Thema: Arm en rijk - vmbo12

Thema: Arm en rijk - vmbo12

Thema Arm en rijk

Inleiding

Welkom bij het thema Arm en rijk.

In dit thema kom je meer te weten over:

  • Kenmerken ontwikkelingslanden
    Je kunt een ontwikkelingsland aan een aantal kenmerken herkennen. De gezondheidszorg is vaak slechter geregeld, de mensen verdienen minder en wonen in slechtere huizen.
  • Diversiteit
    Er is een grote diversiteit tussen ontwikkelingslanden. Je vergelijkt de ontwikkelingslanden Burundi en Afghanistan.
  • Samenwerking
    De samenwerking is bedoeld om mensen in ontwikkelingslanden te helpen hun levensomstandigheden te verbeteren. Er zijn diverse vormen van hulp en samenwerking.
  • Trade not aid
    Door op eerlijke wijze handel te drijven kunnen ontwikkelingslanden zich duurzaam ontwikkelen.
    Door 'fair trade' kunnen boeren en kleine zelfstandigen een beter bestaan opbouwen met een betere toekomst.
  • Armoede in Nederland
    Er heerst nog steeds armoede in Nederland. Een groot aantal mensen leeft onder de armoedegrens.

Introductie - opdracht

Nederland is een rijk land.
Bedenk drie voorbeelden waarom Nederland een rijk land is.
Noteer deze in een (Google-)document.

Zoek bij elk voorbeeld een afbeelding.
Dit kun je doen met behulp van Google.
Klik op 'Afbeeldingen'.
Zoek plaatjes en plak deze bij de voorbeelden.

Laat je (Google-)document zien aan een klasgenoot.
Bekijk ook de voorbeelden van je klasgenoot.
Leg elkaar uit waarom je deze afbeeldingen hebt gekozen.

Bespreek samen ook de daarbij opgeschreven woorden.
Pas daarna eventueel je eigen document nog aan.

Wat kan ik straks?

In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.
Per leerdoel is aangegeven welke opdracht bij het leerdoel hoort.

Leerdoel Opdrachten
Je kunt de kenmerken van ontwikkelingsgebieden en de situatie van bewoners beschrijven. Kenmerken ontwikkelingslanden
Je kunt uitleggen dat er grote verschillen tussen ontwikkelingslanden zijn. Diversiteit
Je kunt de voor- en nadelen van soorten ontwikkelingshulp noemen. Samenwerking
Je kunt de afhankelijkheidsrelatie tussen arme en rijke landen verklaren. Trade not aid
Je kunt omschrijven wat wordt bedoeld met armoedegrens en relatieve armoede in Nederland en er een voorbeeld van geven. Armoede in Nederland

Wat ga ik doen?

Het thema 'Arm en rijk' bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel Tijd in lesuren Eindproduct
Inleiding 0,5      (Google-)document
Opdracht: Kenmerken ontwikkelingslanden 3 Verslag
Opdracht: Diversiteit 2 Twee posters
Opdracht: Samenwerking 2 Schema
Opdracht: Trade not aid 2 Brief
Opdracht: Armoede in Nederland 2 Eigen keuze
Afsluiting 3 Plan
Totaal 14 à 15  


De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van de eindopdracht.  

Opdrachten

Hier vind je de vijf opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Kenmerken ontwikkelingslanden

Opdracht 2

Diversiteit

Opdracht 3

Samenwerking

Opdracht 4

Trade not aid

Opdracht 5

Armoede in Nederland

Afsluiting

Kennisbanken

Het thema 'Arm en rijk' bestaat uit de volgende Kennisbankitems:

Ontwikkelingslanden

Kenmerken ontwikkelingslanden

Ontwikkelingssamenwerking

Eindopdracht

Het thema 'Arm en rijk' sluit je af met het maken van een plan.
Je doet dit in groepjes van drie à vier leerlingen.
In het plan beschrijven jullie hoe je denkt een probleem in een ontwikkelingsland op te lossen.

In het jaar 2000 beloofden de regeringleiders van 189 landen om binnen vijftien jaar acht millenniumdoelen te verwezenlijken.
Die doelstellingen moesten extreme armoede, ongelijkheid, ziekte en honger in ontwikkelingslanden bestrijden.

Op de afbeelding zie je de acht doelstellingen.


De doelen hebben met elkaar te maken.
Als bijvoorbeeld de sterfte door zwangerschap afneemt (doel 2), sterven er minder kinderen (doel 6).

Werkwijze
In dit thema hebben jullie een aantal problemen en oplossingen in ontwikkelingslanden gezien.
Jullie gaan bedenken wat jullie zouden kunnen doen om een van die problemen op te lossen.
Voor het bedenken van een plan krijgen jullie drie lesuren.
Hoe jullie het plan vorm gaan geven, mag je zelf bedenken.

In de Verderkijker staan nog een paar video's van Schooltv. Deze gaan over problemen in ontwikkelingslanden.
Jullie kunnen deze bekijken ter informatie.

