Grenzen en identiteit in Rusland

Rusland/Russische Federatie

Vooraf

Deze opdracht gaat over Rusland, officieel ook de Russische Federatie.
Ter introductie een paar feitjes.
Als jij deze feitjes leest wat denk je dan, is Rusland één land te noemen? Waarom wel/niet?

  • Rusland is het grootste land ter wereld. De oppervlakte is 187.098.246 km². Het grootste deel van Rusland ligt in Azië.
  • Rusland heeft ongeveer 150 miljoen inwoners. Daarmee is het qua inwonertal het negende land ter wereld. 70% van de inwoners woont in het Europese deel van Rusland.
  • Rusland grenst aan 14 andere landen en is door een smalle zeestraat gescheiden van de VS en Japan.
  • In Rusland wonen ongeveer 160 verschillende etnische groepen en inheemse volken.
  • In Rusland is Russisch de officiële taal, maar sommige districten hebben het recht om een andere taal als officiële taal te gebruiken.
  • In Rusland beschouwen ongeveer 100 miljoen inwoners zich als (Russisch-orthodoxe) christenen. De islam is qua aanhangers de tweede religie.
  • Rusland kent een gekozen president, parlementsverkiezingen en een meerpartijenstelsel.
  • De Russische Federatie kent 85 deelgebieden. Sommige deelgebieden hebben hun eigen regering en maken hun eigen wetten. Sommige deelgebieden streven naar onafhankelijkheid.

Kun je je voorstellen dat er allerlei regionale spanningen en conflicten zijn binnen de federatie?

In deze opdracht ga je de situatie in de Russische Federatie verder bestuderen.


Eindproduct

Als eindproduct van deze opdracht doe je een sleepoefening. Met de sleepoefening laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald.

Beoordeling
De antwoorden op de vragen van de stappen 1-4 en de sleepoefening (stap 5) laten jullie beoordelen door jullie docent.
Bij de beoordeling let jullie docent op:

  • de inhoud: laten je antwoorden zien dat je de vragen begrepen hebt?
  • taalfouten: bevatten je antwoorden niet te veel taalfouten?

 

Groepsgrootte en werkwijze
Stap 1 tot en met stap 5 doe je samen met een klasgenoot en de resultaten en antwoorden op de vragen van stap 1 t/m 4 plaats je in een met jou gedeelde workspace van SMARTamp. Van het resultaat van stap 5 maak je een screenshot en ook die plak je in dezelfde workspace.

Met deze toetscombinatie maak je een screenshot:

Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 lesuur nodig.

 

Stap 1

Tussen 1917 en 1991 was de Sovjet-Unie het grootste land van de wereld. Het werd geregeerd door de communistische partij. De Sovjet-Unie besloeg 15% van de totale landoppervlakte op de aarde.

Na de val van het communistische systeem in 1991 viel de Sovjet-Unie uiteen in vijftien aparte landen. Rusland is daarvan de grootste en ook nog steeds het grootste land van de wereld (ruim 17 miljoen km²).

Op het kaartje zie je de 15 nieuw landen (aangegeven met de letters A t/m O) na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. Rusland (Russische Federatie) bestaat uit 21 deelrepublieken (aangegeven met de getallen 1 t/m 21).

Russische Federatie na het uiteenvallen van de Sovjet Unie in 1991

 

De 15 nieuwe landen die zijn ontstaan na het uiteenvallen van de Sovjet Unie
A. Armenië F. Kazachstan K. Russische Federatie
B. Azerbeidzjan G. Kirgizië L. Tadzjikistan
C. Wit-Rusland H. Letland M. Turkmenistan
D. Estland I. Litouwen N. Oekraïne
E. Georgië J. Moldavië O. Oezbekistan

 

De 21 deelrepublieken binnen de Russische Federatie.
1. Adygea 8. Kalmukkië 15. Noord-Ossetië (Alanië)
2. Altaj 9. Karatsjaj-Tsjerkessië 16. Tatarije (Tatarstan)
3. Basjkirostan (Basjkortostan) 10. Karelië 17. Toeva (Tyva)
4. Boerjatië 11. Komi 18. Oedmoertië
5. Dagestan 12. Mari El 19. Chakassië
6. Ingoesjetië 13. Mordovië 20. Tsjetsjenië
7. Kabardië-Balkarië 14. Jakoetië (Republiek Sacha) 21. Tsjoevasjië

 

Vladimir Poetin, president van
de Russische Federatie

Binnen de Russische Federatie hebben de Russen het voor het zeggen.
De Rus Poetin staat als president aan het hoofd van de Russische Federatie.
De deelrepublieken zijn deels autonoom (zelfstandig) maar deels ook ondergeschikt aan het centrale gezag in Moskou, bijvoorbeeld over militaire zaken.
Verschillende deelrepublieken streven naar volledige zelfstandigheid, zeer tegen de zin van het centrale gezag in Moskou (waar de nationale regering zetelt).

