Opdracht: Welzijn Nederland, Nigeria en VS vmbo-kgt34

Opdracht: Welzijn Nederland, Nigeria en VS vmbo-kgt34

Welzijn Nederland, VS en Nigeria

Intro

In deze opdracht kijk je naar het welzijn van mensen in Nederland, de Verenigde Staten en Nigeria.

Onder welzijn wordt meestal verstaan de mate waarop in iemands behoeften is voldaan op materieel en immaterieel gebied (goederen, gezondheid, sociale contacten, enz.).

Welzijn is moeilijk meetbaar, maar er is door de Verenigde Naties wel een standaard voor ontwikkeld: de IMO (Index van de Menselijke Ontwikkeling).

Bekijk de video over welzijn.
Weet je nog wat BNP betekent?

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • beschrijven wat welzijn is en hoe de Verenigde Naties welzijn meten;
  • drie punten noemen die door de Index van de Menselijke Ontwikkeling worden gemeten in een land;
  • de IMO van Nederland, Verenigde Staten en Nigeria met elkaar vergelijken, op gebied van inkomen, onderwijs en gezondheidszorg.

Wat kan ik al?

In deze opdracht vergelijk je het welzijn tussen rijkere en armere landen.
Bestudeer, voor je met de opdracht begint, de volgende twee Kennisbanken.

Ontwikkelingslanden

Kenmerken ontwikkelingslanden

Kijk of je antwoord kunt geven op de volgende vragen

Wat ga ik doen?

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je leert over hoe het welzijn in een land gemeten wordt met IMO en welke drie punten een rol spelen in de vaststelling daarvan. Je beantwoordt er vragen over.
Stap 2 In deze stap vergelijk je de IMO van inkomensgegevens van Nederland, Nigeria en de VS. Je maakt een oefening over de Lorenzcurve.
Stap 3 In deze stap vergelijk je de onderwijsgegevens van de drie landen. Je beantwoordt een vraag.
Stap 4 In deze stap vergelijk je de gezondheidscijfers van de drie landen. Je bekijkt een tabel en beantwoordt er vragen over.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippen gaan over welvaart in Nederland, VS en Nigeria.
Eindopdracht A Kies je voor opdracht A: maak dan de toets 'Welzijn'
Eindopdracht B Kies je voor opdracht B: maak dan de kruiswoordpuzzel.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.

Aan de slag

Stap 1: Welzijn - IMO

Je kent vast wel de uitdrukking ‘geld maakt niet gelukkig’. Hoe arm of rijk je bent zegt niet alles. Je kunt nu eenmaal niet alles in geld uitdrukken. Niet alles is te koop voor geld.

Dat wordt uitgedrukt in het begrip ‘welzijn’. Om welzijn op nationale schaal te meten wordt naar ontwikkeling gekeken.

De Verenigde Naties meten het welzijn van mensen met behulp van de Index van de Menselijke Ontwikkeling (IMO, ook bekend met de Engelse term HDI, Human Development Index). Deze IMO houdt rekening met drie zaken:

  • Volksgezondheid: de gemiddelde levensverwachting bij de geboorte.
  • Kennis: analfabetisme en het deel van de bevolking dat de basis-, voortgezet en hoger onderwijs doorloopt.
  • Levensstandaard: BNP per hoofd van de bevolking vergeleken met de koopkracht in dollars.

Stap 2: Nederland, de VS en Nigeria

De schaal van de IMO loopt van 0 tot 1.
Met een 1 is de score perfect, maar geen enkel land in de wereld haalt de 1.
Hieronder de scores van Nederland, de VS en Nigeria.
Je ziet ook de scores op de afzonderlijke onderdelen: gezondheidszorg, onderwijs en inkomen.

Inkomenscijfers

Vergelijk eerst de inkomenscijfers van de Verenigde Staten, Nederland en Nigeria.

