Het eerste schrift ontstond in de steden.
Mensen schreven op steen of klei.
Schrijven op papier gebeurde pas later.
Met het begin van het schrift komt er een einde aan de prehistorie.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
beschrijven dat er verschillende schriftsoorten ontstonden.
beschrijven dat het schrift zich ontwikkelde van afbeeldingen naar klanktekens.
zelf iets schrijven in zo'n uitgestorven taal.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leest in de kennisbank informatie over het eerste schrift en bestudeert een kleitablet op de site van het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden.
Stap 2
Je leest informatie over hiërogliefen en kunt daarna vragen beantwoorden over het schrift van de oude Egyptenaren.
Stap 3
Je leest een tekst over de ontwikkeling van het alfabet en kunt vragen beantwoorden over dit onderwerp.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank en de begrippen die passen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A schrijf je een tekst in spijkerschrift.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B schrijf je een tekst in hiërogliefen.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Pen en papier
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Spijkerschrift op klei
Het oudste schrift werd ontwikkeld in het Midden-Oosten.
Dat schrift werd eeuwenlang gebruikt en aangepast aan allerlei talen.
Je noemt het: spijkerschrift.
Taal van de oude Egyptenaren
De Egyptenaren beschreven hun graven, tempels en paleizen met hiërogliefen.
Pas na vele eeuwen onderzoek konden geleerden de hiërogliefen lezen.
De Egyptenaren schreven op papyrus. Papyrus werd gemaakt uit riet.
Mensen die konden schrijven stonden in hoog aanzien.
Hun werk was belangrijk voor het Egyptische bestuur.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Ook in andere landen ontwikkelden slimme volken een eigen schrift.
De tekens bestonden vaak uit afbeeldingen, logogrammen. De tekens waren vaak erg moeilijk. Weinig mensen konden schrijven of lezen.
Pas na vele eeuwen schrijven bedacht men het alfabet. Dat bestaat uit maar 26 tekens. Elke uitgesproken klank heeft een teken. Daarmee kun je alle woorden schrijven die je maar wilt. Dat was een enorme vooruitgang! Het alfabet was gemakkelijk te begrijpen. Steeds meer mensen begonnen te lezen en te schrijven.
Einde Prehistorie
De ontwikkeling van het schrift betekende het einde van de prehistorie. Het jaartal voor het begin van de historie is: 3000 v.C.
Begin Historie
De ontwikkeling van het schrift betekende het begin van de historie. Het jaartal voor het begin van de historie is: 3000 v.C.
Schrift – kleitabletten
In het Nabije Oosten is het schrift ontwikkeld. Er zijn teksten op kleitabletten uit die tijd bewaard gebleven.
Vruchtbare Sikkel: Mesopotamië
Gebied in het Midden-Oosten met vruchtbare landbouwgrond. Daar zijn de eerste steden ontstaan en werd het eerste schrift ontwikkeld.
Eindopdracht A: Spijkerschrift
Als je kiest voor eindopdracht A ga je jouw geheime boodschap schrijven in spijkerschrift.
Gebruik daarvoor deze website over spijkerschrift.
Wissel met je klasgenoten de geheime boodschappen uit.
Probeer elkaars boodschappen te lezen.
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als:
je boodschap is geschreven in spijkerschrift
je je boodschap hebt laten lezen door een klasgenoot.
Eindopdracht B: Hiërogliefen
Als je kiest voor eindopdracht B ga je jouw geheime boodschap schrijven in hiërogliefen.
Je gaat jouw geheime boodschap schrijven in hiërogliefen.
Gebruik de website van het Museum van Oudheden.
Wissel met je klasgenoten de geheime boodschappen uit.
Probeer elkaars boodschappen te lezen.
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als:
je boodschap is geschreven in hiërogliefen
je je boodschap hebt laten lezen door een klasgenoot.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Had je het antwoord op de openingsvraag goed? Zo niet, zou je de vraag nu wel kunnen beantwoorden?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Weet je hoe het schrift zich ontwikkeld heeft?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Heb je veel verschillende boodschappen gelezen? Konden klasgenoten jouw boodschap ontcijferen?
Het arrangement Het eerste schrift - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp ''Het eerste schrift''. Het materiaal bespreekt het spijkerschrift en/of logogrammen (soort afbeeldingen) wat later veranderde in tekens (symbolen) die horen bij een klank. Het eerste schrift werd uitgevonden in de Vruchtbare Sikkel: Mesopotamië. Het schrift werd geschreven op kleitabletten, later op papyrus en daarna op papier. De uitvinding van het schrift betekende het einde van de prehistorie en het begin van de historie.
De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C);
Ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen;
Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, begin historie, eerste schrift, eind prehistorie, papyrus, schrift-kleitabletten, spijkerschrift, stercollectie, vmbo12, vruchtbare sikkel: mesopotamië
Het eerste schrift - vmbo12
nl
VO-content
2019-05-09 14:28:36
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO leerjaar 1 en 2. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp ''Het eerste schrift''. Het materiaal bespreekt het spijkerschrift en/of logogrammen (soort afbeeldingen) wat later veranderde in tekens (symbolen) die horen bij een klank. Het eerste schrift werd uitgevonden in de Vruchtbare Sikkel: Mesopotamië. Het schrift werd geschreven op kleitabletten, later op papyrus en daarna op papier. De uitvinding van het schrift betekende het einde van de prehistorie en het begin van de historie.
Het eerste schrift ontstond in de steden.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Benodigdheden
Het oudste schrift werd ontwikkeld in het Midden-Oosten.
Taal van de oude Egyptenaren
Ook in andere landen ontwikkelden slimme volken een eigen schrift.
Als je kiest voor eindopdracht A ga je jouw geheime boodschap schrijven in spijkerschrift.
