Taaltalent Nederlands Theorie H4

Taaltalent Nederlands Theorie H4

Algemene informatie voor het vak Nederlands

Taalwinkel.nl Website van de UVA (Universiteit van Amsterdam)

Leesvaardigheid en Studievaardigheden

Leesvaardigheid Leesmanieren

Leesvaardigheid Tekststructuur de Basiselementen

Leesvaardigheid Verbanden en signaalwoorden

Schrijfvaardigheid en Studievaardigheden

Leesvaardigheid Kernzinnen van alinea's

Formuleren

Een schrijver van een tekst bedenkt eerst de inhoud: wat ga ik zeggen? Daarna vraagt hij zich af: hoe ga ik het zeggen, hoe ga ik mijn gedachten formuleren?

Allereerst moet de schrijver zijn zinnen correct formuleren. Wie het Nederlands onvoldoende beheerst en (veel) zinsbouwfouten maakt, wordt als schrijver minder serieus genomen. Dat leidt ertoe, dat de lezer ook de boodschap van de tekst - de inhoud - niet zal accepteren.

Verder is het voor de lezer plezierig wanneer de schrijver zijn tekst begrijpelijk en aantrekkelijk formuleert. Daarbij moet hij letten op zowel woordkeus als zinsbouw.

Correct formuleren

Veel schrijvers maken formuleringsfouten. Wie zulke formuleringsfouten kan herkennen, kan bij het schrijven proberen die fouten te voorkomen.

Dit zijn zeven veel voorkomende formuleringsfouten:

 

1 dubbelop

   1.1 onjuiste herhaling

   1.2 tautologie

   1.3 pleonasme

   1.4 contaminatie

   1.5 dubbele ontkenning

 

2 fouten met verwijswoorden

   2.1 onjuiste verwijswoorden

   2.2 slordig verwijzen

 

3 incongruentie

 

4 dat/als - contructie

 

5 foutieve samentrekking

 

6 foutieve beknopte bijzin

 

7 losstaand zinsgedeelte

 

 

 

3 incongruentie

3 incongruentie

 

Onderwerp en persoonsvorm moeten gelijk zijn in getal. Dus als het onderwerp enkelvoudig is, moet de persoonsvorm ook enkelvoudig zijn. En als het onderwerp meervoudig is, moet de persoonsvorm ook meervoudig zijn.

Gelijkheid in getal noemen we congruentie.

Fout is:

Een groot aantal mensen (O) zijn (PV) naar de bijeenkomst gekomen. Zijn moet zijn: is (aantal is enkelvoudig).
Een zwerm (O) bijen achtervolgden (PV) de jongen. Achtervolgden moet zijn: achtervolgde (zwerm is enkelvoudig).
Volgens Van Gaal geeft (PV) de media (O) een foute weergave van de gebeurtenissen. Goed is: de media geven (Media is het meervoud van medium.).

 

 

4 dat/als - constructie

4 dat/als - constructie

 

In de volgende zinnen geven de gecursiveerde delen een voorwaarde aan. Je kunt zo’n voorwaarde beter achteraan de zin zetten. Er een aparte zin van maken mag ook. Als je van ‘ík denk’ of ík vind’ ‘volgens mij’ maakt, kun je het probleem vermijden.

Fout is:

Ik denk, dat als de minister vindt dat er te veel geweld op TV is, dat hij dan maatregelen moet nemen.
Ik vind, dat wanneer de overheid niets tegen de files doet, dat dan het bedrijfsleven de problemen moet aanpakken.
De schoolleiding heeft besloten dat wanneer leerlingen gaan staken, zij dan de lessen moeten inhalen.

Goed is:

Ik denk dat de minister maatregelen moet nemen als de meerderheid van de bevolking vindt dat er te veel geweld op TV is.
Ik vind dat het bedrijfsleven de problemen moet aanpakken wanneer de overheid niets tegen de files doet.
De schoolleiding heeft besloten dat leerlingen de lessen moeten inhalen als zij gaan staken.

 

 

5 foutieve samentrekking

 

In zinnen die verbonden zijn door en of maar kun je soms één of meer zinsdelen weglaten.

