![]() |
![]() |
Een stekelbaarsmannetje heeft in de seksuele fase een rode buik. Een kuitrijp stekelbaarsvrouwtje heeft een zilverglanzende buik. De rode buik is voor het vrouwtje de sleutelprikkel om onbewegelijk te 'staan' in het water. De zilveren buik en de stand van het vrouwtje zijn sleutelprikkels voor het mannetje. Hij reageert hierop door met zigzagbewegingen naar het vrouwtje toe te zwemmen.
De zigzagbewegingen vormen ambivalent conflictgedrag. Enerzijds is er de neiging tot aanvallen, anderzijds tot leiden naar het nest. Het mannetje toont het vrouwtje het nest door ernaartoe te zwemmen. Het effect van de ene handeling is de prikkel voor de volgende. Zo'n reeks handelingen is een gedragsketen.
Handelingen die zich afspelen voor de paring, zoals zigzaggen en het nest tonen, vormen het baltsgedrag. Tijdens de balts blijkt of dieren paringsbereid zijn. Meestal gaat de balts volgens een soortspecifiek erfelijk vastgelegd patroon.
Verzorgen van het nageslacht
Broedzorg is de zorg voor het nageslacht.
Stekelbaarsmannetjes vertonen uitgebreide broedzorg. Het vrouwtje wordt na de bevruchting weggejaagd. Het mannetje verzorgt de eieren, houdt het nest in orde, verdedigt het tegen vijanden en ververst regelmatig het water. De eerste dagen na het uitkomen van de eieren, is het mannetje continu bezig met het vangen van de jongen en ze terugspugen in het nest. Zo vermindert de vader het risico dat de jongen worden opgegeten door andere vissen en salamanders.
Dat zie je in de volgende video: