België en Nederland zijn buurlanden en ze hebben veel met elkaar te maken.
Ze zijn op diverse terreinen van elkaar afhankelijk en ze werken goed samen.
Al is die samenwerking niet altijd van harte (geweest).
In deze opdracht ga je een paar voorbeelden bekijken over de band tussen Nederland en België.
Bekijk (een stukje van) deze video. Zou je erop tegen zijn als Vlaanderen en Nederland ooit samengevoegd worden?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
omschrijven op welke terreinen België en Nederland veel met elkaar samenwerken;
omschrijven op welke gebieden België en Nederland verschillen en niet samenwerken.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leest hoe de twee grenzen zijn verdeeld in Baarle-Nassau en Baarle-Hertog en hoe praktisch gezien de zaken geregeld zijn in beide enclaves. Beantwoord met behulp van internet of atlas een aantal vragen hierover.
Stap 2
Je leest over de situatie van de bereikbaarheid van de haven van Antwerpen. Lees de informatie over de haven van Antwerpen en beantwoord de vragen.
Stap 3
Je leest over de IJzeren Rijn en welke voordelen dat voor het goederenvervoer zou hebben als deze heropend wordt. Je bekijkt de video en beantwoordt de vragen.
Stap 4
Je leert waar de Grensmaas ligt en welke maatregelen tegen overstroming moeten worden genomen. Je bekijkt de video en beantwoord de vragen.
Stap 5
Op het gebied van de Nederlandse taal zijn er verschillen in gebruik. Lees de informatie en beantwoord de vragen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippen gaan over Nederland en België.
Eindopdracht
Je benoemt de min- en pluspunten van het BeNeLiga project. Je doet dat met een eindproduct naar keuze.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: De twee Baarles
Wie in de buurt van de twee Baarles de N135 neemt, komt vanzelf door de Oordeelstraat.
Vanaf het begin van het dorp tot aan het einde van de straat, waar de Oordeelstraat overgaat in het Oosteinde, ben je achtereenvolgens gereden door: Nederland, België, Nederland, België, Nederland, België, Nederland, België en eindig je weer in Nederland.
In deze straat van een kleine 2000 meter ben je - zonder het te merken - acht keer de grens overgestoken en ben je diverse malen in Baarle-Nassau (NL) en Baarle-Hertog (B) geweest.
Op het einde van de 12e eeuw kregen hertog Hendrik I van Brabant en graaf Dirk VII van Holland ruzie om de macht. Hendrik I zocht een bondgenoot tegen de graaf en die vond hij in Godfried II van Schoten, heer van Breda.
Voor zijn steun kreeg Godfried verschillende stukken land rondom Baarle te leen. Sommige stukken waren van de hertog (het huidige Baarle-Hertog), andere van de heer (het huidige Baarle-Nassau). Eeuwenlang was er onenigheid tussen de twee Baarles.
Bij de opsplitsing van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1830 ontstonden er twee aparte landen: Nederland en België. De onenigheid over de twee Baarles ging gewoon door en werd pas in 1995 definitief opgelost.
Op Nederlands gebied vind je nu 22 zogenaamde enclaves die samen de Belgische gemeente Baarle-Hertog vormen. Binnen deze enclaves vind je weer 8 stukken grond, die aan de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau toebehoren. Op de kaart hiernaast zie je 23 van de 30 enclaves; de andere zeven liggen nog verder van de kern van de dorpen af.
Een enclave is een gebied dat geheel wordt omsloten door grondgebied van een ander land.
De voorzieningen in de beide Baarles zijn verschillend. Bekijk onderstaand overzicht.
Voorzieningen
Baarle-Nassau (NL)
Baarle-Hertog (B)
Elektriciteit
NL
B
Kabel (radio, televisie en internet)
NL - Géén Vlaamse commerciële zenders op kabel toegestaan
B - Alle diensten uit NL en B toegestaan
Gas
NL
NL
Water
NL
NL
Huisvuil
NL - Wel één gezamenlijke milieustraat
B - Wel één gezamenlijke milieustraat
Post
NL
B
Telefoon (vast + mobiel)
NL + B gekoppeld
NL + B gekoppeld
Winkels
Elke zondag koopzondag (mag in NL vanwege toerisme)
Erotische videotheek
alleen toegestaan in NL
Elke zondag koopzondag (mag in heel B)
Vuurwerkwinkels hele jaar
alleen toegestaan in B
Politie
NL - Wel samen in één gebouw met één wijkagent
B - Wel samen in één gebouw met één wijkagent
Brandweer
Gefuseerd tot één brandweerkorps
Gefuseerd tot één brandweerkorps
Stap 2: Schelde
De grootste haven van België ligt in Antwerpen. De afstand tussen de Noordzee en de haven is maar liefst 130 kilometer lang. Het overgrote deel van de toegang tot de haven ligt op Nederlands grondgebied.
