Wervelkolom vmbo-b12

Wervelkolom vmbo-b12

Wervelkolom

Intro

De wervelkolom geeft je lichaam vorm, stevigheid en het beschermt je ruggenmerg. Ook kun je dankzij de wervelkolom je hoofd bewegen. Mensen kunnen hun hoofd een beetje draaien. Uilen kunnen dat veel verder. In dit filmpje zie je waarom.

De wervelkolom is opgebouwd uit allemaal verschillende wervels. In de volgende video zie je hoe de wervelkolom opgebouwd is.

 

Wat kan ik straks?

Tijdens de opdracht wervelkolom werk je aan de volgende leerdoelen:

Na deze opdracht kan ik:

  • de verschillende onderdelen van de wervelkolom benoemen.
  • aangeven waardoor de wervelkolom kan bewegen.
  • aangeven wat een hernia is.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je kunt na het bestuderen van de kennisbank de bouw van de wervelkolom en de verschillende onderdelen benoemen.
Stap 2 Je kunt aangeven waarom de wervelkolom kan bewegen en vragen maken over de wervelkolom.
Stap 3 Je kunt met informatie die je gelezen hebt over een hernia, vragen beantwoorden.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippenlijst Je vindt hier de kennisbank geraamte en de begrippenlijst die past bij de opdracht Wervelkolom.
Eindopdracht In deze eindopdracht maak je een memoryspel over de wervelkolom.
D-toets Test je kennis! Maak de diagnostische toets
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Papier om kaartjes voor een memory spel te maken.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 1,5 uur de tijd.

Aan de slag

Stap 1: Rechtop staan

Bekijk in de Kennisbank biologie de informatie over de wervelkolom.

Van schedel tot ledematen

Maak daarna de onderstaande sleepoefening.

Stap 2: Wervelkolom

Bekijk nu onderstaande video en maak daarna de vijf vragen.

Stap 3: Hernia

Je hebt vast wel eens gehoord van een hernia.
Misschien ken je wel iemand die last heeft van een hernia.
In deze stap leer je wat een hernia is. Bekijk de video.

Video: Zenuwen in de knel


Opdracht
Een hernia is een uitstulping van een tussenwervelschijf.
Een tussenwervelschijf is gedeeltelijk tussen de wervels weggeduwd.
Hierdoor drukt de uitstulping op een zenuw. Dit doet erg veel pijn.

Door de druk op de zenuw krijg je pijn in je been en je bil. Soms valt de zenuw zelfs helemaal uit en kan je je been niet meer goed bewegen. Ook heb je vaak een tintelend gevoel. Alsof je been slaapt. Hoesten, niezen en persen doet vaak ook pijn.

De meeste hernia’s ontstaan tussen de onderste twee lendenwervels of tussen de laatste lendenwervel en het heiligbeen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook een nekhernia krijgen.

Een hernia kan ontstaan door verschillende oorzaken, zoals:

  • een plotselinge draaibeweging
  • vertillen
  • te weinig beweging
  • een aangeboren zwakke plek
  • slijtage/ouderdom

De meeste hernia’s gaan vanzelf over. Vaak met behulp van fysiotherapie.
In sommige gevallen is de hernia zo ernstig of duurt hij zo lang, dat er toch geopereerd moet worden.

Maak nu de volgende oefening.

Afsluiting

Begrippenlijst

Geraamte
Bekkengordel
De bekkengordel wordt gevormd door de heupbeenderen en het heiligbeen.
Kalk
Kalk is een stevige stof die je in je botten vindt en voorkomt dat je botten te soepel zijn.
Kraakbeen
Kraakbeen is weefsel dat stevig is en toch ook buigzaam.
Ledematen
Benaming voor armen en benen.
Lijmstof
Lijmstof is een soepele stof die je in je botten vindt en voorkomt dat je botten te broos zijn.
Ruggenmerg

Het ruggenmerg is een bundel zenuwen die door je wervelkolom loopt. Het wordt beschermd door een laag vloeistof en zorgt ervoor dat signalen tussen je hersenen en de rest van je lichaam worden doorgegeven.
Tussenwervelschijven
Kraakbeenkussentjes, gevuld met vocht, gelegen tussen elke wervel en de volgende.
Uitsteeksels
De rugzijde van de tussenwervelschijf.
Wervelkolom
De wervelkolom is veerkrachtig en heeft een beschermende en vormgevende functie.
Wervellichaam
De buikzijde van de tussenwervelschijf.

Zenuw
Zenuwen geven signalen tussen je hersenen en de rest van je lichaam door. Via het ruggenmerg gaan de zenuwen naar de verschillende delen van je lichaam.

Maak nu de diagnostische toets en test je kennis!

Of maak een memory spel en leer zo de begrippen van deze opdracht tijdens het spel.

Eindopdracht: Memoryspel

In deze eindopdracht maak je een memoryspel over de wervelkolom.

Op het ene kaartje komt het begrip van een onderdeel van de wervelkolom, op het bijbehorende kaartje een korte beschrijving van dat begrip.

  • Kies of je het memoryspel op de computer maakt, of dat je gaat schrijven.
  • Zorg dat je alle materialen bij elkaar zoekt.
  • Maak een memoryspel dat bestaat uit minimaal 10 paren.

Klaar?
Speel een potje met je klasgenoten.

Controle

Twijfel je over je memory spel, bijvoorbeeld of je de begrippen wel goed omschreven hebt?
Laat je memory spel dan controleren door je docent.

Spel maken

Een spel is een creatieve manier om informatie te presenteren. Een deel van de lesstof verwerk je in een spel en door deze te spelen onthoud je de kennis beter. Er zijn veel verschillende soorten spellen waarin je informatie kunt verwerken. Denk bijvoorbeeld aan ganzenbord, memory, galgje, een kaartspel, een dominospel, enzovoorts.

 

D-toets

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Waren de video's duidelijk? Zo niet, zoek dan een video die jij wel passend vond voor deze opdracht.

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 1 á 1,5 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat heb je geleerd van het memory spel?

  • Het arrangement Wervelkolom vmbo-b12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 15:54:12
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 1 en 2. Dit is thema 'Blessures'. Het onderwerp van deze les is: Rechtop staan. Hierbij leer je hoe je wervelkolom werkt (bouw, functie en onderdelen).
    Leerniveau
    VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Groei en ontwikkeling; Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur 30 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, bouw, functie, onderdelen, rechtop staan, stercollectie, vmbo-b12, wervelkolom

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Rechtop staan

    Wervelkolom

    D-toets Wervelkolom

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van