Tijdvak 8: Burgers en stoommachines

Tijdvak 8: Burgers en stoommachines

8.1 Industrialisatie

A) Bekijk het clipje van schooltv over de industrialisatie. Hierdoor krijg je een beter beeld van de drie   innovaties in de textielbranche.

Schietspoel --> Spinning Jenny --> Waterframe

Start van de industrialisatie - innovaties in de textielindustrie

B) We weten nu dat de industrialisatie is begonnen in Engeland. Als het goed is heb je een overzicht van de redenen die er toe leiden dat de industrialisatie daar begon. Maar hoe verliep dit proces nu in Nederland? Bekijk het clipje hier over.

Industrialisatie in Nederland

Industrialisatie in Zeist

Lees de tekst.

Industrialisatie in Zeist:


De geschiedenis van onze school in Zeist begon in 1918. De industrialisatie in Nederland is al in volle gang. Toch was Zeist tot aan het eind van de 19de eeuw een klein dorp dat zich situeerde ronde de beide Dorpstraten, Nooitgedacht, Voor- en Achterheuvel en de langs de Homeweg en de Oude Arnhemseweg. De verschillen tussen de dorpsbewoners van eenvoudige komaf en de rijke eigenaars van de chique buitenplaatsen in de buurt van Zeist waren groot. Voor lange tijd kenmerkten de werkzaamheden van de dorpsbewoners zich door ambachten. Ook hadden sommige Zeistenaren een baan als dienstbode, tuinman of knecht op de buitenplaatsen. Bij Slot Zeist waren sinds de komst van de evangelische broedergemeente Hernhutters veel bedrijfjes ontstaan. Halverwege de 18de eeuw hadden zij zich hier gevestigd toen zij vanwege hun geloof uit Oost-Europa hadden moeten vluchten. Drijvende kracht achter deze gemeente is Von Zinzendorf. De Hernhutters konden zich met toestemming van de heer van Zeist Schellinger vestigden in de tuinen van Slot Zeist.

Uiteraard zorgde de industrialisatie ook in Nederland voor grote veranderingen. Rijke ondernemers richtten fabrieken op. Hier konden zij de machines plaatsen die in Engeland al uitgevonden waren. Vanaf dat moment werd de huisnijverheid in Nederland grotendeels vervangen door fabrieksarbeid.

Zeist werd een belangrijke industrieplaats op de Utrechtse Heuvelrug. Hier groeiden sommige bedrijven van de Hernhutters uit tot fabrieken. De band- en garenfabriek van C.W. Anton is hier een voorbeeld van. In dezelfde periode dat het Christelijk Lyceum in Zeist werd gebouwd werden er een aantal nieuwe fabrieken opgericht: de zilverfabrieken Gero en Sola, de farmaceutische fabriek van Mijnhardt en de Zeister Machinefabriek. Ook de infrastructuur werd in 1902 verbeterd door een nieuwe spoorlijn tussen Utrecht en Amersfoort. Langs de spoorlijn werd in 1902 de zeepfabriek De Duif gesticht. Zeist kreeg ook een eigen treinstation.

 

BRON 1: Industrialisatie in Zeist: zeepfabriek De Duif
Achtergrondinformatie over de zeepfabriek via de website van Het Geheugen van Zeist

BRON 2: Industrialisatie in Zeist: farmaceutische fabriek Mijnhardt
Achtergrondinformatie over de farmaceutische fabriek van de Andries Mijnhardt via de website van Het Geheugen van Zeist.

Breng de industrialisatie in Zeist (periode eind 19e eeuw, start 20e eeuw) in kaart. Doe dit door middel van Thinglink. Kies een plattegrond van Zeist en plaats daarin 'tags' waarin je de informatie over de betreffende fabriek plaatst met daarbij wellicht nog een passende afbeelding.

  • Het arrangement Tijdvak 8: Burgers en stoommachines is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Tessa Heesbeen Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-11-23 09:21:04
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze map zullen opdrachten staan georganiseerd per paragraaf (op basis van de methode Feniks VWO Overzich vd geschiedenis
    Leerniveau
    VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Start van de industrialisatie - innovaties in de textielindustrie
    http://www.schooltv.nl/video/histoclips-afl-8-de-industriele-revolutie/
    Link
    Industrialisatie in Nederland
    http://www.schooltv.nl/video/de-ijzeren-eeuw-de-industriele-revolutie-in-nederland/#q=industrialisering
    Link
    BRON 1: Industrialisatie in Zeist: zeepfabriek De Duif
    http://www.geheugenvanzeist.nl/wiki/index.php?title=Christoph_Pleines_en_Zeepfabriek_de_Duif
    Link
    BRON 2: Industrialisatie in Zeist: farmaceutische fabriek Mijnhardt
    http://www.geheugenvanzeist.nl/wiki/index.php?title=Mijnhardt%27s_farmaceutische_fabriek
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.