Ben jij een wereldburger?

Ben jij een wereldburger?

Doel & inhoud

In dit arrangement leer je je eigen mening te vormen over hoe het is om in de wereld te leven, een wereldburger, te zijn. Je leert hoe de landen in de wereld verschillend bestuurd worden. Je leert de begrippen; dictatuur, democratie, trias politica en rechtstaat. Je weet ook wat grondrechten zijn en leert hier een mening over te geven. Je weet welke grote problemen er in de wereld spelen, wat derde wereld landen zijn en wat de wereld doet om elkaar te helpen.  

Opdrachtenoverzicht

1)      Wereldburgerschap

2)      Democratie & Dictatuur

3)      Nederland een democratie?

4)      Waar sta jij?

5)      Millenniumdoelstellingen

6)      Politieke gevangenen

7)      Internationale chat

 

 

 

 

 

 

1) Wereldburgerschap

Wie is een wereldburger? Wat is wereldburgerschap? Waar gaat dat over?
Een definitie van wereldburger: Iemand die zich betrokken voelt bij de wereld om zich heen en zich inzet voor deze wereld (bron: http://www.werkenaandewereld.nl/docenten/wereldburgerschap/).
Als je betrokken bent bij de wereld om je heen, kijk je over de grenzen van je eigen leefwereld.
Bekijk het filmpje "Goede Europeanen".

Ga eens bij jezelf na wat voor het voor jou betekent om wereldburger te zijn.

Ben jij een wereldburger? Doe de Wereldburger Quiz!

 

Opdracht:

Wie vind jij een voorbeeld van een echte wereldburger? Zet erbij waarom die persoon volgens jou een wereldburger is.

Je mag natuurlijk ook jezelf kiezen! Gebruik het prikbord (Padlet) door hier te klikken.

Deze padlet is een interactieve tool. Er komt dus een hele verzameling van allerlei wereldburgers op te staan die we later in de les kunnen bekijken (of op een ander moment)

 

Bronnen:
www.padlet.com
www.youtube.com

www.schooltv.nl

bron: commons.wikimedia.org
bron: commons.wikimedia.org

2) Democratie & Dictatuur

Op de wereldkaart hieronder zie je de wereld verdeeld in soorten politieke systemen. Een politiek systeem zegt iets over de manier waarop een land bestuurd wordt. Het grootste verschil waarop een land bestuurd wordt is tussen een democratie en een dictatuur.

Dictatuur: In een dictatuur heeft 1 persoon of een klein groepje alle macht over het land. Bij een totalitaire dictatuur heeft de dictator de beschikking over een groot leger dat trouw aan hem is. De mensen die in het land wonen hebben nauwelijks iets te zeggen.

Democratie: In een democratie is de macht over het land verdeeld over verschillende groepen. Zo hebben de mensen die in een land wonen ook eerder iets te zeggen over hoe het gaat in hun land.

 

Groepsopdracht:

Maak een groepje van 2,3 of 4 personen en voer samen deze opdracht uit.

Kies een land uit dat een ander politiek systeem heeft dan Nederland. Dit kan een land zijn waar je wel eens geweest bent/ iemand kent/meer van af weet of je gewoon interessant lijkt. Je kunt het land opzoeken in het plaatje. Beantwoord de volgende vragen:

A) Welk land heb je gekozen?

B)Wat voor politiek systeem heeft dit land? Zoek dit op in het kaartje. Zoek dan via internet informatie over dit land en het politiek systeem (Google, Wikipedia, Landen.net)

C)Wie heeft of hebben er in dit land de macht? Is dit land een democratie of een dictatuur?

Schrijf de gevonden informatie op en stuur dit digitaal naar je docent.

Bronnen:

- Info over landen http://landen.net/

- Info over inhoud van de staatsvormen http://nl.wikipedia.org/wiki/Staatsvorm

- Wereldkaart: http://www.google.com/earth/index.html

- Kijk hier voor een lijst van alle huidige dictaturen. Hier staat ook een lijst bij met landen die zelf zeggen wel een democratie te zijn, maar waar twijfel over is: http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_dictaturen

Extra voor de docent:

Laat de studenten hun gevonden landen met elkaar vergelijken. Aansluitend kan er een groepsgesprek worden gehouden over actuele ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Bijvoorbeeld over Libië, wat willen de mensen dat er gaat veranderen en waarom?

3) Nederland, een democratie

Opdracht

A) Nederland is een democratie. Je hebt net de mening van andere jongeren over democratie gezien. Wat is jouw mening?

Democratie is voor mij.........

