Helicon
Eindhoven

3_VMBO_Mediawijsheid-Helicon Eindhoven

3_VMBO_Mediawijsheid-Helicon Eindhoven

1.1 Mediawijsheid

Jongeren maken intensief gebruik van het internet. Ze consumeren informatie, bijvoorbeeld via google.nl. Ze participeren graag in sociale netwerken als Facebook en Instagram. Daarnaast produceren ze grote hoeveelheden status updates, selfies, likes en video’s. Het internet voorziet in een basisbehoefte van jongeren: verbondenheid. Ze kunnen gewoon niet zonder.

Dat jongeren het medium internet dagelijks gebruiken betekent niet dat ze ook mediawijs zijn.

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt het: jongeren zijn lang niet zo mediawijs als ze zelf denken. Dus moeten we jongeren leren hoe ze enerzijds verstandig kunnen omgaan met de bedreigingen van het internet en anderzijds hoe ze de kansen van het internet optimaal kunnen benutten.

@ bron: Patrick Koning

1.2 Wie ben ik online?

Een positief-kritisch gesprek met de leerlingen.

  • Bekijk samen de video's.
     
  • Wat is de boodschap in deze video's?
     
  • Wat zijn de eigen ervaringen?
Grooming
Grooming
Facebook
Facebook
emoticons
emoticons

Opdrachten

Opdracht 1.2 mediawijsheid.

ICT Leerjaar 1

 

Mediawijsheid 1.2 Wie ben ik online

 

Opdracht

1

Huiswerkopdracht

Zoek 3 artikelen van internet of krant die gaan over mediawijsheid.
Print of knip deze uit en breng dit volgende week mee.
 

Opdracht

2

Hoe ga je met elkaar om?

Gedraag je op Internet net zo als in het echte leven:
je gaat met respect met elkaar om.

Je krijgt 4 post-it papiertjes en schrijft op:

1. Noem 2 vervelende ervaringen die je op internet hebt meegemaakt (B.v.iemand heeft gescholden in de chatbox of een pestmailtje gestuurd)

2. Noem 2 leuke ervaringen die je op internet hebt meegemaakt. (B.v.iemand stuurt een hartje via whats app, iemand stuurt een leuk facebook-berichtje voor je verjaardag)
 

Je krijgt nog 2 post-it papiertjes en schrijft op:

3. Welke 2 regels vind jij fatsoenlijk op internet?
Hoe ga je met elkaar om? Hoe gedraag je je op internet?

Plak de briefjes voor in de klas op de 3 vellen:

  • Vervelend
  • Leuk
  • gedrag op internet
     

 

Video's mediawijsheid

Webcam broer-zus

Digitaal pesten

sexting

Grooming

Helderziende

Veilig internet heb je zelf in de hand

1.3 Its up to you

Its up to you:

Vorige mediawijsheids les hebben we het gehad over de online identiteit: "wie ben ik online?"

Vandaag gaan we bekijken welke keuzes je kunt maken, en welke gevolgen bepaalde keuzes hebben.

We bekijken samen via het digibord deze interactieve film: http://www.itsuptoyou.nu/

Docentenhandleiding voor deze site kun je hier vinden.
 

Zijn wij sociaal met media? De interactieve film It’s up to you en bijbehorende les maakt leerlingen

bewust van hun eigen houding en invloed op digitaal pesten, ook wel cyberpesten genoemd.

Aan de hand van een korte film (±7 minuten) kruipen de leerlingen in de huid van een leeftijdsgenoot die als buitenstaander een aantal pestsituaties heeft meegemaakt. De leerlingen komen tijdens het kijken naar de film voor keuzemomenten te staan waar ze beslissingen over nemen: worden ze medeplichtig aan het pesten, kiezen ze ervoor actief acties te ondernemen tegen het pestgedrag of negeren ze wat ze zien? Aan de hand van de gemaakte keuzes wordt het verhaal vervolgd, waardoor iedere leerling zijn persoonlijke verhaal creëert. Waar het verhaal eindigt, hangt af van de gemaakte keuzes: It’s up to you!

Ga op je laptop (of met klas samen op digibord) naar:

http://www.itsuptoyou.nu/app/?id=5yv1w

 

 

 

 

 

 

De les WhatsHappy maakt de problemen met chatten bespreekbaar en daagt leerlingen uit afspraken te maken over hoe ze fatsoenlijk met elkaar omgaan. De afspraken zetten ze in een poster, die kan worden ophangen aan de muur of op het prikbord.

