Deze module gaat over de bouw en werking van je ogen. Wist jij dat de beelden die je ziet op de kop je ogen binnenkomen?
Kijk om te beginnen maar eens naar deze video en maak daarna de rest van de module.
Wat ga ik leren?
Na deze module kun je:
de onderdelen van het oog benoemen en van dei onderdelen de functie(s) beschrijven.
de werking van het oog omschrijven; je gebruikt daarbij de term accommoderen.
het verschil tussen bijziend en verziend uitleggen.
aangeven hoe je bijziendheid en verziendheid kunt verhelpen.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Kijk of je de onderdelen van het oog kunt benoemen.
Stap 3
Maak een natuurgetrouwe tekening van het oog van een klasgenoot.
Stap 4
Ga na of je (een beetje) kleurenblind bent.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt enkele examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
In de module 'Kijken' bestudeer je de bouw van het oog en leer je hoe het oog werkt.
In de module wordt ook uitgelegd wat bijziendheid en verziendheid is.
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het volgende onderdeel:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Weet je na het bestuderen van het Kennisbankitem hoe het oor in elkaar zit?
Maak de oefening.
Je kunt de oefening ook op een werkblad maken.
Toepassing Het oog
Download dan het werkblad Bouw oog. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Schrijf de namen van de onderdelen op de juiste plaats
Gebruik de informatie in de Kennisbank om je antwoorden te checken.
Stap 3: Kijk elkaar in de ogen
Doe deze opdracht in tweetallen.
Toepassing Oog tekenen
Download nu het practicum Oog tekenen.. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Maak gebruik van de informatie in de Gereedschapskist hieronder.
Ga tegenover elkaar zitten en bekijk elkaars ogen goed.
Teken (en kleur) elkaars oog natuurgetrouw na, gebruik hiervoor het hele tekenvlak.
Houd je bij het tekenen aan de tekenregels.
Ben je klaar? Laat de tekening dan zien aan je klasgenoot.
Bekijk ook zijn/haar tekening. Wie wist de meeste onderdelen te benoemen?
Zijn er verder nog opvallende verschillen? Bespreek die verschillen.
Beoordeel eerst zelf de tekening.
Laat de tekening vervolgens beoordelen door je docent.
In een natuurgetrouwe tekening verwerp je veel meer details dan in een schematische tekening. Je zorgt ervoor dat je het object zo realistisch mogelijk weergeeft.
Stap 4: Kleurenblind?
Bekijk het volgende filmpje van GezondheidspleinTV.
Zoals in het filmpje te zien is en te horen is, weten veel mensen die kleurenblind zijn niet dat ze de kleuren anders waarnemen dan andere mensen.
Ze komen hier pas achter na het doen van een test.
Welke getallen zie je in de rondjes?
De test is zo gemaakt dat als de getallen in de rondjes ziet, je niet kleurenblind bent.
Zie je geen getal of ze je een heel ander getal, dan is er een kans dat je kleurenblind bent.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Het oog
Een zintuig; orgaan met zintuigcellen die licht registreren/waarnemen, waardoor je kunt zien.
Pupil
Opening in het midden van de iris, waardoor licht het oog binnenkomt.
Hoornvlies
Voorste deel van het harde oogvlies. Het is stevig en doorzichtig.
Lens
Deel van het oog (achter de pupil) dat ervoor zorgt dat lichtstralen naar elkaar toe gebogen worden en op het netvlies terechtkomen.
Iris
Het gekleurde deel van het oog.
Straalvormig lichaam
Kringspier en lensbandjes die ervoor zorgen dat het oog kan accommoderen.
Oogspier
Draait oog in de gewenste kijkrichting.
Harde oogvlies
Heeft een vormgevende en beschermende functie en is wit van kleur. Het harde oogvlies zit om de hele oogbol heen.
Vaatvlies
Vlies dat veel bloedvaten bevat.
Netvlies
De binnenste laag van het oog dat bestaat uit zintuigcellen (staafjes en kegeltjes), die beelden omzetten in elektrische signalen. Deze signalen gaan via de oogzenuw naar de hersenen.
Glasachtig lichaam
Heldere, geleiachtige substantie in het midden van het oog.
Gelevlek
Deel van het netvlies waar het scherpste beeld gevormd wordt (veel kegeltjes).
Blinde vlek
Plaats van het netvlies waar de oogzenuw het oog verlaat en waar geen kegeltjes of staafjes voorkomen.
Oogzenuw
Zenuw die impulsen van het oog naar de hersenen doorgeeft.
Accommoderen
Het boller of holler maken van de ooglens met kleine spiertjes om scherp te kunnen zien.
Bijziend
Bij een bijziend oog ligt het brandpunt voor het netvlies.
Verziend
Bij een verziend oog ligt het brandpunt achter het netvlies.
Reflex
Een zeer snelle reactie van het zenuwstelsel, waarbij het signaal in eerste instantie niet via de hersenen verloopt, maar alleen via de hersenstam.
Staafjes
Zintuigcellen op het netvlies die zwart-grijs-wit en contrasten kunnen waarnemen; ze worden vooral gebruikt in schemer en donker en nemen geen kleuren en details waar.
Kegeltjes
Zintuigcellen op het netvlies die kleuren, licht en details kunnen waarnemen; ze liggen vooral in, maar ook rondom de gele vlek.
Brandpunt
Het punt waarop de lichtstralen gebundeld door de lens gaan.
Zien
Het waarnemen van licht (kleuren, diepte, licht/donker) met de ogen (gezichtszintuig).
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Vleermuizen'. Het onderwerp van deze les is: kijken.
Je kunt de onderdelen van het oog benoemen en van die onderdelen de functie(s) beschrijven, de werking van het oog omschrijven; je gebruikt daarbij de term accommoderen. Ook kun je het verschil tussen bijziend en verziend uitleggen en aangeven hoe je bijziendheid en verziendheid kunt verhelpen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Vleermuizen'. Het onderwerp van deze les is: kijken.
Je kunt de onderdelen van het oog benoemen en van die onderdelen de functie(s) beschrijven, de werking van het oog omschrijven; je gebruikt daarbij de term accommoderen. Ook kun je het verschil tussen bijziend en verziend uitleggen en aangeven hoe je bijziendheid en verziendheid kunt verhelpen.
Deze module gaat over de bouw en werking van je ogen. Wist jij dat de beelden die je ziet op de kop je ogen binnenkomen?
Na deze module kun je:
In de module 'Kijken' bestudeer je de bouw van het oog en leer je hoe het oog werkt.
Download nu het practicum 
Bekijk het volgende filmpje van GezondheidspleinTV.
Kan ik wat ik moet kunnen?
