Soms is het handig om bewust eventjes je adem in te houden. Als je bijvoorbeeld een duik in het zwembad neemt. Soms doe je het onbewust als je in een hele spannende situatie zit.
De dame in de video heeft wel een heel bijzondere en grappige reden om haar adem in te houden! Bekijk het filmpje:
Test:
Hoelang kun jij je adem inhouden?
Adem een keer diep in en houd dan je adem in.
Zorg dat je de tijd bijhoudt om het te controleren.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
beschrijven welke organen deel uitmaken van het ademhalingsstelsel.
de functies van de organen van het ademhalingsstelsel benoemen.
aangeven hoe in de longen gasuitwisseling plaatsvindt.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Na het bestuderen van de Kennisbank en het kijken van video's maak je een aantal vragen over de functie van de verschillende onderdelen van het ademhalingsstelsel.
Stap 2
De zuurstof die je binnenkrijgt verwerkt je lichaam door verbranding. In een practicum ga je onderzoeken welke gassen je ingeademde en uitgeademde lucht bevatten.
Stap 3
Je bestudeert de werking van longen en de daarbij horende gasuitwisseling.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de Kennisbanken en begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Maken van de toets.
Eindopdracht B
Je maakt een kruiswoordpuzzel met de begrippen van deze opdracht.
De longen zijn onze ademhalingsorganen.
Hier wordt zuurstof opgenomen in het lichaam en koolstofdioxide afgegeven.
Het wisselen van deze twee stoffen heet gaswisseling.
De lucht die je inademt, komt binnen via je neus of mond, en komt via de luchtpijp tenslotte in je longen terecht.
Deze organen samen heten het ademhalingssysteem.
Lees voor je de video’s bekijkt de vragen onderaan deze pagina.
Na het kijken van de video’s moet je de vragen beantwoorden.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Voor de verbranding is zuurstof nodig en bij de verbranding ontstaat koolstofdioxide.
Practicum Koolstofdioxide aantonen
Je gaat onderzoeken of ingeademde lucht meer of minder koolstofdioxide bevat dan uitgeademde lucht.
Download het practicum Googledoc - Koolstofdioxide aantonen.Maak een kopie zodat je het Googledocument kunt bewerken.
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar en voer het practicum uit.
Maak het onderzoeksverslag. (Kijk voor hulp in de gereedschapskist.)
Beoordeel eerst samen met een klasgenoot het onderzoeksverslag.
Bekijk ook samen met een klasgenoot de volgende video. Klopte jullie hypothese en conclusie?
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
Stap 3: Gaswisseling
In de vorige stap heb je ontdekt dat ingeademde lucht en uitgeademde lucht anders van samenstelling zijn.
In de tabel hieronder zie je de verschillen op een rijtje.
Gassen in de lucht
Ingeademde lucht
Uitgeademde lucht
stikstof
79%
79%
zuurstof
20%
16%
overige gassen
1%
1%
koolstofdioxide
0,04%
4%
waterdamp
weinig
veel
temperatuur lucht
18 °C
32 °C
Elke keer dat je inademt, komt er een halve liter lucht in je longen.
De zuurstof uit de ingeademde lucht wordt opgenomen door het bloed.
Bloed en lucht komen dicht bij elkaar in de longblaasjes.
Longblaasjes hebben een groot oppervlak en een dunne wand.
Daardoor kan er voldoende zuurstof van lucht naar bloed gaan.
In het bloed vervoeren rode bloedcellen de zuurstof.
Bij de verbranding in alle cellen van je lichaam komt koolstofdioxide vrij.
Het bloed brengt de koolstofdioxide weer naar de longblaasjes.
De koolstofdioxide adem je dan weer uit.
Bekijk de werking van de longblaasjes in deze video.
Zuurstof
Molecuul bestaat uit twee zuurstofatomen; gas dat ontstaat bij fotosynthese in planten en nodig is voor verbranding.