Land BNP per hoofd
Nigeria 2420 dollar
Nederland 43.620 dollar
Verenigde Staten 50.610 dollar

 

Stap 3: Onderwijs

Onderwijsgegevens

Vergelijk de onderwijsgegevens van Nederland, Verenigde Staten en Nigeria.

Onderwijs Nederland Verenigde Staten Nigeria
Aantal basisscholen ± 7000 ± 110.000 ± 2000
% jongens dat basisonderwijs volgt 100% 95,4% 60,1%
% meisjes dat basisonderwijs volgt 100% 95,61% 54,8%
verhouding jongens meisjes op de basisschool* 1,00 1,00 0,91
verhouding jongens meisjes in de voortgezet onderwijs* 0,99 1,01 0,88
verhouding jongens meisjes in de voortgezet onderwijs* 1,12 1,41 0,71

* Bij 1,0 zijn er evenveel jongens als meisjes. Bij een getal onder de 1,0 zijn er meer jongens dan meisjes.
Bij een getal boven 1,0 zijn er meer meisjes dan jongens die dat type onderwijs volgen.


In Nederland (16,7 miljoen inwoners) is er éé basisschool op ongeveer 2400 inwoners.
In de Verenigde Staten (315 miljoen inwoners) is er één basisschool op ongeveer 2800 inwoners.
In Nigeria (158 miljoen inwoners) is er één basisschool op ongeveer 79.000 inwoners. Nigeria heeft dus een groot tekort aan schoolgebouwen. Daarnaast zijn de klassen er overvol en is er een groot tekort aan leermiddelen.

Nederland en de Verenigde Staten kennen de leerplicht: kinderen (tot 18 jaar) moeten naar school.
Nigeria heeft geen leerplicht en veel kinderen gaan niet naar de basisschool, ook al is het onderwijs gratis. Van de kinderen die wel basisonderwijs volgen, stopt de helft na de laatste klas en gaat niet naar het voortgezet onderwijs

Stap 4: Gezondheidszorg

Gezondsheidzorg in cijfers

Je vergelijkt Nederland, de VS en Nigeria ook op het gebied van volksgezondheid.

Gezondheidszorg Nederland VS Nigeria
Uitgaven gezondheidszorg in % van BNP 11,9 17,9 5,1
Aantal artsen per 1000 inwoners 3,92 2,67 0,4
Kindersterfte (0-1 jaar)* 4,0 7,5 124,1
Sterfte kinderen jonger dan 5 jaar ** 3,4 6,4 78,0
Moedersterfte** 6,0 21,0 640,0
Aantal mensen met hiv/aids 22.000 1.200.000 3.300.000
Aantal mensen met malaria*** 0 0 31.900
Aantal mensen met tuberculose*** 8,5 4,7 171,0
Levensverwachting 81 jaar 79 jaar 52 jaar

* gemeten per duizend geboren kinderen
** gemeten per honderdduizend geboortes
*** gemeten per honderdduizend mensen

Zoals je in de tabel kunt zien, zijn de verschillen tussen Nederland en de VS behoorlijk.
Maar de verschillen tussen deze twee landen en Nigeria zijn enorm.
Nigeria besteedt veel minder geld aan de gezondheidszorg dan in Nederland en de Verenigde Staten. Van alles wat er in een land verdiend wordt, het BNP, gaat maar 5% naar de gezondheidszorg.
In Nederland is dat meer dan twee keer zoveel (bijna 12%) en de VS zelfs meer dan drie keer zoveel (bijna 18%).

Zo is er één arts voor 2500 mensen in Nigeria, in de VS is er één arts voor 375 mensen en in Nederland is één arts voor 255 mensen.
In Nederland zijn er naar verhouding tien keer zo veel artsen als in Nigeria.
Wrang is dat van alle artsen in Nigeria een kwart naar de VS is verhuisd omdat daar veel meer te verdienen valt.

