Het westerse cultuurgebied speelt een dominante rol te midden van de andere cultuurgebieden. Dat heeft ermee te maken dat het westers cultuurgebied tevens het economische centrum van de wereld is. Dit centrum vormt samen met landen van de periferie en van de semi-periferie het wereldsysteem.
Hoe dit systeem werkt, zie je in de volgende twee video's:
Video 1: helemaal kijken.
Video 2: Van 7:53 min. “Sinds 1950 hebben” tot 8:32 min. “is daarmee voorbij".
Ook na de dekolonisatie behield het westers cultuurgebied zijn dominante rol ten opzichte van de overige cultuurgebieden. Dat wekte verzet op vanuit het deel van de wereld dat niet tot het westerse cultuurgebied hoort en van mensen die uit dit deel van de wereld naar een land in het westerse cultuurgebied zijn verhuisd.
Tegenwoordig verspreidt de westerse cultuur zich, gedragen door de almaar grotere wereldwijde goederenstromen, snelle verbindingen en massamedia, steeds massaler over de wereld. De ontvangende culturen bezien dit proces vaak met een mengeling van bewondering, afgunst en afkeer. Technische innovaties worden meestal gewaardeerd en omarmd. De geseculariseerde en geïndividualiseerde levensstijl van het Westen, met een relatief geringe rol voor traditionele familiebanden, familie-eer en trouwens voor eer in het algemeen, wordt nogal eens als bedreigend ervaren door de heersende politieke en religieuze elites. Dit komt vooral doordat deze elites de informatiestromen onder hun onderdanen steeds moeilijker kunnen censureren.
Langzaam komt er van binnenuit dan ook weerstand tegen de 'gevestigde orde' daar. In meer conservatieve culturen is eeuwenlang relatief weinig veranderd. Als zich daar toch nieuwe denkbeelden en leefwijzen aandienen, vaak oorspronkelijk afkomstig uit het Westen, dan is daar aanvankelijk ernstig verzet tegen. Dit roept soms gewelddadig verzet op van anti-westers gezinde fundamentalisten. Deze zien zichzelf als de 'hoeders' van doorgaans als onaantastbare 'goddelijke en eeuwige waarheden' die met alle middelen verdedigd moeten worden.
Een extreem voorbeeld waar dit toe kan leiden zijn de terroristische aanslagen op 11 september 2001. Ondanks verzet sluipen er toch steeds meer westerse waarden in het denken, doen en dagelijkse leven van een almaar groter wordend deel van de wereldbevolking. De verwachting van veel 'trendwatchers' (onderzoekers en voorspellers van ontwikkelingen) is dat op de lange termijn westerse waarden toch langzaam gemeengoed worden in oorspronkelijk niet-westerse culturen.