Beantwoord de vragen in de oefening.

De Russische Federatie is onderverdeeld in 83 deelgebieden met naast de 21 autonome republieken ook 46 provincies, 2 federale steden (Moskou en St. Petersburg) en een aantal andere gebieden.

Een autonome republiek heeft op verschillende terreinen zelfstandigheid, maar bijvoorbeeld niet over militaire zaken. Verschillende deelrepublieken streven naar volledige zelfstandigheid, zeer tegen de zin van het centrale gezag in Moskou (waar de nationale regering zetelt).

Vraag

Waarom spreken we meestal over Rusland en niet over de Russische Federatie?

Stap 2

De officiële taal in de Russische Federatie is Russisch. Meer dan 98% spreekt Russisch, maar daarnaast zijn er 28 andere talen die ook een officiële status hebben. De grootste drie zijn het Tataars, het Basjkiers en het Tsjoevasjisch.

De Russen zijn de grootste etnische groep met zo’n 80% van alle inwoners.
In totaal zijn er 160 etnische groepen, waaronder Oekraïners, Oezbeken en Kazachen. De etnische groepen hebben het moeilijk. Op school en op het werk spreken ze Russisch en thuis vaak een andere taal. Hun cultuur is een andere dan de overheersende Russische cultuur.

De Russische regering heeft allerlei maatregelen genomen om de Russische taal en cultuur te bevorderen.
Dit gaat vaak ten koste van niet-Russische groepen. Dat noemen we russificatie.

De tsaren begonnen met de russificatie in de 18e eeuw. De communistische regering ging na het verdrijven van de tsaren door met de russificatie. En zo doen ook de huidige machthebbers dat nog in deze eeuw. Zo mocht er in Moldavië tijdens het communistische Sovjetbewind maar 5 minuten per dag aan televisieprogramma's in de eigen taal (het Roemeens) worden uitgezonden; de rest van het dagprogramma werd opgevuld door Russischtalige uitzendingen.

Die russificatie heeft nog steeds grote gevolgen voor de inwoners van Rusland. Bijna alle generaals, politiechefs, ministers of andere mensen op leidinggevende posities zijn van etnisch Russische afkomst.

In de Russische krant Ria Novosti was het volgende artikel te lezen:

Artikel etnische criminaliteit:

De Russische politie treedt op tegen ‘etnische criminaliteit’ in de metro van Moskou
Tientallen politieagenten met knuppels, evenals speciale eenheden van de politie, waren donderdag in de metro te zien, waar ze identiteitspapieren controleren en reizigers arresteren. Velen van hen donkergekleurde Centraal-Aziaten of oorspronkelijk geboren in het noorden van de Kaukasus.

Bron: Ria Novosti (14/09/2013)

 

Vraag

Wat zouden de Russische kranten bedoelen met ‘etnische criminaliteit’? Leg dit uit aan de hand van een Russisch voorbeeld.

Stap 3: Nationaal vs. regionaal

Demonstreren voor een betere
behandeling van homoseksuelen
is in Rusland verboden

Nationalisme

De russificatie heeft ook alles te maken met de sterke nationale gevoelens van de etnische Russen. Een gemiddelde Rus is trots op zijn land, trots op zijn volk, trots op zijn cultuur en trots op de vlag. Die trots kun je soms ook omschrijven als nationalisme: het gevoel dat je eigen land beter is dan andere landen.
Op dit moment wordt dat Russische nationalisme vooral beïnvloed door uiterst rechtse groeperingen. Niet-blanken, homoseksuelen, feministen en activisten moeten het daarbij ontgelden.

Regionalisme

Rusland is een enorm groot land. Van Vladivostok in het oosten van Rusland naar Pskov in het westen is hemelsbreed meer dan 6750 kilometer.
Met een centrale overheid ver weg is het niet zo gek dat veel inwoners, met name de etnische niet-Russen, zich meer bij hun eigen volk of gebied betrokken voelen dan bij het verre Moskou.
Regionale gevoelens, waarbij mensen een gedeeltelijke zelfstandigheid willen, noemen we regionalisme.

