De patriotten - vmbo12

De patriotten - vmbo12

De patriotten

Intro

De periode 1780 - 1795 staat in Nederland bekend als de periode van 'Crisis in de Republiek'. Burgers wilden ook meepraten in het bestuur.

Deze kritische burgers noemden zich 'patriotten'. Ze kwamen in opstand: dit was de Bataafse Revolutie. In deze opdracht staan de patriotten centraal.

Welke ideeën hadden de patriotten?
Dat zie je in de volgende video. Bespreek na het kijken met een klasgenoot de rol van de patriotten.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van de opdracht kun je:

  • beschrijven waarom het aan het eind van de 18e eeuw economisch niet meer zo goed ging in Nederland.
  • uitleggen waarom de orangisten en de patriotten tegenover elkaar stonden.
  • uitleggen dat de patriotten dezelfde ideeën hadden als de Franse burgers tijdens de Franse Revolutie.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Met behulp van het canonvenster kun je informatie verzamelen over de patriotten en vragen beantwoorden over ideeën en invloeden van de patriotten.

Stap 2

Aangeven welke doelen de patriotten hadden met hun verzet.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht A

Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets.

Eindopdracht B

Als je kiest voor eindopdracht B maak je een affiche.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Afhankelijk van het eindproduct dat jullie gaan maken.

Tijd
Voor deze opdracht hebben jullie 2 uur nodig.
Misschien dat jullie voor het maken van het eindproduct meer tijd nodig hebben. Overleg met jullie docent.

Aan de slag

Stap 1: Canon: De patriotten

Ga naar de website entoen.nu en lees de tekst bij het canonvenster:
De patriotten 1780 – 1795, Crisis in de Republiek.

Op deze pagina kun je op een aantal afbeeldingen klikken.
Bekijk in ieder geval (hieronder): de SchoolTV Beeldbankclips: De Patriotten en Revolutie in Nederland.

Zorg dat je na het kijken uit kunt leggen wat het doel van de patriotten was. Wat wilden ze bereiken?

de SchoolTV Beeldbankclip: Revolutie in Nederland.

Stap 2: De patriotten

In de tweede helft van de 18e eeuw kwamen niet alleen in Nederland burgers in opstand tegen de machthebbers. De tweede helft van de 18e eeuw is ook de periode van de Amerikaanse Revolutie en de Franse Revolutie.

Afronding

Begrippenlijst

Partriotten
Burgers in de Republiek die niet langer onder het bewind van stadhouder Willem V wilden leven. Ze begonnen legers (vrijkorpsen) te vormen en eisten hervormingen.

Orangisten
Ook wel prinsgezinden genaamd. Aanhangers van de stadhouder.

Verlichting
De naam ‘de Verlichting’ slaat vooral op een manier van denken die zich langzaam verspreidde. Mensen hielden zich meer bezig met gelijke rechten voor iedereen, het ontwikkelen van de wetenschap en het strijden tegen misstanden door de kerk en de staat.

Joan Derk van de Capellen tot den Pol
Oprichter van de patriottenbeweging. Hij werd beïnvloed door de Amerikaanse revolutie. Hij uitte kritiek op het werk van Stadhouder Willem V. Hij schreef het pamflet "Aan het volk van Nederland" dat anoniem werd verspreid.

Stadhouder Willem V
De laatste stadhouder van de Republiek. Kwam steeds vaker onder vuur te liggen van de burgers. Houd in eerste instantie stand met behulp van het Pruisische leger, maar moet uiteindelijk naar Londen vluchten als de Patriotten met hulp van de Fransen Nederland binnenvallen.

Vrijkorpsen
Vereniging van gewapende patriotse burgers.

Maatschappij rond 1650
De maatschappij rond 1650 werd onder andere gekenmerkt door: indeling maatschappij is Gods wil, koning aan het hoofd met absolute macht, kerk domineert het wereldbeeld, derde stand heeft niets te vertellen en de nadruk lag op geloof, traditie en gezag.

Democratie
Een democratie is een staatsvorm waarin alle burgers kunnen meebeslissen over de manier waarop hun land geregeerd wordt. Vanaf ongeveer 1800 ontstonden in Europa democratieën.

Grondwet
De grondwet is de belangrijkste wet van een staat. Deze wet bepaalt wie de macht in de praktijk uitoefenen in zo’n staat, hoe dat gebeurt en beschrijft daarnaast de rechten en plichten van elk individu.

Trias politica
Trias politica, bedacht door verlichtingsfilosoof Montesquieu, wordt ook wel de driemachtenleer genoemd. Het is een politiek systeem dat er voor zorgt dat de macht in drie delen is verdeeld: de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht. Het idee achter de trias politica was dat er niet een macht zou ontstaan die de overhand zou krijgen.

Pruikentijd
In een groot deel van Europa was het in de achttiende eeuw bij de adel mode om grote pruiken te dragen. Deze mode kwam vanuit Frankrijk.

Eindopdracht A: Toets

Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'De patriotten'.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Eindopdracht B: Affiche maken

Als je kiest voor eindopdracht A maak je een affiche samen met een klasgenoot.
Op het affiche zet je drie ideeën van de patriotten. Je zet er twee passende afbeeldingen bij.

Beoordeling
Laat het eindproduct beoordelen door jullie docent.
Het eindproduct wordt beoordeeld op de volgende punten:

  • het affiche bevat een duidelijke beschrijving van drie ideeën van de patriotten.
  • het affiche bevat twee passende afbeeldingen.
  • het affiche is met zorg gemaakt.

Klaar? Lever het affiche in bij jullie docent.

Affiche maken

Met een affiche geef je op een aantrekkelijke manier informatie door. Het is een soort
reclameboodschap met afbeeldingen en tekst. Het draait om twee dingen: inhoud en vorm.

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Gaf de video een duidelijk beeld van de ideeën van de patriotten?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Waarom was er een strijd tussen de patriotten en de orangisten?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Heb je gekozen voor de toets of voor de eindopdracht? Heb je gekozen voor eindproduct A of B.
    Als je hebt gekozen voor B: is het gelukt om de patriotten duidelijk weer te geven in het affiche?
  • Het arrangement De patriotten - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-04-09 15:22:00
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 7 met het onderwerp Patriotten. De periode 1780 - 1795 staat in Nederland bekend als de periode van 'Crisis in de Republiek'. Burgers wilden ook meepraten in het bestuur. Deze kritische burgers noemden zich 'patriotten'. Deze patriotten hadden dezelfde ideeën als de Franse burgers tijdens de Franse Revolutie. Ze kwamen in opstand: dit was de Bataafse Revolutie. Het materiaal bespreekt ook waarom de patriotten en orangisten tegenover elkaar stonden. Bijbehorende begrippen zijn: Patriotten, orangisten, de verlichting, Joan Derk van de Cappellen tot den Pol, Stadhouder Willem V, vrijkorpsen, maatschappij rond 1650, democratie, grondwet, trias politica en pruikentijd
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Streven naar grondrechten en naar politieke invloed van de burgerij in de Franse en Bataafse revolutie; De tijd van pruiken en revoluties (1700 - 1800); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, geschiedenis, joan derk van de cappellen tot den pol, orangisten, patriotten, pruikentijd, stadhouder willem v, stercollectie, vmbo12, vrijkorpsen