PDF openen in nieuw tabblad

1.4 Grooming

Iemand die jongeren met verkeerde bedoelingen wil verleiden tot een afspraakje wordt ook wel een cyberlokker genoemd. Cyberlokkers zijn niet altijd oude mannen. Jeroen is een man van 35, die zich op internet voordoet  als jongen van 18 om Sanne te misleiden. Een cyberlokker kan gebruik maken van verschillende tactieken.

Filmpje: In de video ‘grooming’ zien we op straat een meisje lopen. Plotseling komt een onbekende man achter haar aan lopen. Hij loopt op een bedreigende manier dicht in haar buurt en sist bij het meisje in haar oor: Hey schatje, ga je mee naar huis. Het meisje wordt kwaad en loopt vlug door. Dan zien we hetzelfde meisje in haar kamer achter de computer. Er komt een vriendenverzoek binnen van ‘Chille jongen18’. Ze hebben een gesprek en als ‘Chille jongen18’ uiteindelijk vraagt of het meisje met hem wil afspreken, zegt ze ja. Dan zien we dezelfde man als op straat, achter zijn computer zitten.

Grooming

Wat is grooming?

Grooming is het winnen van het vertrouwen van een kind met het oogmerk om tot seksueel contact te komen. Wanneer grooming plaatsvindt binnen een digitale omgeving wordt het ook wel digitaal kinderlokken genoemd.

 

Wie van jullie is weleens online lastig gevallen?

Wie van jullie heeft wel eens met iemand die je alleen van internet kent, in het echt afgesproken?

N.a.v. het filmpje geef je een aantal stellingen aan de klas. Bespreek dit samen.

Ga naar:   http://www.helpwanted.nl/opvoeders/scholenpagina/les-grooming-werkblad/

 

 

Grooming 0:30

Grooming Les 2

http://mentorlessen.nl/#

 

1.5 Sexting-sextortion

Wat is sexting?

(Naakt)foto verspreid via mobiel

Wat is sextortion?

Chantage via internet

Anoniem: Ik was met een meisje bezig en heb haar een naaktfoto gestuurd. Zij mij ook maar die heb ik verwijderd, maar nu zegt ze dat ze hem gaat doorsturen. Wat moet ik doen? Ik heb geen bewijs meer en ik weet niet of de al door is gestuurd. Dit is net gebeurd. Ik weet echt niet wat ik moet doen. Help! Ik ben echt wanhopig!

Hoe kun je het voorkomen?

Zorg ervoor dat je elkaar goed vertrouwt. Stuur dus niet zomaar naar iemand foto’s. Bedenk daarbij dat iemand die je via internet kent, zich voor kan doen als iemand anders. Stuur dus alleen foto’s naar iemand die je goed vertrouwt.

Maak voordat je elkaar foto’s stuurt goede afspraken. Maak duidelijk dat de foto’s tussen jullie blijven en niet aan anderen worden getoond of doorgestuurd.

Wil je toch graag foto’s versturen? Zorg er dan voor dat je onherkenbaar op de foto staat, dus zonder je gezicht of lichaamskenmerken waardoor iemand kan zien dat jij het bent. Wanneer de foto dan alsnog wordt verspreid, dan ben je in elk geval niet herkenbaar.

Toch mis gegaan? Dit kun je doen…

Is jouw naaktfoto verspreid? Hier vind je tips wat je kunt doen:

Praat erover…
Neem iemand in vertrouwen en praat erover. Ben je jonger dan 18? Vertel het dan je ouders. Maar, als je dat lastig vindt, neem dan een andere volwassene in vertrouwen.
Bespreek het ook met je mentor van school. Je mentor kan je misschien helpen bij het vinden van een oplossing. Dat geldt vooral wanneer degene die het heeft verspreid bij jou op school zit. Misschien kan jouw mentor diegene erop aanspreken?!

Jezelf zoeken…
Zoek je eigen naam via Google en stel een Google Alert in. Wanneer de foto ergens online staat, neem dan eerst een screenshot met de URL in beeld en neem daarna zo snel mogelijk contact op met die website. Vertel hoe oud je bent en dat je geen toestemming voor de plaatsing ervan hebt gegeven.
Je kunt ook de afbeelding zoeken op internet via Tineye. Dan kom je er achter of de foto nog op andere plekken online staat. Vind je de foto ergens, doe dan hetzelfde als hierboven staat beschreven.

