Eiwitten

Wat is eiwit?

Eiwit is een voedingsstof, een puzzelstukje dat je in elke cel nodig hebt. Kijk eens naar de huid van je hand. Zie je dat die eigenlijk uit allemaal kleine stukjes bestaat, kleine driehoekjes. Nou, zelfs die kleine stukjes bestaan weer uit heel veel nog kleinere stukjes; de cellen. En al die cellen hebben brandstof nodig en bouwstoffen. Want als jij groeit, moeten die cellen verdubbelen en die cellen moeten weer verdubbelen en die weer en die...

 

Voor dat verdubbelen is energie nodig. Eiwitten leveren energie. En dus stukjes voor de cel om nieuw te bouwen.

Misschien heb je het woorde ‘’proteïne’’ wel eens gehoord. Dat is het 'dure' woord voor eiwit. Eiwit bestaat in vele soorten. Je lichaam kan zelf eiwitten vormen. Andere eiwitten heb je net zo keihard nodig, maar die kan je niet zelf maken. Die moet je dus eten.

Als je ziek bent, heb je méér eiwitten (en andere voedingsstoffen) nodig dan anders. Je hebt bouwstenen extra nodig, omdat je niet alleen groeit, maar ook nog moet genezen of herstellen. Ondertussen voel je je ziek en wat doe je dan... mínder eten. Heel onhandig. En dat is meteen waarom je ouders dan 'zeuren' dat je niet genoeg eet. Omdat ze dit weten. Ze willen dat je sneller beter wordt en weer mooi geneest.

Hoeveel eiwit heb je nodig?

Kinderen

Een pasgeboren baby heeft ongeveer twee keer zoveel eiwitten nodig, als jij. In verhouding dan, want zoiets wordt per kilogram lichaamsgewicht berekend: hoe meer kilo, hoe meer eiwitten. Zou een baby net zoveel wegen als jij, dan moest hij dus een dubbele portie eiwitten eten, van wat jij nodig hebt.

Een volwassene heeft ongeveer 0,8 gram eiwit per kilogram nodig, per dag. Jij - in de groei - iets meer.

Even een rekensom:

Weegt je vader 85 kilo, dan heeft hij 85 x 0,8 gram eiwit nodig (als hij niet ziek is en geen wonden of ontstekingen heeft):

Dat is 68 gram eiwit per dag. Elke dag.

 

 

Hoe zwaar ben jij? Stel dat jij 1 gram eiwit per kilogram nodig hebt. Dan is jouw som:jouw gewicht x 1 gram =

Dat is wat je per dag nodig hebt. Iedere dag weer. Kun je in de tabellen hieronder vinden, wat je vandaag zou moeten eten?

En vind je dat veel of weinig?

 

Is teveel eiwit schadelijk?

Teveel eiwitten eten, heeft een aantal negatieve gevolgen. Eiwitrijk voedsel beschikt vaak ook over veel verzadigde vetten; slechte vetten. Deze foute vetten vergroten je de kans op een hartinfarct of andere problemen aan je hart en bloedvaten.

Sommige mensen hebben extra eiwitten in hun voeding nodig. Vegetariërs bijvoorbeeld. Die krijgen minder eiwitten binnen, omdat ze geen vlees eten (vlees zit vól eiwitten). Maar ook kinderen in de groei en zwangere vrouwen moeten meer eiwitten eten dan anders. Ze groeien immers, dus hebben meer bouwstenen nodig.

 

Vet goed!

Alles wat het lichaam nu niet kan gebruiken aan eiwitten (als je meer eiwit eet dan je nodig hebt), wordt opgeslagen als vet. Vet is belangrijk. Het houdt je warm, beschermt je deels tegen indringers als bacterieën en virussen en vet is je reserve.

Ben je ziek of gewond (griep, gebroken been, ontsteking), dan kan het lichaam de eiwitten uit de vetten terug halen. Het vet is dan je garage, waar je je voorraadje aan hebt gelegd voor als het even minder goed gaat met je. Eet je minder eiwitten dan je nodig hebt, dan haalt het lichaam de extra eiwitten uit de garage, je vet. Heb je geen vet, dan word je dan langzamer of minder goed beter.

Je hoort veel van volwassen en op tv dat vetten slecht zijn. Luister daar niet naar. Teveel is slecht. Dat geldt voor eiwitten, vetten, suikers, alles. Maar je hebt het echt nodig. Oók vetten!! Je leest verderop in deze wiki meer over vetten.

Eiwit in vlees

Vlees is een belangrijk bron van eiwit. Maar niet al het vlees is gezond om te eten.

Het ongezondst is bewerkt vlees, zoals hamburgers, frikadellen en worstjes. Je mag ze gerust nemen, maar liefst niet vaker dan eenmaal per week.

Als je gezond vlees met veel eiwit wil eten kom je op mager vlees. Hieronder staat vlees met een grote hoeveelheid eiwit per 100 gram.

 

 

Soort vlees Hoeveelheid gram eiwit per 100 gram
Kipfilet, bereid 30
Rundvleeslap, doorregen bereid 30
Varkenslever bereid 28,5
Hacheevlees, bereid 25
Biefstuk 23,8
Runderrookvlees 22,9
Kalkoenborst 22,6
Paardenvlees, gem 22,4
Konijn, wild 22
Haas, wild 21,8
Varkensvlees 21
Lamsvlees, mager 20,08

 

Eiwit in vis

Soort vis Hoeveelheid gram eiwit per 100 gram
Stokvis, droog 80
Stokvis, geweekt 32
Tonijn, naturel, blik 25,9
Gerookte zalm 25g
Inktvis, bereid 24,5
Makreel, bereid 24
Tong, platvis bereid 23,4
Zalmforel, bereid 22,7
Sardines, olie, in blik 22,5
Forel, bereid 22,1
Haring gerookt 22,1
Kabbeljauw, bereid 22
Bot, bereid 21
Ansjovis, vers 20,1
Zwaardvis 19,5
Schelvis, onbereid 19
Koolvis 18
Paling, gerookt 17,8

 

Eiwit in zuivel

Soort zuivel Hoeveelheid gram eiwit per 100 gram
Permezaanse kaas 40
Kaas, strooi 35
Kaas 10 33,5
Kaas 20 32
Gruyere kaas 29,5
Zwitserse kaas 28,9
Emmenthaler, kaas 45 28,7
Cheddar kaas 50 25,4
Saint Paulin, Kaas 25
Rendiermelk 10,8
Magere kwark 10,3
Griekse yoghurt 10,3
Chocolade melk 32% cacao 9,2
Magere melk 5,1
Karnemelk 3,5

 

Eiwit in noten

Soort noot Hoeveelheid eiwitten per 100 gram
Pistachenoten, ongezouten 19,5
Cashewnoten 18,5
Pistachenoten, geroosterd, gezouten 17,5
Walnoten 14,4
Hazelnoten 14,2
Paranoten 14
Macadamianoten 9
Pecannoten 8,5

 

Eiwit in overig voedsel

Omschrijving Hoeveelheid gram eiwit per 100 gram
Kaviaar 26,1
Pinda’s, ongezouten 26
Pindakaas gem 26
Ei, heelei, gebakken 13,5
Havermout 13,1
Ei, heelei, gekookt 12,9

Wat zijn eiwitten https://youtu.be/RtOLXEw5c1E