Hieronder een aantal tips:

  • Vorm een team. Werk samen.
  • Bepaal samen welk probleem jullie gaan aanpakken.
  • Misschien ken je iemand die werkt bij een goed doel. Vraag hem/haar om hulp.
  • Omschrijf het plan zo nauwkeurig mogelijk.
  • Maak een lijstje van dingen die je wilt op- of uitzoeken.
    Verdeel de werkzaamheden onder elkaar.
  • Plan een of twee bijeenkomsten om met elkaar te overleggen.
  • Maak gebruik van tips uit de gereedschapskist.


Klaar?
Is jullie plan zover klaar? Bekijk nog even in de gereedschapskist de beoordelingscriteria.
Overleg met jullie docent of het mogelijk is jullie plan aan de klas te presenteren.

Het plan wordt beoordeeld door jullie docent.
Hij let bij de beoordeling op:

  • inhoud: is het plan erop gericht om een probleem in een ontwikkelingsland op te lossen?
  • originaliteit: is het plan origineel?
  • haalbaarheid: is het plan uitvoerbaar?

Probleem oplossen

Het oplossen van een probleem is een manier waarbij je een casus uit de praktijk analyseert. Je gaat brainstormen over mogelijke oplossingen. Iedereen krijgt de ruimte om zijn of haar mening te geven.

 

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Verderkijker

Verderkijker
Aan het eind van dit thema vind je de 'verderkijker'.
De verderkijker biedt een selectie bij het thema passende videofragmenten.

TELEBLIK
Teleblikfragmenten zijn bij het thema passende digitale fragmenten uit het archief van Beeld en Geluid.
Om de Teleblikfragmenten te kunnen bekijken moet je ingelogd zijn op Teleblik.
Voor meer informatie over het inloggen ga naar: teleblik.nl/faq/hoe-krijg-ik-toegang-tot-teleblik

Ontwikkelingssamenwerking
Noodhulp
De hulpverlening in de Filipijnen komt langzaam op gang.
Hulpverlening
Miljoenen inwoners hebben noodhulp nodig.
Fragment uit een nieuwsprogramma dat gewijd is aan het scenario waarbij Nederland zou hebben besloten de hulpverlening aan Sub-Sahara Afrika stop te zetten.
Stef Blok van de VVD, die zegt dat het geld voor ontwikkelingshulp in de afgelopen decennia niet goed is besteed.
Hij wil wel de mogelijkheden verruimen voor burgers om giften aan een goed doel van de belasting af te trekken.

Armoede in Nederland
Armoede in Nederland - 1
Kinderen uit gezinnen met een laag inkomen kunnen vaak niet deelnemen aan sociale activiteiten in hun omgeving.
Ze missen verjaardagsfeestjes en kunnen geen lid worden van een sportvereniging. Stichting Leergeld helpt dergelijke gezinnen.
Armoede in Nederland - 2
In de supermarkt wordt de vraag gesteld: wat is armoede eigenlijk?


SCHOOLTV

Eindopdracht thema
De filmpjes van Schooltv gaan over problemen in ontwikkelingslanden en over ontwikkelingssamenwerking.

Microkrediet - Kleine leningen voor arme mensen
Als je ouders aan Aids gestorven zijn
Drinkwaterzuivering

Terugkijken

Intro

  • Lees de Inleiding van dit thema nog eens door.
    Ben je over alle onderwerpen in dit thema voldoende geïnformeerd?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
    Kun je benoemen welke soorten hulp en samenwerking er zijn tussen westerse landen en ontwikkelingslanden?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor dit thema was ongeveer 14 à 15 uur gepland.
    Klopt dat met het aantal lessen dat je over dit thema hebt gehad?
    Had je voldoende tijd om alle opdrachten te maken?
  • Eindopdracht
    Vonden jullie het leuk om een plan te bedenken om een van de problemen in een ontwikkelingsland op te lossen?
    Was de taakverdeling in jullie groepje gelijk en verliep de samenwerking soepel?
  • Het arrangement Thema: Arm en rijk - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-05-09 15:40:33
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Arm en rijk' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Maatschappij voor vmbo-12. In dit thema kom je aan de hand van verschillende opdrachten meer te weten over kenmerken van ontwikkelingslanden, verschillen tussen ontwikkelingslanden, voor- en nadelen van ontwikkelingshulp, afhankelijkheidsrelaties tussen arme en rijke landen en armoede in Nederland. Om het thema af te sluiten schrijf je in groepjes een plan om een probleem in een ontwikkelingsland op te lossen. Ook is er een diagnostische toets beschikbaar.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Internationale verhoudingen; Werk, welzijn en welvaart; Mens en maatschappij;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    14 uur en 30 minuten
    Trefwoorden
    afhankelijkheidsrelaties, arm en rijk, armoede, armoede in nederland, arrangeerbaar, mens en maatschappij, ontwikkelingshulp, ontwikkelingslanden, stercollectie, vmbo

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Kennisbank Aardrijkskunde - vmbo12

    https://maken.wikiwijs.nl/134827/Kennisbank_Aardrijkskunde___vmbo12

    VO-content - Toetsen. (z.d.).

    Thema Arm en rijk toetsen

    https://maken.wikiwijs.nl/143595/Thema_Arm_en_rijk_toetsen