Schildklier (glandula thyreoidea)

Als er te weinig thyroxine wordt geproduceerd, kan de
schildklier sterk opzetten. Dit heet struma (kropgezwel).

De snelheid van stofwisseling wordt geregeld door hormonen die gevormd worden in de schildklier. Er zijn twee bijna identieke schildklierhormonen, T3 en T4 (met resp drie en vier jodium-atomen). T4 noem je ook wel thyroxine.

De schildklier ligt onder het strottenhoofd. Het is een orgaan dat opgebouwd is uit een groot aantal blaasjes, die omgeven zijn door klierweefsel; naarmate de schildklier actiever is, is het klierweefsel dikker.
In rusttoestand bevindt zich in de blaasjes een hoeveelheid hormoon, die bij activiteit snel aan het bloed kan worden afgegeven. De schildklier is de enige hormoonklier die zijn product tijdelijk kan opslaan.

Schildklierhormonen stimuleren de cellen meer energie te verbruiken en meer eiwitten te maken. Ze verhogen de hartslag en de warmteproductie. Bij een foetus hebben ze een belangrijke rol in de ontwikkeling van de hersenen.

De hoeveelheid schildklierhormonen in het bloed is vrij constant. Een tijdelijke verhoging van thyroxine in het bloed remt de aanmaak van TSH. Hierdoor herstelt de normale toestand zich snel.

Het jodium dat nodig is om schildklierhormoon te maken, wordt uit het bloed opgenomen. Dagelijks wordt ongeveer 0,15 mg thyroxine ‘verbruikt’. Om steeds voldoende hormoon te kunnen maken, moet je met je voedsel voldoende jodium opnemen. Omdat ons voedsel vaak weinig jodium bevat (het komt o.a. voor in zeevis), wordt aan keukenzout jodium toegevoegd.

Als de schildklier te weinig hormoon produceert, worden stofwisselingsprocessen vertraagd. Het hart klopt minder snel en de warmteregeling is gestoord, waardoor de patiënt kouwelijk is. Wanneer je teveel schildklierhormoon maakt, gaan je stofwisselingsprocessen veel sneller dan normaal. Ondanks veel eten vermager je.
Je lichaamstemperatuur is te hoog en je transpireert veel. De hartspier wordt overbelast en de dood kan het gevolg zijn.
Wanneer er te weinig jodium met het voedsel wordt opgenomen, wordt de schildklier zicht-baar groter.
Je noemt dit krop (struma).