Projectweek - Watertoppers

Projectweek - Watertoppers

Watertoppers

Welkom bij het project watertoppers.

Dit project gaat over het water in Nederland. Zoals je hebt geleerd bij Aardrijkskunde heeft Nederland veel van doen met water. Grote delen van Nederland liggen onder NAP (Normaal Amsterdams Pijl). Dit betekent dat het onder zeeniveau ligt. Toch leven we in Nederland allemaal boven water. Want als jij de deur uitstapt dan stap je niet in het water maar op het droge.
In dit project ga je onderzoeken hoe het kan dat het in Kampen lekker droog blijft. Om dit te onderzoeken ga je het volgende onderzoeken.
- De invloed van de ijstijd.
- De invloed van de Zuiderzee.
- De invloed van het IJsselmeer.

Aan het eind van het project maak je met je groepje een presentatie over de bescherming van Kampen tegen het water.

Succes!

Opdracht 1 - Hoogtekaart

In de eerste opdracht ga je de omgeving van Kampen bekijken. Belangrijk in deze opdracht is dat je goed kijkt naar de hoogte van Kampen. Het gaat hier om NAP (Normaal Amsterdams Pijl).

1. Open de link hieronder, een kaart van Nederland.
2. Bekijk de legenda goed. Wat is het hoogste punt wat kan worden aangegeven en wat het laagste?
3. Bekijk de kaart, waar is het hoogste punt in Nederland en wat het laagste? (Weet je niet wat waar ligt? http://maps.google.nl
4. Bekijk Kampen. Hoe hoog ligt Kampen?
5. Bekijk Flevoland. Hoe hoog is het daar?
6. Zoom in op Kampen en bekijk de hoogte. Wat valt er op als je kijkt naar het centrum?
7. Vergelijk dit met de omgeving er om heen, wat valt er op?

 

 

Hoogtekaart Nederland

Opdracht 2 - Rivierduinen

Rivierduinen

In de vorige opdracht heb je gezien dat het centrum van Kampen veel hoger ligt dan de rest er om heen. In deze opdracht ga je onderzoeken hoe dat is ontstaan. Begin eerst met het lezen van de onderstaande tekst.

  Rivierduinen.    Wat zijn rivierduinen?    Bij duinen denken we vaak aan de duinen langs de kust die ons beschermen tegen de zee, maar duinen zijn ook op andere plekken in Nederland te vinden. Deze duinen zijn ontstaan door het opwaaien van dekzand (dat is geel of grijs zand). Een voorbeeld van binnenlandse duinen zijn rivierduinen. Rivierduinen zijn een vrij zeldzaam in het Nederlandse landschap. De meeste rivierduinen zijn aan het einde van de laatste ijstijd, zo'n 10.000 jaar geleden, ontstaan.     Hoe zijn rivierduinen ontstaan?    Tijdens de laatste ijstijd (100.000-10.000 jaar geleden), was het guur en enorm koud. Er stond een harde wind, het landschap was kaal en bijna niet begroeid. De harde wind zorgde ervoor dat het zand werd weg geblazen en ergens anders weer werd afgezet. Tijdens de ijstijd stroomden de rivieren niet allemaal in één stroom. Soms stroomden ze in een heel andere geul, hierdoor hadden de rivieren vaak veel ruimte. Tegen het einde van de ijstijd werd het warmer, natter en minder winderig. De rivieren stroomden rustiger en grote delen van de brede rivierbeddingen kwamen droog te liggen. Het zand dat aan de oppervlakte lag, kon net als het dekzand dat tijdens de ijstijd over Nederland waaide, door de wind worden opgenomen en verplaatst. Vlak naast de bedding was de begroeiing door het verbeteren van het klimaat al flink toegenomen. Het zand uit de rivierbedding kon daardoor niet ver komen en werd direct naast de rivierbedding door de begroeiing vastgehouden. Zo onstonden er grote bulten zand, die uiteindelijk duinen vormden. Rivierduinen dus.   

Opdrachten

1. Wat is de IJstijd?
2. Hoe ontstonden de rivierduinen vroeger?
3. Welke rivier stroomt er langs Kampen?
4. Kampen ligt ook op een rivierduin, dat kun je op de kaart zien. Als je naar Kampen fietst ga je ook om hoog. Waar kun je dat zien?
5. Straks ga je op de fiets kijken. Zorg voor een goede foto van de rivierduin in de binnenstad van Kampen.

Opdracht 3 - Zuiderzee

Zuiderzee

1. Ga naar http://maps.google.nl en zoek op Genuakade Kampen. Aan welke haven ligt deze kade?
2. Bekijk de afbeeldingen (Bron 1 & 2) hieronder. Waar zal de naam van deze haven vandaan komen?

