Tijdvak 4 Steden en staten vmbo12

Tijdvak 4 Steden en staten vmbo12

T4 Steden en staten

Inleiding

 

Tijdvak 4 heet Steden en Staten.
Het begint rond het jaar 1000 en duurt tot 1500.
Dit is de tweede helft van de Middeleeuwen.

In deze tijd is godsdienst nog steeds belangrijk.
Ook gaat het over de groei van de handel en het ontstaan van steden.
Daar ga je opdrachten over maken.

Als eindopdracht maak je een krantenpagina met nieuws uit deze tijd.

Er is genoeg te doen, dus aan de slag!

Wat kan ik straks?

Aan het eind van dit thema kan ik:

Leerdoelen Opdracht
aan de hand van voorbeelden de opkomst van handel en het ontstaan van steden herkennen.
  • Ontwikkelingen landbouw
  • Markten en steden
de samenstelling van de stedelijke burgerij beschrijven.
  • Stedelijke burgerij
uitleggen waarom de steden zelfstandiger werden ten opzichte van de adel.
  • Stedelijke burgerij
het ontstaan van staten beschrijven aan de hand van een voorbeeld en beschrijven hoe het bestuur daarbij centraal geregeld werd.
  • Staatsvorming

Wat ga ik doen?

Tijdvak 4 bestaat uit de volgende onderdelen (★ = Keuzeopdracht):

Onderdeel Tijd Eindproduct
Inleiding 0,5 lesuur -
Opdracht: Handel en steden: Landbouw 2 lesuren Toets maken of
een poster
Opdracht: Handel en steden: Markten en nieuwe steden 2 lesuren Toets maken of
Kaart van Nederland
Opdracht: Stedelijke burgerij 2,5 lesuren Eigen keuze
Opdracht: Staatsvorming en centralisatie 2 lesuren

Toets maken 
Opdracht: ★ Kerk en staat 2 lesuren

Toets maken
of mindmap
Afsluiting 2 lesuren Krantenpagina
Totaal 13 lesuren  

De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.

Opdrachten

Opdracht 1

Ontwikkelingen landbouw
Opdracht 2

Markten en steden
Opdracht 3

Stedelijke burgerij
Opdracht 4

Staatsvorming
Dit thema heeft 1 keuzeopdracht.
Overleg met je docent of je de keuzeopdracht gaat maken.
Opdracht 5

★ Kerk en staat

Afsluiting

Kennisbanken

Hieronder vind je de kennisbanken die zijn gebruikt in de opdrachten van Tijdvak 4.

Eindopdracht


Je hebt alle opdrachten van Tijdvak 4 gedaan. Tijd voor de afsluiting!

Als eindopdracht maak je samen met een klasgenoot een krantenpagina over de tijd van steden en staten.
Op de pagina mogen bijvoorbeeld artikelen, strips, puzzels, foto's of stukjes tekst staan.
Zorg dat je minstens drie dingen laat zien die je over dit tijdvak hebt geleerd.

Je mag dingen gebruiken die je al hebt gemaakt, maar je mag ook iets nieuws maken.

Maak de pagina op de website: www.nieuwstool.nl.
Op die site staat hoe je een goede krantenpagina maakt.
Is dat te moeilijk? Print dan je teksten uit en plak ze op een vel papier.

Hier is alvast een artikel voor jullie pagina. Het gaat over centralisatie.
Lees het goed door en zet het op jullie krantenpagina.
Titel: De koning heeft iets nieuws bedacht: centraal bestuur

Beoordeling
De krantenpagina wordt beoordeeld op de volgende punten:

  • inhoud: gaat de pagina duidelijk over het tijdvak van steden en staten?
  • inhoud: komen in de artikelen minstens drie leerdoelen van het thema aan de orde?
  • originaliteit: is de pagina leuk om te lezen?
  • taalfouten: staan er niet te veel taalfouten in de artikelen?

Succes!

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • beschrijven wat de investituurstrijd inhield: Een ruzie tussen de paus (de leider van de kerk) en de keizer (de leider van het rijk) over wie bisschoppen mocht benoemen.
  • uitleggen wanneer de investituurstrijd plaatsvond: In de elfde en twaalfde eeuw (ongeveer tussen het jaar 1075 en 1122).
  • uitleggen waarom er kruistochten waren.
  • uitleggen waarom de paus opriep om op kruistocht te gaan.
  • beschrijven wanneer de kruistochten plaatsvonden. Ze begonnen in het jaar 1096 en gingen door tot ongeveer de dertiende eeuw.
  • uitleggen waarom de adel graag stadsrechten gaf aan een stad.
  • een beschrijving geven van het stadsbestuur in een middeleeuwse stad.
  • uitleggen waarom mensen met eenzelfde beroep zich organiseerden in gilden.
  • uitleggen waarom geld belangrijker werd met de opkomst van de handel.
  • uitleggen waarom het Hanzeverbond ontstond.

Hoe ging het?

  • Tijd
    Had je voldoende tijd om de opdrachten te maken?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Waren jullie tevreden over de krant die jullie gemaakt hebben?
    Hadden jullie iets anders gedaan als jullie meer tijd hadden gehad?

  • Het arrangement Tijdvak 4 Steden en staten vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 14:19:26
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Tijdvak 4' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit tijdvak valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor vmbo leerjaar 1 en 2. Tijdvak 4 is de tijd van Steden en Staten. Dit tijdvak begint rond het jaar 1000 en duurt tot 1500. Het is de tweede helft van de Middeleeuwen. Ook in dit tijdvak speelt godsdienst een belangrijke rol. Daarnaast gaat het over de opkomst van de handel en het ontstaan van steden. Dit tijdvak omvat de volgende thema's: Ontwikkelingen landbouw, markten en steden, stedelijke brugerij en staatsvorming. Als los element is er het onderdeel kerk en staat.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Geschiedenis; De tijd van steden en staten (1000 - 1500);
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    13 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, geschiedenis, markten en steden, ontwikkeling landbouw, staatsvorming, stedelijke burgerij, stercollectie, tijdvak 4, vmbo12

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Tijdvak 4: Steden en staten

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van