Zeeschepen kunnen de haven bereiken via de Westerschelde in de Nederlandse provincie Zeeland en de Zeeschelde in België. Rivierschepen zijn ook bereikbaar via de Oosterschelde en het Schelde-Rijnkanaal.
De zeeschepen zijn gigantisch groot en op de Westerschelde varen ze zo dicht bij de kust dat het haast lijkt of je ze kunt aanraken. De grootste zeeschepen zijn meer dan 450 meter lang en hebben een diepgang (het gedeelte onder water) van meer dan 15 meter! De schepen worden steeds groter en hebben steeds meer diepgang.
Om de haven van Antwerpen bereikbaar te houden, moest de Westerschelde worden uitgediept.
Lange tijd heeft Nederland bezwaar gemaakt tegen de uitdieping vanwege de gevolgen voor het milieu. Vooral langs de randen van de Westerschelde, waar de baggerspecie gestort wordt, is er milieuschade ontstaan.
Stap 3: IJzeren Rijn
Na de splitsing van 1830 in twee aparte landen sluiten Nederland en België in 1839 een scheidingsverdrag. In dat verdrag krijgt België het recht om (op eigen kosten) een weg of kanaal aan te leggen vanaf Antwerpen door Nederland naar Duitsland.
Later geeft België de voorkeur aan een spoorlijn boven een kanaal en zo ontstond de naam ‘IJzeren Rijn’. België en Nederland sluiten in 1873 het IJzeren-Rijn-verdrag. De IJzeren Rijn loopt van de Antwerpse haven naar het Ruhrgebied.
Na de Tweede Wereldoorlog raakt de IJzeren Rijn in onbruik. Het enige internationale vrachtvervoer op een deel van het traject is de van de haven in Antwerpen naar de zinkfabriek in Budel zo'n 25 km ten zuiden van Eindhoven.
Bekijk nu het onderstaande videofragment:
In het begin van deze eeuw heeft België aan Nederland gevraagd om de IJzeren Rijn weer te openen.
België beroept zich op het Scheidingsverdrag en het IJzeren-Rijnverdrag.
Nederland was lange tijd tegen omdat de spoorlijn dwars door het natuurgebied De Meinweg loopt.
Toen België aangaf de extra kosten voor een tunnel onder De Meinweg te zullen betalen, ging Nederland akkoord.
Als de IJzeren Rijn ooit heropend zal worden, kunnen er zeventig treinen per dag over de spoorlijn gaan rijden.
Stap 4: Grensmaas
De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt daarna door België en Nederland.
De rivier is veertig kilometer lang een natuurlijke grens tussen Nederland en België. Dit deel van de Maas wordt de Grensmaas genoemd.
De Grensmaas is veel in het nieuws geweest door overstromingen. In de bochtige Grensmaas ontstaat er in de winter door regenval vaak hoogwater en dan treedt de rivier snel buiten zijn oevers. In 1993 en 1995 kwamen hele dorpen en wijken onder water te staan.
In de video zie je beelden van de overstromingen van de Grensmaas.
Het heeft weinig zin om de waterproblemen aan één kant van de rivier aan te pakken.
Om overstromingen in de toekomst te voorkomen, zijn de Belgische en Nederlandse regering gaan samenwerken.
In 1994 is het Maasverdrag gesloten en werd het Grensmaasproject ontwikkeld.
Op deze site kun je lezen welke maatregelen er tot nu toe genomen zijn.
Stap 5: De Nederlandse taal
De taalgrens tussen het Nederlands en het Frans loopt dwars door België.
De taalgrens is geen afgesproken grens. Het is een onzichtbare, culturele grens: er zijn geen bordjes te vinden om aan te geven waar het gebruik van het Nederlands ophoudt en het Frans begint.
Het Nederlands is te horen aan de noordelijke kant van de taalgrens. Nederland en Vlaanderen hebben officieel één gezamenlijke taal, toch zijn er duizenden woorden en uitdrukkingen die maar aan één kant van de landsgrens gebruikt worden.
Hier zie je een kleine selectie woorden of uitdrukkingen.
