Door een aantal verbeteringen in de landbouw werd er meer voedsel geproduceerd.
Meer voedsel zorgde voor een groei van de bevolking.
Niet iedereen hoefde in de landbouw te werken.
Mensen gingen ook andere beroepen uitoefenen.
De handel bloeide op en er ontstonden steden.
In deze opdracht staan deze ontwikkelingen centraal.
Kijk naar de volgende video. Daarin zie je ambachten (beroepen) uit de middeleeuwen. Welke beroepen zie je allemaal? Bespreek het met een klasgenoot.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Markten en nieuwe steden
In de vroege middeleeuwen waren de steden niet erg belangrijk.
Ongeveer vanaf het jaar 1000 veranderde dat.
De bevolking nam toe en er werden steden gebouwd waar handel werd gedreven.
Bestudeer uit de Kennisbank geschiedenis de volgende twee onderdelen:
Opkomst steden
Steden ontwikkelden zich door de toegenomen handel (rol van de kooplieden en markten) en door de opkomst van de ambachten (beroepen). Steden ontstonden op strategische plekken. Bijvoorbeeld naast een rivier.
Handel
Door de opkomst van de handel kwam er weer geld in omloop. Dat stimuleerde de economie. Mensen die geld verdienden wilden daar allerlei producten en gebruiksvoorwerpen voor kunnen kopen. Het was dus winstgevend om die te produceren.
Markten
Overschotten uit de landbouw werden op de markten verhandeld. Op de grote jaarmarkten kwamen handelaren vanuit verre streken om hun goederen te verhandelen.
Omschrijving
Bouwkunst
In de Middeleeuwen werden prachtige kathedralen en kastelen gebouwd. Tussen 1000 en 1200 in de Romaanse bouwstijl. Daarna in de gotische bouwstijl.
Geldeconomie
Voor het eerst sinds de val van het West-Romeinse rijk in 476 n. Chr. kwam de geldeconomie weer op.
Eindopdracht A: Toets
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'Handel en steden'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Download de kaart van Nederland.
Op de kaart zie je drie belangrijke rivieren getekend.
In de periode 1000 tot 1500 zijn in Nederland veel steden ontstaan.
Gebruik internet om drie steden te zoeken die tussen 1000 en 1500 ontstaan zijn.
Teken die steden in op de kaart.
Schrijf bij iedere stad het jaartal waarin de stad is ontstaan.
Zoek van iedere stad een foto van een middeleeuws gebouw. Plak die foto bij de stad op de kaart.
Beoordeling
Voldoet de kaart aan de beoordelingscriteria? Laat de kaart door je docent beoordelen. Je krijgt een goede beoordeling voor je kaart met steden als:
er op de kaart drie steden staan die ontstaan zijn tussen 1000 en 1500.
bij iedere stad op de kaart het jaar staat waarin de stad gesticht is.
bij iedere stad een afbeelding van een gebouw uit die stad uit de Middeleeuwen staat.
Het arrangement Markten en steden - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 4 met het onderwerp Markten en steden. Door een aantal verbeteringen in de landbouw werd er meer voedsel geproduceerd. Meer voedsel zorgde voor een groei van de bevolking. Niet iedereen hoefde in de landbouw te werken.
Mensen gingen ook andere beroepen uitoefenen. De handel bloeide op en er ontstonden steden. Het materiaal bespreekt waarom er (jaar) markten werden georganiseerd en wat de connectie is tussen handel en de opkomst van steden. Daarbij komt er aan bod wat een goede plaats was om een stad te stichten. Ook wordt besproken waarom er nieuwe beroepen ontstonden. Begrippen binnen deze les zijn: opkomst steden, handel, markten, bouwkunst en geldeconomie.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 4 met het onderwerp Markten en steden. Door een aantal verbeteringen in de landbouw werd er meer voedsel geproduceerd. Meer voedsel zorgde voor een groei van de bevolking. Niet iedereen hoefde in de landbouw te werken.
Mensen gingen ook andere beroepen uitoefenen. De handel bloeide op en er ontstonden steden. Het materiaal bespreekt waarom er (jaar) markten werden georganiseerd en wat de connectie is tussen handel en de opkomst van steden. Daarbij komt er aan bod wat een goede plaats was om een stad te stichten. Ook wordt besproken waarom er nieuwe beroepen ontstonden. Begrippen binnen deze les zijn: opkomst steden, handel, markten, bouwkunst en geldeconomie.
Door een aantal verbeteringen in de landbouw werd er meer voedsel geproduceerd.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Benodigdheden
Download 
Intro
