Deze opdracht gaat over hoe de hunebedbouwers leefden in Nederland rond 3400 v.Chr.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht:
kun je aangeven wanneer de hunebedbouwers in Nederland leefden.
kun je beschrijven wat hunebedden zijn en waarom ze werden gebouwd.
beschrijf je in eigen woorden de begrippen Trechterbekercultuur en Bandkeramiekcultuur.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
en
Na het kijken van een video kun je vragen beantwoorden over hunebedden in Nederland. Ook kun je een discussie voeren met klasgenoten over de betrouwbaarheid van bronnen.
Stap 2
Na het kijken van een video kun je bij twee afbeeldingen van hunebedden noteren waar hunebedden in Nederland voorkomen en waar ze voor werden gebruikt.
Stap 3
Je zoekt informatie over de trechterbekercultuur. Aan de hand van de informatie kun je de bijbehorende afbeeldingen zoeken en hier aantekeningen bij maken.
Stap 4
In een video over hunebedden kun je aangeven of de informatie die je ziet waar is of niet waar.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Je maakt van het document 'Hunebedden' een volwaardig verslag en laat deze beoordelen door je docent.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor de opdracht heb je 3 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Verkennen
In de video hieronder gaat het over hunebedden.
Let goed op, na het kijken ga je vragen beantwoorden over de informatie die je hebt gezien in de video.
In de video wordt de vraag gesteld: "Hoe weet jij of de informatie die de geschiedenisboeken hierover geven betrouwbaar is."
Deze vraag ga je na het kijken bespreken met klasgenoten.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Hunebedden zijn restanten van stenen grafkelders. In de grafkelders werden de doden begraven. Er wordt aangenomen dat de graven massagraven waren. Daarnaast wordt veelal aangenomen dat de hunebedden werden gebruikt voor godsdienstige rituelen.
Tijdens deze opdracht ga je in elke stap informatie verzamelen in een document. In de eindopdracht verwerk je alle gegevens tot een verslag.
Open in een tekstverwerker een leeg document.
Ga op internet op zoek naar twee afbeeldingen van hunebedden.
Plaats de afbeeldingen in het lege document.
Schrijf bij de afbeeldingen op:
Waar hunebedden voor werden gebruikt.
Waar hunebedden in Nederland voorkomen.
Sla het document op onder de naam 'Hunebedden'.
Gebruik het document ook bij de volgende stappen.
Stap 3: Trechterbekervolk
Het volk van de hunebedbouwers was een van de eerste boerenvolkeren die zich in Nederland vestigden. Zij worden ook wel het trechterbekervolk genoemd, naar de voorwerpen die zijn opgegraven. Een andere landbouwcultuur van ver voor Christus is de bandkeramiekcultuur.
Zoek op internet een afbeelding op van een trechterbeker van de hunebedbouwers.
Plaats de afbeelding in het document 'Hunebedden'.
Zet bij de afbeelding het woord 'trechterbeker'.
Zet bij de afbeelding ook de periode waarin het trechterbekervolk leefde.
Zoek op internet ook een afbeelding op van een voorwerp uit de bandkeramiekcultuur.
Zet bij de afbeelding 'bandkeramiekcultuur'.
Zet bij de afbeelding ook de periode waarin de bandkeramiekcultuur er was.
Ga nu op zoek naar informatie over de godsdiensten van deze volkeren.
Waarom bouwden zij hunebedden? Hoe dachten zij over de dood en over leven na de dood? Schrijf hierover een tekst in je document.
Stap 4: Een hunebed bouwen
Hunebedbouwers bouwden hun graven met enorme stenen.
Hoe dat precies ging, weten we niet.
In die tijd kon men nog niet schrijven.
Maar we denken dat het zo ging ....
Hunebedbouwers / hunebedden
De eerste boeren boven de grote rivieren in de Lage Landen waren de Hunebedbouwers (3400-2850 v.Chr.). Zij bouwden van grote stenen hunebedden die dienst deden als begraafplaats. Zij woonden vooral in noord-oost Nederland.
