Je hoort vaak dat we voor ons zuurstof afhankelijk zijn van planten, bossen en de regenwouden op onze aarde.
Dat we zuinig moeten zijn op onze bossen en dat er een einde moet komen aan het kappen van het regenwoud.
Dat heeft alles te maken met fotosynthese in planten en bomen.
Door fotosynthese maken planten namelijk zuurstof.
In deze module leer je meer over fotosynthese.
Om te beginnen kijken we naar de volgende video van SchoolTV. Maak daarna de rest van de module.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de module kun je:
omschrijven hoe fotosynthese werkt.
de stoffen die je nodig hebt voor de fotosynthese en de stoffen die worden gevormd noemen (in een reactievergelijking).
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video en schrijf de reactievergelijking die hoort bij de fotosynthese op.
Stap 3
Voer het onderzoek 'Zetmeel aantonen' uit en maak een verslag.
Stap 4
Ga op zoek naar de antwoorden op de vragen over huidmondjes.
Stap 5
Maak een natuurgetrouwe tekening van huidmondjes.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven
Maak de examenopgaven die passen bij de module.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je drie lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bij de fotosynthese maken planten glucose met behulp van energie uit het zonlicht.
Dit gebeurt in de groene delen van de plant, vooral in de bladeren.
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Fotosynthese'.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het proces van fotosynthese kan in een reactievergelijking worden gezet.
In een reactievergelijking wordt opgeschreven welke stoffen met elkaar reageren tot een andere stof.
Stap 3: Invloed van licht
Wat is de invloed van licht op de vorming van zetmeel in een blad?
In de groene delen van planten vindt fotosynthese plaats.
Van water en koolstofdioxide wordt met behulp van licht, glucose en zuurstof gemaakt.
Glucose wordt in de cellen van de bladeren direct omgezet in zetmeel.
Zetmeel kun je aantonen met jodium.
In de volgende video wordt het nog een keer uitgelegd.
Jij gaat dit practicum ook uitvoeren. Je onderzoekt wat de invloed is van licht op de vorming van zetmeel in een blad. Je werkt in tweetallen.
Onderzoek Zetmeel aantonen
Download de onderzoeksopzet: Wat is de invloed van licht op de vorming van zetmeel?. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of
download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees de onderzoeksopzet een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Gebruik de informatie in de Gereedschapskist.
Voer het onderzoek uit zoals beschreven onder de werkwijze.
Maak het onderzoeksverslag.
Beoordeel eerst samen het onderzoeksverslag.
Laat het verslag vervolgens beoordelen door jullie docent.
Schrijf je een verslag van een onderzoek voor biologie of NaSk, dan wordt dit een natuurwetenschappelijk verslag genoemd. Het is hierbij vooral belangrijk dat het doel van je onderzoek en de manier waarop je het uitvoert zo duidelijk mogelijk wordt weergegeven. Het schrijven van zo’n verslag gebeurt in verschillende stappen.
Stap 4: Huidmondjes
Als je een blad onder een microscoop legt, kun je de huidmondjes goed zien.
Wat is de functie van huidmondjes?
Hoe worden de huidmondjes gesloten en geopend?
Dat heeft alles te maken met de turgor. De turgor is de druk van binnen uit de cel op de celwand.
Bekijk het filmpje. Daarin wordt dit nog een keer uitegelegd.
Stap 5: Practicum huidmondjes
Huidmondjes vind je in de opperhuid van bladeren.
Een huidmondje is een kleine opening gevormd door twee sluitcellen.
Door de huidmondjes kunnen gassen als zuurstof en koolstofdioxide het blad in- en uitgaan.
Je gaat met de microscoop de huidmondjes bekijken van een blad.
Practicum Huidmondjes
Download het practicum Huidmondjes. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of
download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Gebruik de informatie in de Gereedschapskist.
Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
Beoordeel eerst zelf de natuurgetrouwe tekening van huidmondjes.
Laat de tekening vervolgens beoordelen door je docent.
