De Britse historicus Jonathan Israël schrijft in zijn in 1996 verschenen boek
'The Dutch Republic' (De Republiek) dat Nederland in 1477 ontstond. Dat was het jaar waarin een aantal gewesten van het Bourgondische rijk in opstand kwam tegen het Bourgondische centrale gezag.
Tot ver in de Middeleeuwen hadden vorsten en koningen een verzameling graafschappen en hertogdommen als persoonlijk bezit in handen. Van enige samenhang tussen die gebieden was bijna geen sprake. In de loop van de Middeleeuwen kwam daar verandering in. Toen kreeg een aantal Europese staten een meer vaste vorm.
Proces van staatsvorming
Europese vorsten begonnen met het proces van staatsvorming. Zij brachten meer eenheid in het bestuur van hun gebieden. Ze stelden bijvoorbeeld overal dezelfde belastingen in (uniformering) en probeerden die efficiënt te innen met behulp van geschoolde ambtenaren (centralisering). De adel, de steden en de gewesten waren tegenstanders van dit beleid. Ze vonden dat de centralisatie van het bestuur hun positie bedreigde.
Min of meer verenigd
Alleen al een blik op de kaarten laat zien dat meer ‘centraal gezag’ nog lang niet betekende dat er ook meteen sprake was van de staten zoals wij die nu kennen. Jonathan Israël spreekt in zijn boek de stelling tegen dat de ‘min of meer verenigde’ Nederlanden uit de 15de eeuw met zijn 17-en op weg waren naar de vorming van een echte staat. Hij legt daarmee uit dat de noordelijke en de zuidelijke gewesten eigenlijk nooit echt bij elkaar hebben gehoord.
In deze opdracht ga je na hoe de centralisatie van de gebieden, die later tot de Republiek zouden horen, in zijn werk ging. Maar nog belangrijker is de vraag welke betekenis de kennis daarover heeft voor ons beeld van ‘Nederland’. Je kunt je voorstellen dat het voor het antwoord op die vraag kan uitmaken of je in Holland, in Friesland, in Limburg of bijvoorbeeld in Vlaanderen woont...
Presenteren
Je kiest zelf een presentatievorm die je geschikt vindt voor deze opdracht. Dat mag een verslag of spreekbeurt zijn, maar je mag ook een toneelstuk, muurkrant, website of clip maken.