Naar de politie…
Wanneer jouw naaktfoto is verspreid, valt dit mogelijk onder ‘smaad’. Dat betekent dat jouw imago wordt geschaad door de verspreiding ervan. Daar kun je aangifte van doen. Ga daarvoor naar de politie in jouw woonplaats. Je krijgt eerst een ‘oriënterend gesprek’. Je hoort dan of je aangifte kunt doen en wat dit voor jou betekent. Als je naar de politie gaat, kun je het beste…

  • Een volwassene meenemen (als je jonger bent dan 18). Zo zorg je ervoor dat jouw situatie sneller serieus wordt genomen.
  • Zoveel mogelijk bewijs meenemen zoals printjes van chatgesprekken, informatie over degene die het online heeft gezet (naam, leeftijd, woonplaats, e-mailadres, nickname), de URL (de locatie) waar de foto of video staat.

@ bron: helpwanted.nl

sexting

Afpersing met webcambeelden

Tips ter voorkoming

1.6 Mediawijsheid_presenteren

Je hebt geleerd hoe je een powerpoint moet maken.

Je gaat in tweetal een powerpoint maken over mediawijsheid.

Dat kan zijn over:

  • Wie ben ik online
  • Sexting (het verspreiden of delen van seksueel getinte foto's of berichten via mobiele telefoons of andere mobiele media)
  • Grooming (digitaal kinderlokken)
  • Webcam
  • Hoe kan ik Facebook veilig gebruiken?
  • ........
  • .......

Je geeft deze presentatie voor de klas.

2.1 Leerjaar 2-online-offline

In het eerste jaar heb je het tijdens de mentorlessen al regelmatig gehad over mediawijsheid.

We gaan hier in de tweede klas nog mee door.

Dit is een les die je zelf op de computer kunt maken,met een groepje  of samen met je mentorklas op het digibord.

KLIK HIER voor de digitale les

KLIK HIER voor het werkblad

2.2 leerjaar 2 social media

Social media

Dit is een les die je zelf op de computer kunt maken, met een groepje of samen met je mentorklas op het digibord.

KLIK HIER VOOR DE ONLINE LES

 

Klik hier voor het werkblad

2.3 My digital life

Doel: Je leert ontdekken dat iedereen een digitale voetafdruk achterlaat op internet. Je leert hoe je veilig met deze voetafdruk om kunt gaan en daarmee je privacy kunt beschermen.

KLIK HIER voor de digitale les

KLIK HIER voor het werkblad

2.4 Praten of whatsappen?

Praten of whatsappen?

Klik HIER voor de les

 

 

 

3.1 Leerjaar 3 Be strong online

Doel: Je ontdekt de invloed van groepsdruk online en hoe je negatieve gevolgen kunt voorkomen

KLIK HIER voor de online les

KLIK HIER voor het werkblad

 

 

3.2 Leerjaar 3-Solliciteren en social media

3.3 Identiteits diefstal

Identiteitsdiefstal

Het stelen van identiteiten neemt enorm toe. Het is belangrijk dat jongeren weten wat de risico's zijn van identiteitsdiefstal en hoe ze kunnen voorkomen dat ze slachtoffer worden door goed om te gaan met hun id-kaart.

 

Klik hier voor de les

 

 

  • Het arrangement 3_VMBO_Mediawijsheid-Helicon Eindhoven is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Els van de Looveren
    Laatst gewijzigd
    23-01-2023 22:30:41
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Mediawijsheid VMBO-MBO
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Webcam broer-zus
    https://www.youtube.com/watch?v=Liaqs4GP7lM     		Video
    Digitaal pesten
    https://youtu.be/aD4yfb1Wonw     		Video
    sexting
    https://youtu.be/3Q7rFU2sDLc     		Video
    Grooming
    https://youtu.be/I6AUVe3_DEo     		Video
    Helderziende
    https://youtu.be/F7pYHN9iC9I     		Video
    Veilig internet heb je zelf in de hand
    https://youtu.be/4d_-GVYCg-0     		Video
    Grooming
    https://youtu.be/RIyhzMmt9OY     		Video
    Grooming 0:30
    https://youtu.be/FDG9X-2Zxaw     		Video
    sexting
    https://youtu.be/3Q7rFU2sDLc     		Video
    Afpersing met webcambeelden
    https://youtu.be/2BCCoAMDadI     		Video
    Tips ter voorkoming
    https://youtu.be/i-39H2rUFuk     		Video

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Wikiwijs is een dienst van