B) Weet jij wat het woord democratie betekent? Zoek het op, zie de bronnen.

C) Wat is het belangrijkste kenmerk is van de Nederlandse democratie? Zoek het op, zie de bronnen.

Bronnen:

- http://mens-en-samenleving.infonu.nl/politiek/13825-democratie-en-dictatuur.html/

- http://www.schooltv.nl/eigenwijzer/2157348/maatschappijleer/item/971291/democratie-in-nederland/

- http://www.tweedekamer.nl/hoe_werkt_het/de_nederlandse_democratie/index.jsp

Opdracht voor niveau 3/4

Nederland een democratie

Weet jij nu na het zien van het filmpje waarom Nederland een democratie is? In de puzzel staan vragen die aangeven waarom Nederland een democratie is. Maak de puzzel!

 

Horizontaal

1) Hoe noem je de scheiding van de machten?

4) Welke van de drie machten wordt uitgevoerd door de regering?

Verticaal

2) De macht die gevormd wordt door de regering en de Staten Generaal (dat zijn de Eerste kamer en de Tweede Kamer) noemen we ook de ..……. macht.

3) In Nederland is er een scheiding van de machten. Wat willen we voorkomen door niet alle macht aan de staat te geven?

5) Is de macht in Nederland verdeeld over groepen of is alle macht bij 1 groep?

Is het gelukt? Vraag de docent voor de antwoorden.

Bronnen:

Hier kun je allerlei informatie vinden over wat Nederland een democratie maakt: http://mens-en-samenleving.infonu.nl/politiek/31302-nederland-een-parlementaire-democratie.html

Uitleg over een democratie met uitleg over de scheiding der machten: http://www.rechtvoorjou.nl/#/wat_is_een_democratische_rechtsstaat/

Extra voor de docent:

Na deze opdracht kan er nog een discussie volgen over wat Nederland tot een democratie maakt, of je dit ook merkt en of je het hier wel mee eens bent?

4) Waar sta jij?

Een goede democratie is ook een rechtstaat. Dat betekent dat er voor gezorgd moet worden dat er voor alle burgers belangrijke en gelijke rechten zijn en dat iedereen zich aan wetten moet houden. In Nederland zijn er grondrechten. Wat zijn grondrechten eigenlijk? In de film hieronder wordt het kort uitgelegd.

Opdracht:

In deze opdracht zie je dat de grondrechten soms met elkaar botsen.

Er zijn 5 verschillende cases (zie het document hieronder) waarin twee grondrechten met elkaar botsen, bijvoorbeeld "de vrijheid van meningsuiting" en "de vrijheid van godsdienst". In groepjes of alleen ga je aan de slag met een casus.

1)      Alleen of met een groepje kies je 1 casus uit.

2)      Jij of jullie bedenken argumenten waarom het ene grondrecht belangrijker is, maar ook  argumenten waarom het andere grondrecht belangrijker is.

3)      Schrijf dit op.

4)      Heb je een mening over welke jij het belangrijkst vindt? Zo ja welke is dat dan en waarom?

 

Bronnen:

De cases zijn gemaakt door van de ‘Haagse Tribune’, een project van het Huis van democratie & rechtstaat. Op bladzijde 1 en 2 staat een handleiding voor de docent. Vanaf pagina 3 beginnen de cases.  

 

Extra voor de docent:

Wanneer deze opdracht klassikaal wordt gedaan, kan er aanvullend nog presentaties worden gegeven over de gekozen case. Vervolgens stemt iedereen in de klas individueel door bijvoorbeeld de hand op

te steken. Welk grondrecht vindt de meerderheid van de klas in het geval van deze case het belangrijkst?

Vervolgens kan er een korte discussie volgen over de uitkomst. Let op: het is uiteraard geen probleem

wanneer studenten moeilijk een keuze kunnen maken. Het idee is juist dat ze het spanningsveld snappen en zich realiseren dat dit soort botsingen lastig zijn.

5) Millennium doelstellingen

Hoe kan je de wereld een beetje beter maken? In 2000 hebben regeringsleiders van 189 landen afgesproken om vóór 2015 de belangrijkste wereldproblemen aan te pakken. Dit noemen we de Millenniumdoelen. In de film heb je ze net kort gezien. Lees en kijk op milleniumdoelen over alle millenniumdoelen. Op de milleniumdoelenatlas kun je alle doelen per land zien. Een begrip dat vaak gebruikt wordt voor landen met ontwikkelingsproblemen (ontwikkelingslanden) is "derde wereld". Een ontwikkelingsland is een land met een grote armoede in verhouding tot "rijke landen".