De gevolgen kun je ook terugvinden in de tabel. Bij de cijfers over kinder- en moedersterfte in Nigeria zie je dat deze veel hoger zijn vergeleken bij Nederland en VS.
Er zijn ook veel meer mensen ziek in Nigeria dan in Nederland of de VS. Een op de drie Nigerianen heeft malaria. En er is maar één land met meer hiv/aidspatiënten dan Nigeria, dat is Zuid-Afrika.

Beantwoord de volgende vragen.

De gevolgen kun je ook terugvinden in de tabel. Bij de cijfers over kinder- en moedersterfte in Nigeria zie je dat deze veel hoger zijn vergeleken bij Nederland en VS.
Er zijn ook veel meer mensen ziek in Nigeria dan in Nederland of de VS. Een op de drie Nigerianen heeft malaria. En er is maar één land met meer hiv/aidspatiënten dan Nigeria, dat is Zuid-Afrika.

Beantwoord de volgende vragen.

Bespreek de antwoorden op de vragen met een klasgenoot.

Afronding

Begrippen

Ontwikkelingslanden

Kenmerken ontwikkelingslanden

Welzijn
Onder welzijn wordt meestal verstaan de mate waarop in iemands behoeften is voldaan op materieel en immaterieel gebied (goederen, gezondheid, sociale contacten, enz.).
Index van de Menselijke Ontwikkeling (IMO)
Verenigde Naties gebruikt dit als index om welzijn te meten in landen, voornamelijk volksgezondheid, onderwijs en levensstandaard.
Lorenzcurve
De curve geeft het verband weer tussen het cumulatief percentage van de bevolkingsomvang, en het cumulatief percentage van de inkomens van diezelfde bevolking.
Bruto Nationaal Product (BNP)
Het Bruto Nationaal Product is de totale geldwaarde van alle goederen en diensten die door een land in een jaar worden geproduceerd.
Ontwikkelingslanden
Landen waar de levensomstandigheden voor een groot deel van de bevolking slecht zijn: veel mensen kunnen slecht in hun behoeften voorzien.

 

Eindopdracht A: Toets

Kies je voor eindopdracht A dan maak je een toets.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je deze beantwoord hebt, zie je je score.

Eindopdracht B: Kruiswoordpuzzel

Als eindopdracht B maak je een puzzel. 
Als je alle woorden goed hebt ingevuld, zie je van boven naar beneden op het gele kader een woord dat al vaak gevallen is deze opdracht.
Welk woord is dat?

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je uitleggen welke drie zaken de IMO in een of meerdere landen meet?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Had je voldoende tijd voor het maken van alle opdrachten en de puzzel in de eindopdracht?
  • Inhoud
    Had je al eens gehoord van de Index Menselijke Ontwikkeling?
    Vind je het een goed systeem om vergelijkingen te maken tussen landen op gebied van onderwijs, gezondheidszorg en inkomen?
    Kun je uitleggen waarom wel/waarom niet?
  • Eindopdracht
    Heb je de toets gemaakt of heb je gekozen voor de kruiswoordpuzzel?
    Ben je tevreden met het resultaat?
  • Het arrangement Opdracht: Welzijn Nederland, Nigeria en VS vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-08-10 15:27:44
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema Arm en rijk en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde op het niveau vmbo-kgt34. Deze opdracht bespreekt de Human Development Index (HDI) en kijkt naar de HDI in Nederland, de VS en Nigeria, en hoe het gesteld is met onderwijs en gezondheidszorg in deze landen. Je sluit de opdracht af met het maken van een toets en/of een kruiswoordpuzzel. Veel succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Arm en rijk; Verschillen in welvaart en welzijn in de eigen regio en Nederland; Burgerschap; Aardrijkskunde; Leefbaarheid; Ontwikkelingsgebieden;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arm en rijk, arrangeerbaar, gezondheidszorg, human development index (hdi), onderwijs, ontwikkelingslanden, stercollectie, vmbo-kgt34, welzijn nederland nigeria en vs

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Kennisbank Aardrijkskunde - vmbo12

    https://maken.wikiwijs.nl/134827/Kennisbank_Aardrijkskunde___vmbo12