Het zelf ontwikkelen van lesmateriaal kan een tijdrovende, maar ook erg leuke en leerzame bezigheid zijn. Door zelf materialen te maken 'dwing' je jezelf om goed na te denken over jouw onderwijs, de rolverdeling tussen docent en leerling en de manier waarop je eigenlijk les wilt geven. Aan de slag dus!
De klassieke manier van lesgeven kennen we allemaal, namelijk klassikaal en frontaal. Steeds meer scholen brengen daar echter verandering in door hun onderwijs meer te differentiëren en te personaliseren, onder andere via leerlijnen. De didactiek verandert daarbij. Hieronder vind je vier didactische ontwikkelingen die je kunt gebruiken bij het maken van je eigen materialen.
Flipping the classroom
Het uitgangspunt bij 'flipping the classroom' is om de instructie en theorie zelfstandig (bijvoorbeeld via video's) door de leerlingen buiten de lesuren om (als huiswerk) te laten bestuderen, waarna de verwerking in de klas plaatsvindt. Hierdoor kun je leerlingen directer hulp bieden als zij gedurende de verwerking van de lesstof vragen hebben.
Wil je zelf lesmaterialen maken die binnen een 'flipped classroom' concept passen, dan vind je via onderstaande knoppen opdrachten die je daarin stap voor stap begeleiden:
Maak zelf een instructievideo | Ontwerp een 'geflipte' les |
Formatief toetsen
Als een kok in de keuken de soep proeft, doet hij een 'formatieve' toetsing. Als de gast vervolgens in het restaurant dezelfde soep proeft, doet deze een 'summatieve' toetsing.
Ict-toepassingen bieden prachtige mogelijkheden om formatieve toetsen te ontwerpen. Leerlingen krijgen zo directe feedback, weten hoe ze ervoor staan en waar ze extra aandacht aan moeten besteden. Wil je zelf een formatieve toets ontwerpen, dan kun je daarvoor onderstaande twee opdrachten gebruiken:
Ontwerp een formatieve toets | Voeg vragen toe aan video's |
De leerling als maker van lesmateriaal
Aristoteles zei het al: "Hij die doceert, leert zelf het meest". Je kunt je afvragen waarom zo vaak een docent voor de klas staat... Zou het niet interessant zijn om leerlingen zelf lesmaterialen te laten ontwikkelen en die ook te laten doceren? In deze didactische vorm krijgt de docent meer een rol als begeleider van het leerproces, minder als overdrager van kennis.
Er zijn vele ict-toepassingen die leerlingen kunnen gebruiken om zelf lesmateriaal te ontwikkelen. Via onderstaande opdrachten kun je stapsgewijs dit concept eens uitproberen en vind je ook tips voor ict-toepassingen daarbij:
Wie onderwijst leert zelf het meest | Met het zweet op de rug |
Gamification
Een leerling die een toets maakt kan daarvoor maximaal een tien halen. Iedere fout die hij maakt zorgt ervoor dat dit cijfer zakt, bij iedere toets weer. Deze 'negatieve' mindset qua beloning en feedback is precies het tegenovergestelde van hoe games hiermee omgaan. Daar begin je altijd bij nul punten, en kun je steeds weer opnieuw jezelf proberen te verbeteren. Een hele andere manier van 'groeien' dus!
Het integreren van game-elementen in bijvoorbeeld een les heet 'gamification'. Het gaat daarbij om het vergroten van de autonomie, de betekenis en het meesterschap van de leerling. Scholen die hiermee werken, gebruiken vaak 'rubrics' om leerlingen te toetsen. Via onderstaande opdracht kun je hier zelf mee aan de slag. En kijk vooral deze (Engelstalige) video eens als je er meer over wilt leren.
Ontwerp zelf een rubric |
Er zijn inmiddels honderden, misschien wel duizenden educatieve ict-toepassingen waarmee je prachtig lesmateriaal mee kunt ontwikkelen. Onderstaand vind je een overzicht van een aantal eenvoudig aan te leren toepassingen en een overzicht van 'Kickstarters'; slimme hulpsheets waarmee je de toepassingen goed leert kennen.
Overzicht ict-toepassingen | Kickstarters |