Stap 1: Samenwerking

Geen land ter wereld kan bestaan zonder samen te werken met andere. Zo is Nederland lid van de Europese Unie, de Raad van Europa (RvE of in het Engels: COE), de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO of in het Engels: OECD), de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO of in het Engels: NATO), de Wereldhandelsorganisatie (WHO) en de Verenigde Naties. Van al deze samenwerkingsverbanden en bondgenootschappen is Nederland medeoprichter.

Bijna alle landen lid zijn van meer samenwerkingsverbanden en bondgenootschappen. Angola bijvoorbeeld behoort tot de ACP-landen (landen die geassocieerd zijn met de EU), de Afrikaanse Unie (AU), de Zuid-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenschap (SADC), de Organisatie van Olie-Exporterende Landen (OPEC), de Wereldhandelsorganisatie (WHO) en de Verenigde Naties.  

Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan vind je bijvoorbeeld Brazilië dat lid is van de Latijns-Amerikaanse Integratie Associatie (LAIA), de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), de Wereldhandelsorganisatie en de Verenigde Naties.

Zelfs het zeer geïsoleerde Noord-Korea – dat alleen maar lid is van de VN en geen enkel ander samenwerkingsverband heeft – kan niet zonder zijn niet-officiële bondgenoot China.

Sommige samenwerkingsverbanden en bondgenootschappen hebben tot vergaande afspraken geleid. Zo worden veel van onze wetten tegenwoordig in EU-verband opgesteld in samenwerking met andere EU-leden en niet meer rechtstreeks uit Den Haag. En artikel 5 van de NAVO bijvoorbeeld verplicht de partners om een lidstaat die wordt aangevallen militair te steunen.

Andere samenwerkingsverbanden zijn vrijblijvender. Zo kan een lidstaat van de VN een resolutie tegen het eigen land vrij makkelijk negeren, zonder al te veel consequenties. En leden van de OPEC hebben in oktober 2016 bijvoorbeeld vrijwillig afgesproken om de productie van olie te beperken in de hoop dat daardoor de prijzen stijgen. Een garantie dat zo’n afspraak werkt, hebben de OPEC-leden niet, want grote olieproducenten als Amerika en Rusland bijvoorbeeld zijn geen lid. En eerdere afspraken binnen de OPEC mislukten omdat niet iedereen zich er aan hield.