Weglating mag alleen als de woorden die je weglaat in beide zinnen:

  • dezelfde grammaticale functie hebben (onderwerp, meewerkend voorwerp, koppelwerkwoord etc).
    Fout is:
    Zijn broek kost 80 euro en vind ik niet mooi(‘zijn broek’ is in de eerste zin onderwerp en de tweede zin lijdend voorwerp).
  • dezelfde grammaticale vorm hebben (enkelvoud of meervoud)
    Fout is:
    Er wordt een verkeersdrempel aangelegd en huizen gebouwd (na ‘en’ moet worden ingevoegd worden).
  • dezelfde betekenis hebben
    Fout is:
    De boot was zeer modern uitgerust en de bemanning ook.

 

 

5 foutieve samentrekking

6 foutieve beknopte bijzin

In een beknopte bijzin staat geen onderwerp (het zogenaamde verzwegen onderwerp). Als je er een gewone bijzin van maakt, moet het onderwerp verwijzen naar dezelfde persoon/ zaak als het onderwerp uit de hoofdzin.

Hard lopend werden de boeven door de politie in de gaten gehouden. Terwijl de boeven (onderwerp) hard liepen, werden de boeven (onderwerp) door de politie in de gaten gehouden.
Fout is:
Wachtend op het perron bleek de trein al vertrokken. (De trein staat niet op het perron te wachten)
Reagerend op uw e-mail ontvangt u hier de door u gevraagde folders. (degene die reageert, is niet de ‘u’ die ontvangt).

Opmerking

Er zijn drie soorten beknopte bijzinnen:

  • met te + infinitief
    vb.: Na het gat ontdekt te hebben waarschuwde hij de dijkbewaking.
  • met een voltooid deelwoord
    vb.: Uit de wind gehouden kon hij de eindstreep halen.
  • met een onvoltooid deelwoord
    vb.: Dromend van zijn vriendin liep hij tegen een lantaarnpaal.

 

 

 

 

6 Foutieve beknopte bijzin

Kijk- Luister- Mondelinge en Sociale Vaardigheid

Literaire Vaardigheid

Laagland Literatuur & Lezer

Leesadviezen.nl

Lezen voor de lijst

Literatuurgeschiedenis
Aanvullende informatie bij de literatuurmethode en bij het lezen en verwerken van de literatuurlijst in H4 - H5

Taaltalent Theorie Module 2 CSW Kiest

Werkwoordspelling uitgelegd in twee minuten!

  • Het arrangement Taaltalent Nederlands Theorie H4 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Antonia Saman
    Laatst gewijzigd
    11-10-2016 08:05:25
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In dit deel van de site vind je per vaardigheid alle theorie die je nodig hebt om de opdrachten goed te kunnen maken.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Taalwinkel.nl Website van de UVA (Universiteit van Amsterdam)
    http://www.taalwinkel.nl/
    Link
    Leesvaardigheid Leesmanieren
    https://youtu.be/VUnAcNA-XrY
    Link
    Leesvaardigheid Tekststructuur de Basiselementen
    https://youtu.be/DRJznst_qxM
    Link
    Leesvaardigheid Verbanden en signaalwoorden
    https://youtu.be/4I6y30TzLvI
    Link
    Leesvaardigheid Kernzinnen van alinea's
    https://youtu.be/8gKpe-bsaF4
    Link
    3 incongruentie
    https://youtu.be/1OQwWpUH240
    Video
    4 dat/als - constructie
    https://youtu.be/XK7CWIpoV4o
    Video
    5 foutieve samentrekking
    https://youtu.be/5J-bZY64qx8
    Video
    6 Foutieve beknopte bijzin
    https://youtu.be/OXh-DEGPP7g
    Video
    Laagland Literatuur & Lezer
    http://www.laagland-online.nl/laagland_student/
    Link
    Leesadviezen.nl
    http://www.leesadviezen.nl
    Link
    Lezen voor de lijst
    http://www.lezenvoordelijst.nl/
    Link
    Literatuurgeschiedenis
    http://www.literatuurgeschiedenis.nl
    Link
    Werkwoordspelling uitgelegd in twee minuten!
    https://youtu.be/VZt5A-QKimA
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Saman, Antonia. (z.d.).

    Kladblok Taaltalent Nederlands H4

    https://maken.wikiwijs.nl/63533/Kladblok_Taaltalent_Nederlands_H4

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.