Begrippenlijst

Nationalisme
Sterke voorliefde voor het eigen volk en de eigen staat. Deze houding gaat vaak gepaard met een afkeer van of minachting voor andere volken.

Communisme
Politieke stroming die is bedacht door Karl Marx
(1818 - 1883). Men streeft in een communistisch land naar een situatie waarin de productie- en consumptiemiddelen gemeenschappelijk eigendom van de burgers zijn. De productie wordt door de staat geleid. Dit zou een eind maken aan armoede en ongelijkheid.
Economische crisis
Periode waarin het minder goed gaat met de economie van een land of een groter gebied. Bedrijven draaien slecht, er ontstaat hoge werkloosheid en veel mensen komen op een bestaansminimum terecht. Bekend zijn de crises van de jaren dertig en de jaren zeventig en de economische crisis die in 2008 begon.

Fascisme
Autoritaire politieke beweging die de democratie verwerpt en een totalitaire staat nastreeft. Deze beweging was aan de macht in Italië van 1922 tot 1943 onder leiding van Benito Mussolini.

Ideologie
Visie op de mens en op manieren om de samenleving te verbeteren die ten grondslag ligt aan politiek handelen.

Nationaalsocialisme
Het nationaalsocialisme wordt ook wel nazisme genoemd. Het is een ideologie die na de Eerste Wereldoorlog ontstond in Duitsland en die raakvlakken heeft met het fascisme. Het draait om een sterke leider en het eigen volk gaat boven alles.

Wereldoorlog
Een oorlog waar een groot aantal landen ter wereld bij betrokken is.

Het Verdrag van Versailles
Het Verdrag van Versailles, ook Vredesverdrag van Versailles of Vrede van Versailles genoemd, was een verdrag tussen Duitsland en de Entente waarmee de Eerste Wereldoorlog formeel werd beëindigd. Het werd ondertekend op 28 juni 1919 in Versailles bij Parijs.
Totalitaire staat
Land met één politieke partij met slechts één ideologie die het leven van alle inwoners op alle gebieden van het leven beheerst.

Appeasementpolitiek
Politiek waarbij men hoe dan ook de vrede wil bewaren door steeds weer concessies (toegeven) te doen aan de tegenpartij. Deze politiek voerden Engeland en de andere democratische landen in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog ten opzichte van Hitler en Mussolini.

Conferentie van München
In 1938 gaven Frankrijk en Groot-Brittannië (de geallieerde landen) op de Conferentie van München een deel van Tsjechoslowakije (Sudetenland) aan Duitsland. Voorwaarde was dat dit de laatste Duitse gebiedsuitbreiding zou zijn. De geallieerden hoopten met deze appeasementpolitiek de wereldvrede te bewaren.

Weimarrepubliek
Met de Republiek van Weimar wordt bedoeld: Duitsland in de periode 1918/1919 tot 1933. In de stad Weimar kreeg de republiek in 1919 haar grondwet.

Volkenbond
Na de Eerste Wereldoorlog werd op 25 januari 1919 in Versailles de Volkenbond (of Volkerenbond) opgericht. Het doel was om "een einde aan alle oorlogen te maken". Er waren op het hoogtepunt 38 landen lid van. Op 20 april 1946 werd de Volkenbond weer opgeheven. In 1945 werden de Verenigde Naties opgericht en deze organisatie werd de opvolger van de Volkenbond.
As Rome-Berlijn
Op 25 oktober 1936 sloten Duitsland en Italië een bondgenootschap, de zogenaamde as Rome-Berlijn. Hitler had toenadering gezocht tot Mussolini omdat hij steun nodig had voor zijn agressieve buitenlandse politiek.

Molotov-Ribbentrop-akkoord
Niet-aanvalsverdrag dat gesloten werd tussen Duitsland en Rusland op 23 augustus 1939.

Chamberlain
Neville Chamberlain (1869 - 1940) was een Brits politicus en eerste minister van het Verenigd Koninkrijk van 1937 tot 1940. Hij was voorstander van de appeasementpolitiek. Tijdens de conferentie van München dacht hij samen met Daladier een oorlog met Duitsland af te wenden door een verklaring te ondertekenen. Hitler beloofde daarin aan Engeland en Frankrijk dat hij zou afzien van verdere agressie, omdat hij een deel van Tsjechoslowakije, Sudetenland, mocht annexeren.

Daladier
Edouard Daladier (1884 - 1970) was een radicaal-socialistische Franse politicus. Hij werd in de jaren dertig een aantal keren premier van Frankrijk. Hij was voorstander van de appeasementpolitiek. Hij ondertekende in 1938 samen met Chamberlain het Verdrag van München. In 1939 ondertekende hij als minister-president van Frankrijk de oorlogsverklaring aan Duitsland.

Hitler
Adolf Hitler (20 april 1989 - zelfmoord 30 april 1945) was een Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hitler veranderde Duitsland vanaf 1933 in een totalitaire staat met hemzelf als absolute dictator. Tegenstanders en de mensen die hij als "Untermenschen" beschouwde, zoals de joden, werden systematisch vermoord.

Mussolini
Benito Mussolini (29 juli 1883 - geëxecuteerd op 28 april 1945) was de fascistische dictator van Italië van 1922 tot 1945. Hij wilde de leider worden van een nieuw Romeins rijk.

Stalin
Joseph Stalin, geboren in 1878, was de leider van de Sovjet-Unie van 1929 tot zijn dood in 1953. Hij was de opvolger van Lenin. Stalin was een dictator en regeerde met harde hand.