Voor de toets moeten jullie ook de regels voor het gebruik van de volgende onderdelen kennen: apostrof, trema en het koppelteken. Hieronder staat per onderdeel de spellingsregel uitgelegd met een aantal voorbeelden.
De apostrof
De apostrof is meestal een scheidingsteken (regels 1 - 4) en soms een weglatingsteken (regel 5).
|
Regels |
Voorbeelden |
|
(1) Bij het meervoud van zelfstandige naamwoorden op -a, -i, -o, -u of -y (voor de y moet een medeklinker staan.) Deze regel wordt ook besproken in 11.5. Bij het meervoud van letters en afkortingen. |
pizza’s, ski’s, foto’s, accu’s, party’s
twee a’s, dvd’s |
|
(2) Bij het verkleinwoord van letters, afkortingen of cijfers en van woorden die op een y (met een medeklinker ervoor) eindigen. Deze regel wordt ook besproken in 15.3. |
a’tje, dvd’tje, A4’tje, party’tje |
|
(3) Bij een achtervoegsel. |
ME’er |
|
(4) Bij woorden die een bezit aanduiden. Als deze woorden op een sisklank eindigen, voeg je geen extra -s toe, maar schrijf je een apostrof. |
Menno’s rapport, Frans’ spreekbeurt |
|
(5) In woorden waarvan letters zijn weggelaten. |
’s middags, ’s-Gravenhage (‘s = des), jus d’orange (d’ = de), ’t Waaide hard. (‘t = het) |

Het trema
Je gebruikt een trema binnen een los woord, als dat woord verkeerd kan worden gelezen.
|
Regels |
Voorbeelden |
|
(1) Bij letterverwarring. |
ruziën, beëdigen |
|
(2) In getallen. |
tweeënhalf, drieëndertigjarige. |
|
(3) Géén trema in sommige woorden die het Nederlands heeft overgenomen van andere talen. |
opticien, paella |
|
(4) Géén trema als het woord niet verkeerd gelezen kan worden.
|
financieel, gekopieerd, verdraaiing, naoorlogs |
Het koppelteken
Het liggend streepje, ook wel koppelteken genoemd, gebruik je om letterverwarring bij het lezen te voorkomen. Je kunt aan dit spellingteken zien welke letters niet bij elkaar horen.
|
Regels |
Voorbeelden |
|
(1) Bij twee gelijke klinkers. |
astma-aanval, mede-eigenaar, auto-onderdeel |
|
(2) Bij andere letters waar letterverwarring kan ontstaan. |
milieu-inspecteur, ski-jack |
|
(3) Bij de volledige naam van gehuwde vrouwen. |
mevrouw Nina Koning-van der Meer |
|
(4) Tussen gelijkwaardige delen. |
de wedstrijd PSV-AZ, café-restaurant, kip-kerriesalade, prijs-kwaliteitverhouding |
|
|
|
|
(5) Bij samenstellingen met letters, cijfers of andere tekens en samenstellingen met Sint of St. |
ANWB-kantoor, 06-nummer, A4-formaat, %-teken, Sint-Nicolaas, St.-Nicolaas |
|
(6) Na een aantal voorvoegsels en vóór een aantal achtervoegsels. |
ex-gedetineerde, niet-aanvalsverdrag, warming-up, drive-in |
|
(7) Woorden met meer dan één streepje. |
kant-en-klaar(maaltijd), laag-bij-de-gronds |