 

Opdracht:

Welk van deze millenniumdoelstellingen vind jij nu het belangrijkst of spreken jou het meest aan? Schrijf een actieplan. In dit plan zet je:

a)  Wat je wilt aanpakken.

b)  Welke acties er al zijn om het aan te pakken

c)  Wat jij  zou doen om het aan te pakken.

d)  Hoe je dit zou gaan doen.

 

Voor ideeën en tips voor het schrijven van een actieplan, kijk op: http://www.actienetwerk.nl

 

Kies uit 1 van de volgende onderwerpen:

1) De armoede halveren- mensen minder honger

2) Alle kinderen naar school

3) Mannen en vrouwen gelijkwaardig

4) Minder kindersterfte

5) Minder Moedersterfte

6) Bestrijding van aids en andere dodelijke ziektes

7) Schoon drinkwater

7) Samen als wereld werken aan ontwikkeling

Bronnen:

 

 

 

 

 

 

 

 

6) Politieke gevangenen

Lees op de website van Amnesty over mensen in landen als Saoedi Arabië, Egypte of China die worden opgepakt omdat ze een andere mening hebben dan de regering.

Schrijven of actie helpt! Brieven schrijven naar de regeringen dat je het er niet mee eens bent helpt. In de film hieronder zie je de actie van Amnesty voor politieke gevangenen in Myanmar.

Opdracht:

Op de website van Amnesty is heel veel informatie te vinden over verschillende onderwerpen die met mensenrechten te maken hebben.

Zoek op deze pagina een dossier of een land dat je aanspreekt en lees de tekst.
Maak een korte samenvatting van wat je hebt gelezen (er staat veel informatie in een dossier of bij een land, je mag daarom ook iets uit de informatie kiezen wat je heel erg opvalt of raakt en daar een korte samenvatting van maken). Laat de volgende onderdelen in je opdracht terug komen:

 

  • Vertel welk dossier of land je hebt gekozen en waarom.
  • Beantwoord de volgende vragen:
  • Wat is je opgevallen of wat heeft je geraakt?
  • Waarom springt dit er voor jou uit?
  • Wat doet Amnesty om de situatie te verbeteren?
  • Wat zou de wereld kunnen doenom de situatie te verbeteren?
  • Wat zou jij kunnen doen om de situatie te verbeteren?

Probeer dit in 500 - 800 woorden te beschrijven.

Lever je opdracht digitaal in bij je docent.

7) Duurzaam consumeren

Duurzaam consumeren betekent dat je consumeert (koopt), waarbij je let op wat jouw aankoop betekent voor mens en milieu. Bij iedere aankoop kun je even stil staan bij een aantal dingen:

  • Is het product wat ik koop op een verantwoorde manier gemaakt of geteeld?
  • Hoe is het in de winkel gekomen? (Uit het binnenland of buitenland, per stuk in een auto of met hele grote hoeveelheden in een vrachtwagen?)
  • Is het product getest op dieren?
  • Vertelt het bedrijf wat het product heeft geproduceerd of geteeld eerlijk hoe het is gemaakt?

Bekijk het volgende fimpje:

 

 

Groepsopdracht:

Je maakt deze opdracht in een groepje van 2, 3 of 4 personen.

a) Hoe duurzaam ben ik?

Iedereen consumeert. We kopen allemaal dingen die we nodig hebben zoals eten, drinken en kleding en spullen die we graag willen hebben, zoals telefoons, tassen, gadgets en vele andere hebbedingen. Als die dingen worden geproduceerd. Bij de productie komt het gas CO2 vrij, waarvan we nu weten dat dit het broeikaseffect veroorzaakt. Op deze site vind je wat meer informatie over het broeikaseffect.

 

Maak deze test en schrijf voor alle groepsgenoten op wat jullie voetafdruk is.

 

b) hoe duurzaam is mijn product?

Je gaat van een product uitzoeken waar het vandaan komt en hoe het wordt gemaakt. Je kan kiezen uit de volgende producten:

  1. Een product wat je vaak gebruikt bij het uitoefenen van je beroep
  2. Koffie, thee of chocolade
  3. Een smartphone
  4. Een vlees- of visproduct (rund, varken, kip, vis)
  5. Brood
  6. Iets anders (overleg met je docent)

Ga de volgende dingen na:

  • In welk land wordt het product gemaakt
  • Welke ingredienten zitten er in het product
  • Probeer te onderzoeken waar de ingredienten vandaan komen.
  • Is het mogelijk het product te recyclen of in te zetten voor hergebruik?
    Zo ja, hoe gebeurt dat dan?
    Zo nee, waarom niet?
  • Zijn er vervangers van dit product die minder belastend zijn voor het milieu?
  • Zou je die vervangers gebruiken? Vertel hierbij waarom wel of waarom niet.