Ademen
Opnemen van zuurstof en uitscheiden van koolstofdioxide (koolzuurgas), inademen en uitademen, met behulp van longen, kieuwen of tracheeën. Vorm van gaswisseling.
Inademen
Middenrif trekt samen, borstkas wordt groter, longen zuigen lucht aan.
Uitademen
Middenrif ontspant, borstkas wordt kleiner, longen geleiden lucht naar buiten.
Longen
Organen die betrokken zijn bij het in- en uitademen en het opnemen van zuurstof en afgeven van koolstofdioxide. Onderdeel van het ademhalingsstelsel. Uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide vindt plaats in de longen tussen longblaasjes en bloed.
Longvlies
Vlies dat samen met het borstvlies de longen met de ribbenkast verbindt, doordat de vliezen vacuüm aan elkaar zitten gezogen.
Borstvlies
Vlies dat samen met het longvlies de longen met de ribbenkast verbindt, doordat de vliezen vacuüm aan elkaar zitten gezogen.
Luchtpijp
Buis met kraakbeenringen die de mondholte verbindt met de bronchiën, waardoor lucht naar binnen en buiten stroomt.
Afvalstof
Niet-bruikbaar deel in het voedsel of een stof die ontstaat in het lichaam bijvoorbeeld door verbranding (koolstofdioxide) en die het lichaam verlaat.
Longblaasje
Deel van de longen waar uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide plaatsvindt tussen lucht en bloed.
Eindopdracht A: Toets
Bij eindopdracht A sluit je deze opdracht af met het maken van een toets.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bij eindopdracht B ga je aan een kruiswoordpuzzel maken.
De kruiswoordpuzzel maak je zelf door er eentje te tekenen of je gebruikt een online programma zoals bijvoorbeeld Puzzel.org.
Je gebruikt 10 begrippen uit deze opdracht. Dat mogen begrippen uit de begrippenlijst zijn, maar ook andere begrippen uit deze opdracht.
Lees voor je begint nog even de tips in de Gereedschapskist hieronder.
Laat de kruiswoordpuzzel door één of twee klasgenoten maken. Pas hem zo nodig nog aan.
Overleg met je docent hoe je de puzzel in moet leveren.
Beoordeling
Je docent let bij de beoordeling op het volgende:
Er zijn minimaal 10 begrippen gebruikt.
De omschrijving bij de begrippen is juist.
Het geheel ziet er netjes en verzorgd uit.
Klaar?
Lever je kruiswoordpuzzel in bij je docent.
Bij een kruiswoordpuzzel vul je de letters van woorden in vakjes in.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
A: Heb je de toets met een voldoende afgesloten? Zo niet, wat heb je er aan gedaan om een voldoende te halen? Heb je met het maken van de toets alle leerdoelen kunnen oefenen?
B: Is het gelukt om de begrippen zo in elkaar te passen dat je een kruiswoordpuzzel kon maken?
Lukte het om voor de begrippen een goede omschrijving te maken?
Het arrangement Ademhaling vmbo-kgt12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 1 en 2. Dit is thema ’Ademhaling'. Het onderwerp van deze les is: ademhaling.
Je leert beschrijven welke organen deel uitmaken van het ademhalingsstelsel en de functies van deze organen benoemen. Ook leer je aangeven hoe in de longen gasuitwisseling plaatsvindt.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 1 en 2. Dit is thema ’Ademhaling'. Het onderwerp van deze les is: ademhaling.
Je leert beschrijven welke organen deel uitmaken van het ademhalingsstelsel en de functies van deze organen benoemen. Ook leer je aangeven hoe in de longen gasuitwisseling plaatsvindt.
Soms is het handig om bewust eventjes je adem in te houden. Als je bijvoorbeeld een duik in het zwembad neemt. Soms doe je het onbewust als je in een hele spannende situatie zit.
Aan het eind van de opdracht kun je:
Bij eindopdracht B ga je aan een kruiswoordpuzzel maken.
Intro