IJstijden
Perioden van ijzige kou waarin het land in het noorden van Europa bedekt is met ijs
Prehistorie
De prehistorie is de tijd waaruit geen geschreven berichten bewaard zijn.
Lage Landen
Omschrijving van het huidige Nederland en België, toen deze landen nog niet bestonden.
Aardewerk
Wonen op één plaats in een boerderij roept de behoefte op aan aardewerk: potten, bekers, schalen en kommen gemaakt van klei of leem.
Trechterbekercultuur
Een kenmerkende, veelvuldig voorkomende pot bij de Hunebedbouwers is de Trechterbeker. Daarom heet hun cultuur ook wel de Trechterbekercultuur.
Bandkeramiekers
De eerste boeren in de Lage Landen waren de Bandkeramiekers (5300-4900 v.Chr.) Zij vestigden zich op de lössgronden in Limburg. Hun aardewerk was versierd met banden.
Eindopdracht: Hunebedden
Je gaat de opdracht over de hunebedbouwers afronden.
In de stappen heb je elke keer iets toegevoegd aan je document 'hunebedden'.
De informatie die je hebt opgeschreven, ga je nu verwerken in een kort verslag.
Een verslag bestaan uit de volgende onderdelen:
Voorpagina
Inhoudsopgave
Inleiding
Hoofdstukken (1 pagina per hoofdstuk.)
Afsluiting (conclusie)
Bronnenlijst
Hoe je de informatie, die je in de stappen hebt verzameld, verwerkt tot een goed verslag is helemaal aan jou.
Je mag er nog meer informatie bij zoeken, je mag de informatie die je hebt goed vormgeven etc.
Kijk voor je het inlevert nog even naar de volgende punten. Dat zijn ook de punten waar je docent op let.
de inhoud: staan de juiste afbeeldingen in je document?
de inhoud: staan de juiste teksten bij de afbeeldingen?
de inhoud: staan de antwoorden op de vragen in je document?
de vorm: is je document netjes verzorgd?
de vorm: zijn alle onderdelen van het verslag aanwezig
Ben je tevreden over het document?
Laat het document dan beoordelen.
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Wist je achteraf meer of minder over hunebedden dan dat je dacht?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je nu beschrijven wat hunebedden zijn?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Weet je alles over de hunebedden en de verschillende culturen?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Vond je het lastig om een verslag in je eentje te schrijven of juist prettig?
Heb je nog veel nieuwe informatie over de hunebedden gezocht?
Het arrangement Hunebedden - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp Hunebedden. Het materiaal bespreekt hoe de hunebedbouwer leefden in Nederland rond 3400 v. Chr. De functie van de hunebedden was voornamelijk om de doden er in te begraven maar er wordt ook gedacht dat de hunebedden gebruikt werden voor religieuze rituelen. Het trechterbekervolk was één van de eerste boerenvolkeren die zich in Nederlands vestigde. Een andere cultuur die leefde in die tijd was de bandkeramiek cultuur. De namen zijn bedacht op basis van het type aardewerk dat is opgegraven. Begrippen horende bij deze les zijn: Hunebedbouwers/hunebedden, ijstijden, prehistorie en Lange Landen.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C);
Ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen;
Denken over het leven na de dood;
Geschiedenis;
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp Hunebedden. Het materiaal bespreekt hoe de hunebedbouwer leefden in Nederland rond 3400 v. Chr. De functie van de hunebedden was voornamelijk om de doden er in te begraven maar er wordt ook gedacht dat de hunebedden gebruikt werden voor religieuze rituelen. Het trechterbekervolk was één van de eerste boerenvolkeren die zich in Nederlands vestigde. Een andere cultuur die leefde in die tijd was de bandkeramiek cultuur. De namen zijn bedacht op basis van het type aardewerk dat is opgegraven. Begrippen horende bij deze les zijn: Hunebedbouwers/hunebedden, ijstijden, prehistorie en Lange Landen.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Verkennen
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Deze opdracht gaat over hoe de hunebedbouwers leefden in Nederland rond 3400 v.Chr.
Aan het eind van deze opdracht:
en
Benodigdheden
Je gaat de opdracht over de hunebedbouwers afronden.
Intro
