deling van de NSB. Daar ontmoet hij Hein. Samen gaan ze twee keer op kamp in Oostenrijk als training om soldaat te worden. Als ze weer thuis zijn besluiten ze bij de Duitse marine te gaan. Ze komen op een mijnveger terecht en lijden bij de tweede keer uitvaren schip-- breuk. Ze worden naar het Koerland gestuurd om in de loopgraven te vechten tegen de Russen. Dit is de eerste keer dat Jan echte zware trau-ma's op-loopt. Hein overleeft het niet en hij alleen omdat hij gewond raakte en weg mag omdat hij niet meer in staat is om te vechten. Hij krijgt twee weken verlof en gaat terug naar Oudewa-ter. Daar is hij echter niet meer welkom omdat hij de Duitsers heeft geholpen.
Na zijn verlof moet Jan opnieuw tegen de Russen vechten. De oorlog is dan al bijna voorbij. Ze worden teruggedreven en Jan wordt krijgsgevangene. Hij ontsnapt en meldt zich aan bij het Franse vreemdelingenlegioen. Hij voelt zich er niet "thuis" en ontsnapt weer. Hij gaat naar Vught en geeft zichzelf aan. Hij moet de gevangenis in.
Als hij uit de gevangenis komt gaat hij bij z'n vader in de zaak werken. Iedereen kijkt hem met de nek aan en daar kan Jan niet tegen. Hij meldt zich in 1950 aan als vrijwilliger die ingezet worden bij de Koreaanse oorlog. Hij raakt weer gewond en komt terecht in een ziekenhuis in Tokio waar hij Yoshika ontmoet met wie hij trouwt. Yoshika vindt een andere man en Jan gaat terug naar Nederland waar hij nu als held wordt ontvangen.
Hij kan nergens rust vinden en nu hij eenmaal niets meer om handen heeft komen de beelden van de oorlog steeds naar boven. Hij besluit beroepssoldaat te worden en hij krijgt van zijn overste de opdracht een Grenadiers-museum in te richten. Hij misbruikt zijn tekentalent om schilderijen te vervalsen en te verkopen. Ook organiseert hij feesten voor rijke lui en huurt daarvoor hoertjes in. Deze feesten, die soms dagen doorgaan, lopen vaak uit op een orgie. In deze tijd doet Jan alles wat God verboden heeft. Na een mislukte zelfmoordpoging wordt Jan opgepakt en doorges-tuurd naar een psychiatrische inrichting waar hij zijn levensver-haal op moet schrijven. Dit help hem en wordt op vrije voeten gesteld.
Hij gaat in Amsterdam werken en ontmoet Thom, een jongen met wie hij een relatie krijgt. Thom is van huis weggelopen en Jan vangt hem op. Als Thom zelfmoord pleegt gaat Jan Vietnam om daar met kindertransporten te helpen van Vietnam naar Nederland. Terug in Amsterdam ontmoet hij de liefde van zijn leven: Sonja. Ze ver-huizen naar Frankrijk en krijgen hier een dochtertje, Carolynne, voor wie, zoals uit de laatste paar regels van het boek blijkt, het boek geschreven lijkt te zijn.
Ik vond dit wel een leuk boek. Het had erg veel bladzijdes die ik ook niet allemaal heb gelezen soms heb ik er wel eens een paar overgeslagen. Hierdoor ben ik er wel achter gekomen dat 340 bladzijdes mij wat te veel zijn, maar de bladzijdes die ik las waren vrij interessant. Het boek las niet lastig als je eenmaal begon was je zo 10 pagina’s verder maar toch duurde mij het iets te lang. Toch waren er ook mooie momenten, de gebeurtenissen tijdens de reddingsactie na de bombardementen in Dresden vind ik een van de meest aangrijpende momenten uit het hele boek. Het mooie aan dit boek is dat het niet de kant van de burgers laat zien zoals zo veel oorlogsboeken maar de kant van de Duitsers. Dat is bijzonder en heeft mij veel nieuwe inzichten gegeven. Jan Montyn weet telkens te ontkomen aan de dood. De waanzin van de oorlog maakt hem krankzinnig, hij wilt dood, het maakt niet meer uit. Maar het lukt niet; weer ontkomt hij eraan. Ik kan me niet voorstellen en ik kan niet begrijpen hoe iemand zoveel in zijn leven mee kan maken en nog niet dood is. Dit was een beetje onrealistisch. Maar al met al een redelijk boek.