In de Middeleeuwen waren er in Nederland maar weinig steden. Maar rond het jaar 1000 begon dat te veranderen, er kwamen steeds meer stedelijke samenlevingen bij.
Waar ontstonden de eerste steden in Nederland?
Ken je misschien namen van de eerste steden in Nederland?
Overleg samen met een klasgenoot over de antwoorden.
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
aangeven waar de eerstestedelijke gemeenschappen ontstonden.
minimaal twee voorbeelden geven van beroepen die ontstonden in de eerste steden.
herkennen dat de macht en rijkdom in de steden ongelijk verdeeld was en welke hiërarchie heerste.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je kunt omschrijven waar de eerste steden zijn ontstaan en welke hiërarchie er heerste.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert de Kennisbank over het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen. Je maakt een oefening.
Stap 2
Je leert over het hoe het succes van de landbouw bijdroeg aan het ontstaan van de eerste steden en beroepen. Je maakt een sleepoefening.
Stap 3
Je leert dat geloof een belangrijke rol speelde in de eerste steden. Daarna bespreek je met een klasgenoot waarom de waterhuishouding belangrijk was.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippen gaan over stedelijke samenleving.
Eindopdracht A
Kies je voor Eindopdracht A: dan maak je een toets over stedelijke samenleving.
Eindopdracht B
Kies je voor Eindopdracht B: dan maak je een piramide met een hiërarchische indeling, om de ongelijkheid tussen inwoners van de stad aan te geven.
Terugkijken
Je gaat terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Materiaal om een piramide te tekenen en afbeeldingen erbij te plakken.
Tijd
Voor deze opdracht hebben jullie ongeveer 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Stedelijke samenleving
Na het ontstaan van de landbouw ontstonden de eerste nederzettingen.
Sommige van deze nederzettingen groeiden uit tot steden.
Bestudeer alle pagina's uit de Kennisbank over het ontstaan van de eerste steden.
De eerste steden konden ontstaan doordat het goed ging in de landbouw.
Er werden grondstoffen verhandeld en er ontstonden allerlei beroepen, doordat de boeren meer tijd over hadden.
Maak de tekst in de opdracht compleet.
Stap 3: Waterhuishouding
De eerste steden zijn duizenden jaren geleden ontstaan. Ze ontstonden in het zuiden van Mesopothamië, in de stroomgebieden van de Eufraat en de Tigris.
In Mesopotamië bepaalde godsdienst het dagelijks leven.
Een koning regeerde; men geloofde dat hij de macht had gekregen van hun god.
Priesters vormden een zeer belangrijke klasse, omdat zij contact hadden met de goden.
Zij zorgden voor de godsdienstige plechtigheden. Maar zij zorgden ook voor bestuurlijke taken.
De priesters waren ook verantwoordelijk voor de waterhuishouding: zij zorgden voor dijken, dammen en kanalen in en rond de stad.
Prehistorie
De ontwikkeling van het schrift betekende het einde van de prehistorie.
Begin Historie
De ontwikkeling van het schrift betekende het begin van de historie. Het jaartal voor het begin van de historie is: 3000 v.Chr.
Het Schrift – kleitabletten
In het Nabije Oosten is het schrift ontwikkeld Bewaard bleven onder meer teksten op kleitabletten.
Mesopotamië
Gebied in het Midden Oosten waar de eerste steden zijn onstaan en het eerste schrift is ontwikkeld.
Nippur
Een van de eerste steden in Mesopotamië. Nippur is qua indeling te vergelijken met een moderne stad. Er waren scholen, bibliotheken, een ziekenhuis, badhuizen, winkelstraten en een soort cafés.
Hiërarchie
Hiërarchie houdt in dat mensen geordend zijn in bepaalde klassen. De hogere klassen hebben macht over de lagere klassen.
Eindopdracht A: Toets
In deze stap maak je de toets 'Stedelijke samenleving'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen, waarbij je het juiste antwoord moet kiezen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In de eerste steden was de macht ongelijk verdeeld. Er was sprake van een hiërarchische maatschappij ook wel genoemd: klassenmaatschappij.
Je kunt de belangrijkheid van de klassen weergeven in een piramide.
Hier zie je zo'n piramide. Bovenin de piramide staat de vorst.
De minst belangrijke klasse komt onderaan.
Teken zelf een piramide op een vel papier.
Vul in de piramide de verschillende klassen in. Zoek bij iedere klasse een passende afbeelding.
Plak de afbeelding ernaast.
Klaar?
Lever je piramide in bij je docent.
Hij zal beoordelen of je de verschillende klassen op de juiste wijze hebt ingevuld.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen waarom mensen steeds meer in steden gingen wonen?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je een voorbeeld geven van de hiërarchie in de steden?
Hoe ging het?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je al veel over de eerste steden en wanneer die zijn ontstaan?
Schrijf op welke feiten nieuw voor je waren.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Heb je de hiërarchie in de piramide op de juiste wijze ingevuld?
Het arrangement Opdracht: Stedelijke samenleving - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Wonen', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Maatschappij voor vmbo-12. Rond het jaar 1000 ontstonden er steeds meer stedelijke samenlevingen in Nederland. In deze opdracht leer je meer over waar de eerste stedelijke gemeenschappen ontstonden, welke beroepen daarbij tot stand kwamen en de hiërarchie die in de steden heerste. Ook leer je over het eerste schrift en de waterhuishouding. Om de opdracht af te sluiten is er zowel een eindtoets als een eindopdracht beschikbaar. In deze eindopdracht maak je een piramide van de hiërarchische maatschappij in de eerste steden.
Fysieke leefomgeving;
Mens en maatschappij;
Communicatie en samenleving;
Macht, gezag en bestuur;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, hiërarchische samenleving, mens en maatschappij, mesopotamië, spijkerschrift, stedelijke samenleving, vmbo-12, vruchtbare sikkel, waterhuishouding, wonen
Opdracht: Stedelijke samenleving - vmbo12
nl
VO-content
2018-07-11 11:11:09
Deze opdracht hoort bij het thema 'Wonen', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Maatschappij voor vmbo-12. Rond het jaar 1000 ontstonden er steeds meer stedelijke samenlevingen in Nederland. In deze opdracht leer je meer over waar de eerste stedelijke gemeenschappen ontstonden, welke beroepen daarbij tot stand kwamen en de hiërarchie die in de steden heerste. Ook leer je over het eerste schrift en de waterhuishouding. Om de opdracht af te sluiten is er zowel een eindtoets als een eindopdracht beschikbaar. In deze eindopdracht maak je een piramide van de hiërarchische maatschappij in de eerste steden.
Leerdoelen
Na het ontstaan van de landbouw ontstonden de eerste nederzettingen.
De eerste steden konden ontstaan doordat het goed ging in de landbouw.
In de eerste steden was de macht ongelijk verdeeld. Er was sprake van een hiërarchische maatschappij ook wel genoemd: klassenmaatschappij.
Intro