Woorden en uitdrukkingen uit Nederland die Vlamingen niet gebruiken of kennen
Woorden en uitdrukkingen uit Vlaanderen die Nederlanders niet gebruiken of kennen
jam
confituur
ZOAB
fluisterasfalt
centimeter
lintmeter
dubbel en dwars
dubbel en dik
de kat op het spek binden
de kat bij de melk zetten
hardop
luidop
anders nog iets?
dat zal het zijn?
mosterd na de maaltijd
vijgen na Pasen
Een Nederlandse karbonade is een stukje vlees gesneden van schouder of rug van varken, lam of kalf dat wordt gebakken.
Een Vlaming noemt dat een kotelet. Een Vlaamse karbonade is stoofvlees, een kruidig suddergerecht dat lijkt op het Nederlandse hachee.
De Nederlandse en Belgische omroepen nemen veel televisieseries van elkaar over. 'Flikken Gent' en 'Flikken Maastricht' worden in beide landen uitgezonden en goed bekeken.
Afronding
Begrippen
Enclave
Een enclave is een gebied dat geheel wordt omsloten door grondgebied van een ander land.
IJzeren Rijn
Een spoorlijn vanaf de haven van Antwerpen, over Nederlands grondgebied naar het Ruhrgebied, die voornamelijk werd gebruikt als goederenlijn.
Grensmaas
Over een afstand van 40 km vormt de Maas een natuurlijke grens tussen Nederland en België. Daarom heet dit gedeelte Grensmaas.
Eindopdracht: BeNeLiga
De BeNeLiga is een al wat langer lopend idee waarbij de Nederlandse Eredivisie en de Belgische Pro League samengevoegd worden tot één grote en sterkere Belgisch-Nederlandse voetbalcompetitie.
De beste clubs van België en Nederland worden dan bij elkaar in één competitie gevoegd.
Dit zou het voetbalniveau verhogen en daarmee ook commercieel ook interessanter worden.
De gedachte is dan dat wedstrijden als Ajax - Anderlecht en Feyenoord - Club Brugge interessanter zijn dan Ajax - FC Emmen en Feyenoord - VVV.
Bekijk de plannen voor een BeNeLiga in deze video.
Eindopdracht
Wat vind je van het idee van een BeNeLiga? Ga op zoek naar minpunten en naar pluspunten.
Ben je voor? Geef dan ook aan welke clubs mee mogen doen.
Ben je tegen? Geef dan aan waarom je Feyenoord - VVV interessanter vindt dan bijvoorbeeld Feyenoord - Club Brugge.
Bedenk een manier om jouw mening onder de aandacht te brengen.
Je kunt een column schrijven, maar ook een poster of collage maken. Kijk voor ideeën in de gereedschapskist.
Overleg met je docent over de keuze van je eindproduct.
Beoordeling
Je docent zal je eindproduct beoordelen. Hij of zij zal letten op:
inhoud: heb je min- en pluspunten verwerkt en je eigen mening van het plan voor een BeNeLiga?
vorm: heb je je standpunt op originele wijze verwerkt?
taalfouten: zitten er niet te veel taalfouten in je eindproduct?
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
Terugkijken
Intro
Heb je de video bij de intro bekeken?
Denk je dat het voordelen zou hebben als Vlaanderen bij Nederland wordt gevoegd?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen hoe het komt dat er zoveel grenzen door de enclaves Baarle lopen?
Hoe ging het?
Inhoud
Heb je deze opdracht meer duidelijkheid gekregen over de verhoudingen tussen Nederland en België? Wat vond je het meest opvallend?
Eindopdracht
Had je al eens gehoord van de BeNeLiga? Vond je het leuk om je hier wat meer in te verdiepen?
Is het gelukt je min- en pluspunten in een eindproduct te verwerken?
Het arrangement Nederland en België vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
België en Nederland zijn buurlanden en ze hebben veel met elkaar te maken.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Wie in de buurt van de twee Baarles de N135 neemt, komt vanzelf door de Oordeelstraat.
Na de splitsing van 1830 in twee aparte landen sluiten Nederland en België in 1839 een scheidingsverdrag. In dat verdrag krijgt België het recht om (op eigen kosten) een weg of kanaal aan te leggen vanaf Antwerpen door Nederland naar Duitsland.
De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt daarna door België en Nederland.
De taalgrens tussen het Nederlands en het Frans loopt dwars door België.
De BeNeLiga is een al wat langer lopend idee waarbij de Nederlandse Eredivisie en de Belgische Pro League samengevoegd worden tot één grote en sterkere Belgisch-Nederlandse voetbalcompetitie.