 

Lever de opdracht digitaal in bij je docent.

Verwijzing naar methoden

Onderstaande informatie is verstrekt door de betreffende uitgevers. Over methoden die niet in het overzicht genoemd worden, is geen informatie ontvangen (oktober 2011).

 

 

 Uitgeverij

 Methode

 Verwijzing

 Edu'Actief

 Context!

 Context!:
  -  Thema 2.2
  -  Thema 2.3
  -  Thema 2.5

 Noordhoff Uitgevers

 Connect 

 Projecten van Connect:
  -  Politiek. Toch leuk?
  -  Politiek, jouw mening telt!
  -  Stem op mij
  -  Jij en Nederland
  -  Mijn buurt
  -  Europa, ook voor jou!
  -  Bepaal jij wat goed voor me is?
  -  In de problemen
  -  Stelen en helen
  -  Geschiedeniscanon
  -  Op de vlucht
  -  De wereld een dorp

 ThiemeMeulenhoff

 Spring

 Spring-thema's:
  -  Je rechten en plichten kennen
  -  Nederlands burgerschap

 

 Inzicht

x

Bronnen

Methoden:

     Nieuw Schokland: Competentie gerichte methode burgerschapsvorming voor niveau 2,3 en 4 van het MBO (uitgeverij Deviant)

  • Deel 2, hoofdstuk 2 'Heb ik ook nog iets te zeggen' paragraaf 2.1 Dicatuur,paragraaf  2.1 democratie, paragraaf 2.3 Nederland is een rechtstaat, paragraaf 2.4 grondrechten.
  • Deel 8, hoofdstuk 2 'Wereldburgerschap'

     Context: Leren, loopbaan en burgerschap (Edu actief uitgeverij Meppel)

 

  •  Kerntaak 3, Politiek

 

Docentinformatie

Inleiding
Dit arrangement voor Burgerschap is ontwikkeld in het kader van de uitbouw en groei van het gebruik van Wikiwijs.
Hiervoor is onder andere ook een leerlijn ontwikkeld en opgenomen in Wikwijs. Deze leerlijn is gebaseerd op het nieuwe brondocument voor schooljaar 2011-2012. Hierin zijn de kerntaken en werkprocessen vervallen.

 

Dit arrangement is onderdeel van een serie arrangementen die in dit kader voor de (nieuwe) leerlijn LB, het domein Burgerschap, zijn ontwikkeld. Zie hieronder: Overzicht bouwplan met de ontwikkelde arrangementen voor Burgerschap en hun inhoud.

 

Niveau

Dit arrangement is geschikt voor alle mbo niveaus. Voor niveau 1/2 worden soms andere bronnen aangegeven. Bij sommige opdrachten is er een extra opdracht die alleen voor niveau 3/4 bestemd is.

Voor de BBL wordt aangegeven welke opdrachten eventueel kunnen vervallen gezien het aantal SBU en het verschil in doelgroep.

SBU

Basisdeel = 16 SBU; voor BBL kunnen opdrachten indien gewenst vervallen; dit staat aangegeven bij de opdrachten, het aantal SBU vermindert daarmee dan ook.

Voorbereiding

Het heeft de voorkeur dat de resultaten van dit arrangement over Wereldburgerschap digitaal verzameld worden in een weblog, website, Symbaloo of andere digitale vorm. De uitvoering kan dan digitaal en de resultaten van de opdrachten kunnen dan door alle groepjes (ook) ook digitaal bekeken worden.

Sommige onderwerpen zijn heel geschikt voor een klassikale discussie. Als dit zo is staat onderdaan de opdracht bij extra informatie voor de docent aangegeven.

Zo zijn er ook opdrachten waarbij het wenselijk kan zijn om ze door twee leerlingen of in een groepje te laten doen. Dit staat dan bij de opdracht aangegeven. Het is wel mogelijk alle opdrachten individueel te maken.

Wanneer de leerlingen bronnen van het internet nodig heeft om de opdracht te maken staan deze met toelichting onder het kopje bronnen.

Opbouw van het arrangement

Alle basisarrangementen zijn opgebouwd volgens het didactisch principe van oriënteren – verwerven - bestendigen – terugkijken.