In een natuurgetrouwe tekening verwerp je veel meer details dan in een schematische tekening. Je zorgt ervoor dat je het object zo realistisch mogelijk weergeeft.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Fotosynthese
Proces waarbij water en koolstofdioxide met behulp van zonlicht worden omgezet in suikers (glucose). Dit gebeurt in planten (bladgroenkorrels).
Koolstofdioxide
Ook wel koolzuurgas genoemd, molecuul bestaat uit één koolstof en twee zuurstof atomen; gas dat ontstaat bij verbranding. Koolstofdioxide ontstaat bij verbranding in cellen van organismen (verbrandingsproduct) en wordt opgenomen door planten voor de fotosynthese.
Water
Molecuul bestaat uit twee waterstof atomen en één zuurstof atoom; belangrijke bouwstof voor organismen die ontstaat bij verbranding van glucose en nodig is voor de fotosynthese van planten.
Glucose
Glucose is een soort suiker, ofwel een koolhydraat.
Zetmeel
Is een koolhydraat, is de vorm waarin glucose wordt opgeslagen in bladeren.
Bladgroen
Groene kleurstof in bladgroenkorrels (in planten), hebben functie bij fotosynthese.
Zuurstof
Molecuul bestaat uit twee zuurstof atomen; gas dat ontstaat bij fotosynthese in planten en nodig is voor verbranding.
Bladgroenkorrels
Groene korrels waarin fotosynthese plaatsvindt; ze bevinden zich in het celplasma van planten.
Opperhuid
De opperhuid is de buitenste laag cellen van een plant.
Huidmondjes
Opening in bladeren waardoor gassen (zuurstof, koolstofdioxide, waterdamp) in en uit de plant kunnen gaan.
Sluitcellen
Sluitcellen regelen het open- en dichtgaan van de huidmondjes.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat of ben je meer/minder tijd met de opdracht bezig geweest?
Leg dan uit hoe dat volgens jou is gekomen.
Inhoud
In stap 3 heb je het practicum 'Zetmeel aantonen' gedaan. Kun je uitleggen wat dit practicum met Fotosynthese te maken heeft?
Begrippenlijst
Hoeveel begrippen staan er in de begrippenlijst?
Wat is een handige manier om de begrippenlijst te gebruiken bij het leren?
Examenopgaven
Heb je de examenopgaven gemaakt? Ging het goed?
Het arrangement Fotosynthese vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Het derde onderwerp gaat over fotosynthese, hierbij kan je omschrijven hoe fotosynthese werkt (planten maken met behulp van bladgroen glucose met behulp van zonlicht) en weet je welke stoffen er nodig zijn (koolstofdioxide, water en mineralen) voor fotosynthese en welke stoffen worden gevormd (zuurstof en glucose).
arrangeerbaar, b34, biologie, bladgroen, fotosynthese, koolstofdioxide, water en mineralen, reactievergelijking, stercollectie, zonlicht, zuurstof en glucose
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Het derde onderwerp gaat over fotosynthese, hierbij kan je omschrijven hoe fotosynthese werkt (planten maken met behulp van bladgroen glucose met behulp van zonlicht) en weet je welke stoffen er nodig zijn (koolstofdioxide, water en mineralen) voor fotosynthese en welke stoffen worden gevormd (zuurstof en glucose).
arrangeerbaar, b34, biologie, bladgroen, fotosynthese, koolstofdioxide, water en mineralen, reactievergelijking, stercollectie, zonlicht, zuurstof en glucose
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Fotosynthese
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Je hoort vaak dat we voor ons zuurstof afhankelijk zijn van planten, bossen en de regenwouden op onze aarde.
Aan het eind van de module kun je:
Bij de fotosynthese maken planten glucose met behulp van energie uit het zonlicht.
Bekijk nogmaals het filmpje:
Wat is de invloed van licht op de vorming van zetmeel in een blad?
Download het practicum 
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
Kan ik wat ik moet kunnen?
