De wetenschappelijke revolutie heeft een rationele manier van kijken naar de wereld en al haar verschijnselen mogelijk gemaakt. Dit rationalisme vormt ook een belangrijk bestanddeel van de ideeën van de Verlichting.
De wetenschappelijke revolutie ontstond uit de moderne (natuur)wetenschappen in de 17e eeuw. Kern ervan was een nieuwe kijk op de wereld door waarneming, het verzamelen van feitelijke gegevens en door het ontwikkelen van wiskundige en natuurkundige theorieën. Uit dat geheel van wetenschappelijke activiteiten ontstond een nieuwe kijk op de wereld, een zogenaamd mechanistisch wereldbeeld.