Opdrachten:

1. Oriënterend opdracht: In een quiz wordt kennisgemaakt met het begrip wereldburger en wat het betekent om een wereldburger te zijn. De quiz kan individueel gemaakt worden. De opdracht met de briefjes kan klassikaal besproken worden. (1 SBU) Deze opdracht kan voor de BBL vervallen

2. Oriënterend opdracht: De begrippen democratie en dictatuur worden uitgelegd en verkend aan de hand van een opdracht met een landkaart. Deze opdracht kan individueel of in groepjes gedaan worden. (2 SBU)

3. Verwerven: In deze opdracht wordt ingegaan op de kenmerken van Nederland als een democratie. Deze opdracht kan individueel worden gedaan. Voor niveau 3/4 is er een aansluitende opdracht. Het antwoordenblad hiervoor staat onderaan deze handleiding. Aansluitend kan een groepsgesprek/discussie volgen. (1 SBU)

4.Bestendigen: Aan de hand van cases over grondrechten wordt het dilemma van grondrechten duidelijk. De voorkeur gaat bij deze opdracht uit naar het werken en groepjes en klassikaal nabespreken. Het is wel mogelijk individueel te maken. (4 SBU)

5. Bestendigen: De millenniumdoelstellingen worden in de ze opdracht bestudeerd. Met het schrijven van een actieplan wordt verder nagedacht over wereld problemen en hoe hier mee om te gaan. De opdracht kan in groepjes of individueel gemaakt worden. (4 SBU)

6. Bestendigen: Door het schrijven van een brief of meedoen aan een petitie lerend de leerlingen over politieke gevangenen en mensenrechten. Deze opdracht kan vervallen voor de BBL. (2 SBU)

7.Terugkijken: In deze opdracht stellen de leerlingen interview vragen op om iemand uit een ander te bevragen hoe het leven in het land daar is. Het is aan te raden deze opdracht in tweetallen, groepjes of klassikaal te laten doen. Deze opdracht kan voor de BBL vervallen. (2 SBU)

Verdiepingsopdrachten indien gewenst: (1 SBU)

Beoordeling

-  (groeps) presentatie over botsende grondrechten.

-  Actieplan Milleniumdoelstellingen

-  Opgestelde interviewvragen

 Antwoorden

Antwoorden opdracht 3

 

 

 

 

 

 

Colofon

Dit arrangement is ontwikkeld in het kader van Loopbaan en Burgerschap als focusvak voor Wikiwijs.

Opdrachtgevers: Ruud de Moor Centrum, Heerlen & Kennisnet, Zoetermeer

Ontwikkeld door: Van de Graaf, Amstelveen

  • Het arrangement Ben jij een wereldburger? is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Mirjam van Duijnen
    Laatst gewijzigd
    2017-01-12 17:35:34
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Arrangement over politiek in de wereld en wereldburgerschap. Dit arrangement is in het kader van de politiek-juridische dimensie voor Leren Loopbaan & Burgerschap (LLB). Aangepast voor leerjaar 2016-2017 van het arrangement Wereldburger!
    Leerniveau
    MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding; MBO, Niveau 3: Vakopleiding; MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding; MBO, Niveau 1: Assistentenopleiding; MBO;
    Leerinhoud en doelen
    Politieke stromingen; Parlementaire democratie; Rechtsstaat en rechtssysteem; Burgerschap; Rol Europese Unie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur 50 minuten
    Trefwoorden
    burgerschap, democratie, derde wereld, dictatuur, globalisering, grondrechten, kinderarbeid, maatschappelijke thema's, openstaan voor andere meningen, overbevolking, politiek-juridische dimensie, politieke gevangenen, wereldburgerschap

    Bronnen

    Bron Type
    https://www.youtube.com/v/1cwHRlpFyiA?version=3
    https://www.youtube.com/v/1cwHRlpFyiA?version=3
    Video
    Nederland een democratie
    https://www.schooltv.nl/beeldbank/embedded.jsp?clip=20101104_democratie01
    Video
    https://www.youtube.com/v/Tmn4X--Cdn8?version=3
    https://www.youtube.com/v/Tmn4X--Cdn8?version=3
    Video
    https://www.youtube.com/v/lBgU-_uaZDw?version=3
    https://www.youtube.com/v/lBgU-_uaZDw?version=3
    Video
    https://www.youtube.com/v/_UTBTkmJDL8?version=3
    https://www.youtube.com/v/_UTBTkmJDL8?version=3
    Video
    https://www.youtube.com/watch?v=RYjDe7rbO7E
    https://www.youtube.com/watch?v=RYjDe7rbO7E
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Visser, Gootje. (2011).

    Wereldburger!

    https://maken.wikiwijs.nl/29185/Wereldburger_

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.