Shock

Door ernstig bloedverlies (inwendig of uitwendig), een stoornis in de werking van het hart of ernstig vochtverlies kan een stoornis in de bloedsomloop ontstaan. Deze situatie heet shock.

Deze shock is niet ‘geschokt’ (geschrokken) zijn, maar heeft een puur lichamelijke oorzaak die levensbedreigend is.

Wat is shock?

Shock is een levensbedriegende situatie, die wordt veroorzaakt door onvoldoende circulatie van bloed. Wanneer er niet genoeg bloed door de bloedvaten wordt gepompt, ontstaat er een zuurstoftekort. Deze toestand wordt shock genoemd.

De belangrijkste oorzaken van shock zijn:

  • Ernstig bloedverlies (inwendig of uitwendig)
  • Stoornissen in de werking van het hart
  • Groot verlies van lichaamsvocht (bijv. door brandwonden, braken, diarree en de combinatie van braken/diaree)

Door uitwendig bloedverlies te stelpen, kan je een shock voorkomen. Is het slachtoffer al in shock, dan zorgt het stelpen van de ernstige uitwendige bloeding ervoor dat de shock niet verergerd.

Shock kan je herkennen aan de volgende verschijnselen:

  • Het slachtoffer voelt zich ellendig, maakt een zieke indruk en ziet er slecht uit
  • Het slachtoffer gaat zweten en voelt koud en klam aan
  • Het slachtoffer is dorstig en onrustig, slap en krachteloos, verward en angstig en na enige tijd versuft en afwezig
  • Bij blanke mensen wordt de huidskleur ‘grauw’, bij mensen met een gekleurde huid is dit moeilijker te zien. In alle gevallen worden de nagelbedden bleek.

Wat doe je?

Probeer verergering van de shock te voorkomen:

  • Laat het slachtoffer liggen en stel hem gerust
  • Laat het slachtoffer niet alleen
  • Laat zo snel mogelijk alarmeren met vermelding van 'shock'
  • Stop eventueel uitwendig bloedverlies
  • Bescherm het slachtoffer tegen afkoelen, maar geef hem geen extra warmte
  • Laat het slachtoffer niet drinken
  • Houd (zo nodig) de ademweg vrij

Je kunt een shock niet opheffen. Wel kan je vaststellen of er sprake is van een shock en proberen verergering te voorkomen. Professionele hulp is met spoed noodzakelijk.