De mammoetjacht - vmbo12

De mammoetjacht - vmbo12

Mammoetjacht

Intro

Heel lang geleden, in de ijstijd, was bijna heel Europa bedekt met sneeuw en ijs. Het was erg koud.

Op de grote vlaktes, de toendra’s, leefden grote zoogdieren zoals de mammoet en de sabeltandtijger.

In films en boeken zie je vaak dat mensen op mammoeten jaagden.

Dat klinkt spannend…
Maar is het ook echt gebeurd?
Zijn er bewijzen dat mensen toen echt op mammoeten jaagden?

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze les kan ik:

  • vertellen welke twee bronnen ons informatie geven over hoe mammoeten leefden.

  • uitleggen of mensen vroeger op mammoeten jaagden.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Je leest informatie en kijkt filmpjes over het leven van de mammoet.

Stap 2

Je maakt een opdracht over jagen op mammoeten.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippen die passen bij deze opdracht.

Eindopdracht

Je kunt een verslag maken van het antwoord op de vraag 'Is het waarschijnlijk dat mensen vroeger op mammoeten jaagden?

Terugkijken

Je kijkt terug op de opdracht.


Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.

 

 

Aan de slag

Stap 1: Overblijfselen mammoeten

Mammoeten leefden heel lang geleden, wel honderdduizenden jaren. Ze kwamen voor in Noord-Europa en Noord-Amerika.

We weten dat omdat er botten en kiezen van mammoeten zijn gevonden. Ze leefden in een ijstijd. Toen was het erg koud en droog.

Mammoeten aten vooral gras.
Ze aten heel veel: wel 180 kilo gras per dag!

Wist je dat er ook mammoetbotten zijn gevonden in Nederland? Vooral in de Noordzee. Vroeger was dat geen zee, maar land. Ook op andere plekken in Nederland zijn kiezen en botten van mammoeten gevonden.

 

Bekijk de twee filmpjes.

Het eerste filmpje gaat over een mamoetskelet die in Rusland is gevonden door een visser.

In het tweede filmpje zie je een meneer die alles verzamelt van mammoeten en  er heel veel van weet.

 


In de volgende video leer je veel over mammoeten:

Stap 2: Mammoetjacht

Jagen op mammoeten
Jagers-verzamelaars jaagden op mammoeten voor voedsel, kleding en gereedschappen.​

Hoe jaagden mensen op mammoeten?

Misschien wel zoals in het volgende filmpje:



Mammoeten stierven uit

Waarom zijn mammoeten verdwenen?

Mammoeten leven niet meer. Ze zijn uitgestorven.

Hoe komt dat? Er zijn twee belangrijke redenen:

  1. Het werd warmer.
    Aan het einde van de ijstijd werd het minder koud. Mammoeten konden daar niet goed tegen. Ze gingen dood door de warmte.

  2. Mensen jaagden op mammoeten.
    Mensen leerden steeds beter jagen. Daardoor werden er meer mammoeten gedood.

 

Afronding

Kennisbank / Begrippen

IJstijden
Perioden van ijzige kou waarin het land in het noorden van Europa bedekt is met ijs.

Nomadische levenswijze
Mensen hebben geen vaste woonplaats maar trekken rond en leven van wat ze in de natuur vinden.

Jagers-verzamelaars
Jagers-verzamelaars leven als nomaden. Ze trokken rond en leefden van de jacht en verzamelden producten uit de natuur. Denk aan bessen en wortels.

Toendra/Toendraklimaat
Een  gebied zonder bomen in koude streken waar grassen, mossen en dwergstruiken groeien.  

In de koudste maanden is de temperatuur op de toendra onder de -3 °C, in de warmste maanden tussen 0 en 10 °C.

Lage Landen

Vroeger bestonden Nederland en België nog niet. Het gebied noemen we de Lage Landen.

Mammoeten
Grote dieren met een dikke vacht, die leefden op de toendra’s. Ze zijn rond 4000 jaar geleden uitgestorven.

Eindopdracht: Verslag schrijven

Geef antwoord op de volgende vraag:

Is het waarschijnlijk dat mensen vroeger op mammoeten jaagden?

 

Doe het zo:

Bespreek deze vraag met twee of drie klasgenoten.

Denk daarbij aan:

  • Zijn er bewijzen voor de jacht op mammoeten?
  • Wat weten we over de manier van leven van mammoeten en mensen? Leefden ze bijvoorbeeld bij elkaar in de buurt?
  • Waren mammoeten interessant genoeg voor mensen om op te jagen? Waarom wel of waarom niet?

 

Schrijf julllie antwoorden in een Worddocument.

Beoordeling
Lever je Word-document in bij je docent.
Als meer groepen dit onderwerp hebben bestudeerd, is het leuk om een discussie te organiseren om jullie antwoorden te vergelijken!

Jullie krijgen een goede beoordeling voor deze opdracht als:

  • de tekst een goed beeld geeft van wat jullie weten over jagers en mammoeten.
  • jullie ook uitgelegd hebben waarom je iets wel of niet vindt.

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • benoemen welke twee bronnen ons informatie geven over het leven van de mammoeten.
  • beantwoorden of mensen op mammoeten jaagden vroeger.

Hoe ging het?

  • Tijd
    Had je voldoende tijd om de opdrachten te maken?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al? Waar zou je nog meer over willen weten?
  • Eindopdracht
  • Wat vond je van de eindopdracht?
    Vond je het fijn om de opdracht samen te doen?
    Hoe verliep de samenwerking?
  • Het arrangement De mammoetjacht - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 14:40:54
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp ''De mammoetjacht''. Het materiaal bespreekt de tijd en omgeving waarin de mammoeten leefden, hoe zij leefden en wat er tegenwoordig van hen over is gebleven. Er wordt ingegaan op de redenen waarom mensen jaagden op deze dieren. Er worden verklaringen genoemd waarom deze diersoort is uitgestorven. Dit kwam doordat de mensen te veel mammoeten doodden en omdat het klimaat veranderde.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Levenswijze van jagers en verzamelaars; De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, geschiedenis, ijstijden, jagers-verzamelaars, mammoetjacht, nomadische levenswijze, prehistorie, stercollectie, toendra/toendraklimaat, vmbo12
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Mammoetjacht

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.