Bron 2
Bron 2
Bron 1
Bron 1
Bron 3
Bron 3

3. Kampen lag vroeger dus aan de Zuiderzee. Wat maakt het voor een stad gevaarlijk om aan een zee te liggen?
4. De foto (Bron 3) hieronder is genomen op een plek waar Kampen beschermd werd tegen de Zee. Weet jij waar de foto is genomen?
5. Open deze kaart nog eens. Kun je deze plek ook ontdekken op de hoogtekaart? Waaraan kun je dat dat deze plek is?http://www.geo-informatie.nl/geodesk/hgt-300dpi.pdf

6. Kun je nog een plek ontdekken op de hoogtekaart die hoger ligt dan de rest? Probeer er eens achter te komen hoe de dijk heet die daar ligt. Gebruik hierbij de hoogtekaart, maar ook google maps.
7. Bij de dijken zijn ook vaak kolken ontstaan. Een kolk is populair bij vissers, maar kan soms wel 10 meter diep zijn. Hoe onstaat eigenlijk zo'n kolk? Het antwoord hierop kun je in de tekst hieronder vinden.

    Ontstaan van een kolk    Op de plekken waar een dijk is doorgebroken, zijn vaak doorbraak- of kolkgaten (wielen) achtergebleven. Het rondkolkende water, dat zich door het gat in de dijk (het stroomgat) stortte, spoelde zand en grind uit de ondergrond weg waardoor vlak achter de dijk een diep, rond gat ontstond. Na de doorbraak bleef hierin water staan. Veel van deze doorbraakgaten waren in eerste instantie soms wel tien tot twintig meter diep, tot aan de pleistocene zand-ondergrond. Na de dijkdoorbraak werd het gat in de dijk uiteraard weer gedicht: om het wiel heen werd dan een nieuw stuk dijk aangelegd. 

 

8. Straks ga je op de fiets kijken. Zorg voor een goede afbeelding van een van de twee dijken.

Kolkgaten
Kolkgaten

Opdracht 4 - Het IJsselmeer

We hebben nu gekeken wat de invloed van de Zuiderzee & de IJstijd is op Kampen. Nu bekijken we het IJsselmeer nog. Voordat we hiermee beginnen, bekijk met je groepje even dit filmpje.

http://www.schooltv.nl/video/de-bouw-van-de-afsluitdijk-zuiderzee-wordt-ijsselmeer/

Nadat het filmpje is bekeken ga je antwoord geven op de onderstaande vragen. Doe dit nauwkeurig. Om goed antwoord te kunnen geven op de vragen mag je de afbeeldingen hieronder gebruiken, ook kun je het opzoeken op internet. Succes!

1.Waarom is de Afsluitdijk gebouwd?
2. Waarom heeft de dijk deze naam gekregen?
3. Waar werd de dijk van gemaakt?
4. Hoe was het om dijkwerker te zijn denk je?
5. Werkten er veel dijkwerkers aan de Afsluitdijk? Hoe weet je dat?
6. Voor wie was het niet zo leuk dat de Zuiderzee een meer werd?
7. In welk jaar begonnen ze met de bouw van de dijk? En wanneer was hij klaar? Hoe lang hebben ze dus aan deze dijk gebouwd?
8. Wat was het voordeel van het aanleggen van de Afsluitdijk voor Kampen?
9. Wat was het nadeel van het aanleggen van de Afsluitdijk voor Kampen?

Materiaal voor de bouw van de Afsluitdijk wordt aangevoerd per trein.
Materiaal voor de bouw van de Afsluitdijk wordt aangevoerd per trein.
Het laatste stuk van de dijk moest worden gedicht.
Het laatste stuk van de dijk moest worden gedicht.
Dijkwerkers poseren voor de werkkeet
Dijkwerkers poseren voor de werkkeet

Opdracht 5 - Foto's

Jullie gaan op pad! 

Maak met je telefoon twee mooie foto's van hoogteverschillen in Kampen. 

- De eerste moet van een Rivierduin zijn. Als je in Kampen naar het centrum fietst, dan ga je om hoog. Waar? Maak er een mooie foto van, zodat je aan iemand anders kan uitleggen dat dit een rivierduin is.
- Maak een foto van een dijk die Kampen vroeger beschermde tegen de Zuiderzee. Zorg ook hier weer voor een duidelijke foto!

 

Succes!

Eindopdracht

Jullie weten nu waarom we in Kampen geen natte voeten krijgen. Hierover ga je een mooie PowerPoint presentatie maken. 

In de PowerPoint moet minimaal staan:

- De invloed van de IJstijd.
- De invloed van de Zuiderzee.
- De invloed van het IJsselmeer.

Ook voeg je de twee foto's (rivierduin &  dijk tegen Zuiderzee) toe aan je presentatie. Zorg dat je alles goed voorbereid, want je moet met je groepje de presentatie kunnen geven aan je klas.

  • Het arrangement Projectweek - Watertoppers is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Jelle Visscher
    Laatst gewijzigd
    2019-11-20 15:21:50
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Watervraagstukken in de wereld; Waterproblematiek; Systeem aarde; Endogene processen; Water; Land en water op aarde; Aardrijkskunde; Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Hoogtekaart Nederland
    http://www.geo-informatie.nl/geodesk/hgt-300dpi.pdf
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.