Natuurlijk weten we allemaal wat bloed is. Maar weet je ook waar je bloed uit bestaat?
In de volgende video maak je alvast kennis met de samenstelling van bloed. Let goed op. De informatie uit de video kun je goed gebruiken in de rest van deze module.
Wat kan ik straks?
Na deze module kun je:
de samenstelling van het bloed omschrijven door de verschillende bestanddelen te noemen.
de functie(s) van de verschillende bestanddelen van bloed omschrijven.
de ligging en functies van de lymfevaten omschrijven.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video over een bloedtransfusie en beantwoord de vragen.
Stap 3
Weet je wat bloedarmoede is? Bekijk de video.
Stap 4
In een video laat een fysiotherapeut zien wat lymfeoedeem is. Bekijk de video en beantwoord de vragen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Weet jij welke drie typen bloedcellen er zijn?
Weet jij de functie van deze cellen?
Weet je wat de functie van de lymfevaten is?
Bestudeer het onderdeel 'Bloed en lymfe' in de Kennisbank biologie.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bloed wordt gebruikt bij bloedtransfusies en bij het maken van medicijnen.
Als je 18 jaar bent, mag je bloeddonor zijn. In het filmpje zie je Saskia Kramer.
Ze is net 18 jaar geworden en laat bloed afnemen.
Bekijk de video. Lees voor het kijken eerst de vragen. De antwoorden vind je in de video.
Bloed toedienen
Bloed dat is afgenomen wordt in een centrifuge geplaatst.
Tijdens het ronddraaien worden de drie bestandsdelen (de rode bloedcellen, de bloedplaatjes en het bloedplasma) van het bloed gescheiden van elkaar.
Stap 3: Bloedarmoede
Bekijk de video van Gezondheidsplein TV.
In de video wordt uitgelegd wat bloedarmoede is. Lees voor het kijken de vragen door. De antwoorden vind je in de video.
Stap 4: Lymfe
Bekijk het filmpje om de website van de NTR. Een oedeemfysiotherapeut laat zien wat lymfoedeem inhoudt, wat de oorzaken zijn en hoe het behandeld kan worden. Het lymfestelsel zorgt ervoor dat je gezond bent en vormt een onderdeel van je immuunsysteem. Bij oedeem functioneert het systeem niet goed. Het gevolg is dat zich vocht ophoopt en afvalstoffen niet goed afgevoerd worden.
Lees voor het kijken eerst de vragen onder de video. De vragen gaan over de informatie die je in de video hoort.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Bloedcellen
Bloedcellen vorm samen met het bloedplasma het bloed. Er zijn drie typen bloedcellen: rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Bloedplasma
Bloedplasma vormt samen met bloedcellen het bloed en bestaat uit water met plasma-eiwitten en een aantal opgeloste stoffen.
Rode bloedcellen
Rode bloedlichaampjes, die hemoglobine bevatten en een functie hebben bij het vervoeren van zuurstof in het bloed.
Witte bloedcellen
Kleurloze bloedcellen met kern. Ze spelen een belangrijke rol in het afweersysteem.
Bloedplaatjes
Bloedplaatjes zijn stukjes van cellen. Ze zorgen voor het ontstaan van stolsel als ze beschadigd worden. Zo kan er uiteindelijk een korst worden gevormd.
Cellulaire afweer
Tweede afweer: witte bloedlichaampjes (witte bloedcellen) kunnen ziekteverwekkers insluiten en uitschakelen.
Lymfe
Lymfe is de vloeistof die door het lymfevatenstelsel stroomt.
Lymfevatenstelsel
Orgaanstelsel dat ervoor zorgt dat weefselvloeistof van overal in het lichaam via lymfevaten wordt teruggevoerd en uiteindelijk weer wordt opgenomen in het bloedvatenstelsel. Daarnaast speelt het lymfevatenstelsel een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers.
Lymfeklieren
In de lymfeklieren wordt de lymfe gefilterd op ziekteverwekkers en andere schadelijke stoffen.Ook wel lymfeknopen genoemd.
Milt
Orgaan dat is betrokken bij het afweersysteem.
Zwezerik
Ook wel thymus genoemd; orgaan dat betrokken is bij het afweersysteem.
Hemoglobine
Kleurstof in rode bloedcellen, bindt en vervoert zuurstof en koolstofdioxide (koolzuurgas).
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Bloed en lymfe vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Vleermuizen'. Het onderwerp van deze les is: bloed en lymfe.
Je kunt de samenstelling van het bloed omschrijven door de verschillende bestanddelen te noemen, de functie(s) van de verschillende bestanddelen van bloed omschrijven en de ligging en functies van de lymfevaten omschrijven.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Vleermuizen'. Het onderwerp van deze les is: bloed en lymfe.
Je kunt de samenstelling van het bloed omschrijven door de verschillende bestanddelen te noemen, de functie(s) van de verschillende bestanddelen van bloed omschrijven en de ligging en functies van de lymfevaten omschrijven.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Bloed en lymfe
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.