Deze vrouwen zwaaien met
Russische (wit-blauw-rood) én
Noord-Ossesische (wit-rood-geel)
vlaggen

Separatisme

De beweging van mensen die nog een stap verder willen gaan en naar volledige zelfstandigheid streven noem je separatisme. Zij willen een afscheiding van het grote geheel en als apart land verder. Tegen regionale gevoelens hebben de meeste Russen geen bezwaar, wel tegen separatistische bewegingen.

Geweld aan de randen van Rusland

Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er spanningen en conflicten binnen Rusland zelf. De conflicten hebben religieuze, economische en/of etnische oorzaken.
In diverse deelrepublieken zijn er groepen die naar volledige zelfstandigheid streven. In de deelrepubliek Tsjetsjenië is er zelfs tweemaal een burgeroorlog geweest. De oorlog is officieel beëindigd, maar de conflicten gaan nog bijna dagelijks door. De strijd wordt gevoerd tussen de verschillende Russische veiligheidsdiensten en legereenheden aan de ene kant en Tsjetsjeense opstandelingen aan de andere kant.

De beweging van mensen die nog een stap verder willen en naar volledige zelfstandigheid streven noemen we separatisme. Zij willen een afscheiding van het grote geheel en als apart land verder.

Tegen regionale gevoelens hebben de meeste Russen geen bezwaar, wel tegen separatistische bewegingen.

Vraag

Leg in je eigen woorden uit hoe nationalisme en regionalisme samen kunnen gaan. Probeer dat met een voorbeeld uit je eigen omgeving (Nederland) duidelijk te maken.

Stap 4

Geweld aan de randen van Rusland
Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er spanningen en conflicten tussen Rusland en voormalige bondgenoten van de Sovjet-Unie en binnen Rusland zelf.

In 2008 is Zuid-Ossetië, een gebied kleiner dan Flevoland met maar 75.000 inwoners, wereldnieuws. Zuid-Ossetië wordt betwist door Georgië en Rusland. Zuid-Ossetië hoort bij Georgië maar wil zich aansluiten bij Noord-Ossetië dat bij Rusland hoort. Rusland en Georgië beschieten elkaar en het loopt net niet op een totale oorlog uit.

In diverse deelrepublieken zijn er groepen die naar volledige zelfstandigheid streven, waaronder Dagestan en Ingoesjetië. In beide deelrepublieken vinden regelmatig bomaanslagen plaats.


Landkaart:

 

In de deelrepubliek Tsjetsjenië is er zelfs tweemaal een burgeroorlog geweest, in 1994-1995 en in 1999-2002. De oorlog is officieel beëindigd, maar de conflicten gaan nog bijna dagelijks door. De strijd wordt gevoerd tussen de verschillende Russische veiligheidsdiensten en legereenheden aan de ene kant en Tsjetsjeense opstandelingen aan de andere kant.

De conflicten in het zuidwesten van Rusland, een gebied dat we ook wel aanduiden met Kaukasus,
hebben verschillende oorzaken: 1) religieuze, 2) economische en 3) etnische.

  1. De meeste inwoners van de Kaukasus zijn moslim in tegenstelling tot de meeste andere inwoners van Rusland. De Tsjetsjeense verzetsstrijders onder leiding van Basajev bijvoorbeeld willen een islamitische staat.
  2. In het zuidenwesten zijn veel grondstoffen én olie te vinden, waarvan de lokale bevolking niet of nauwelijks profiteert.


Vraag
Leg uit m.b.v. een voorbeeld uit Rusland wat er bedoeld wordt met ‘etnische oorzaken’.

Stap 5

Eindproduct
Maak nu de onderstaande sleepoefening om deze opdracht af te sluiten. Let op dat je een screenshot maakt en die in je SMARTamp workspace plakt, voordat je de opdracht afsluit!

 

n.b. Zo maak je een screenshot: 

Oefening:Eindproduct

  • Het arrangement Grenzen en identiteit in Rusland is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Boris Berlijn Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2022-10-05 14:40:59
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Aardrijkskunde; Grenzen en identiteit; Cultuur;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, grenzen en identiteit, kaukasus, krim, rusland

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Aardrijkskunde. (2020).

    Rusland vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/82639/Rusland_vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Eindproduct

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.