De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Zie deze video over Jagen en verzamelen: Over de eerste mensen, de prehistorie, de taakverdeling van de eerste rondtrekkende volken en over hun middelen van bestaan. Maak na het kijken van de video de opdracht.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Je hebt vast wel eens een mindmap gemaakt.
In een mindmap staat het onderwerp in een cirkel in het midden. Vanuit het onderwerp teken je pijlen naar deelonderwerpen. Ook de deelonderwerpen kun je soms weer onderverdelen in aparte aandachtspunten.
Lees nu in de kennisbank de informatie over de Jagers en verzamelaars.
Verwerk nu de informatie uit de kennisbank over de Jagers en verzamelaars in een mindmap.
Je kunt je mindmap op papier maken, maar je kunt ook kiezen voor digitaal. Gebruik hiervoor de Gereedschapskist.
Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.
Stap 5: Trijntje
Regelmatig worden in Nederland opgravingen gedaan. In 1997 werd er gegraven bij Hardinxveld-Giessendam.
Daar vonden archeologen een compleet skelet van een vrouw. Ze was naar schatting 40-60 jaar oud toen ze ongeveer 7500 jaar geleden stierf. De archeologen noemen haar Trijntje.
Kijk maar eens naar de volgende video. Daar hoor je meer informatie over Trijntje.
In de Canon van Nederland vind je ook informatie over Trijntje en de tijd waarin zij leefde. Lees de informatie.
Beschrijf nu, in een document, in ongeveer 1/2 A4-tje, hoe een dag uit het leven van Trijntje er waarschijnlijk uit zag.
Overleg met je docent of je dit document ook in moet leveren en wat dan de beoordelingseisen zijn.
Prehistorie
De prehistorie is de tijd waaruit geen geschreven berichten bewaard zijn.
IJstijden
Perioden van ijzige kou waarin het land in het noorden van Europa bedekt is met ijs.
Nomadische levenswijze
Mensen hebben geen vaste woonplaats maar trekken rond en leven van wat de natuur te bieden heeft.
Jagers-verzamelaars
Jagers-verzamelaars leven als nomaden. Zij leven van de jacht (jagers) en van producten uit de natuur, zoals vruchten en wortels (verzamelaars).
Toendra/Toendraklimaat
Een boomloos gebied in koude streken waar grassen, mossen en dwergstruiken groeien. In de koudste maanden is de temperatuur op de toendra onder de -3 °C, in de warmste maanden tussen 0 en 10 °C.
Lage Landen
Omschrijving van het huidige Nederland en België, toen deze landen nog niet bestonden.
Mammoeten
Grote dieren met een dikke vacht, die leefden op de toendra’s. Omstreeks 4000 jaar geleden zijn ze uitgestorven.
Rendieren
Hertachtige dieren, die in kuddes over de toendra’s zwerven. In warmere tijden trekken ze zich terug in het noorden van Scandinavië.
Rendierjagers
Jagers-verzamelaars die de kuddes van rendieren volgen om in hun levensonderhoud te voorzien.
Grotschilderingen
In de prehistorie werd kunst gemaakt in de vorm van grotschilderingen.
Eindopdracht A: Toets
Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Jagers en verzamelaars'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Een kruiswoordpuzzel is een creatieve manier om begrippen en hun omschrijvingen te presenteren. Door in een patroon van vakjes de letters van woorden in te vullen is de puzzel op te lossen. De antwoorden worden meestal gegeven aan de hand van omschrijvingen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook een afbeelding als omschrijving gebruiken.
Jouw kruiswoordpuzzel gaat over de levenswijze van jagers-verzamelaars.
Zoek woorden en afbeeldingen op die passen bij dit onderwerp.
Maak van ieder woord een duidelijke (korte) omschrijving.
Maak nu het hokjespatroon en schrijf de omschrijvingen erbij.
Afronding
Kopieer de puzzel één of twee keer en laat de puzzel oplossen door een of twee klasgenoten.
Vraag om commentaar op jouw puzzel.
Natuurlijk probeer je ook een puzzel van een klasgenoot op te lossen.
Geef op een positieve manier feedback aan je klasgenoot.
Bekijk hieronder nog even de beoordelingscriteria.
Voldoet de kruiswoordpuzzel aan de beoordelingscriteria?
Pas de puzzel eventueel nog iets aan.
Klaar?
Laat de puzzel beoordelen door de docent.
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor de opdracht als:
De kruiswoordpuzzel minimaal 12 woorden bevat.
De omschrijvingen duidelijk zijn en op de juiste manier naast de puzzel staan.
De puzzel niet te makkelijk en niet te moeilijk is; de puzzel moet door klasgenoten te maken zijn.
Bij een kruiswoordpuzzel vul je de letters van woorden in vakjes in.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Had je de woordwolk nog bewaard? Kon je voldoende woorden vinden of waren 8 er best veel.
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je alles vertellen over de eerste mensen op aarde?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 1,5 uur met de opdracht bezig zou zijn. Klopte dit?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Vond je het fijn dat er zoveel video's waren in de kennisbank en de stappen?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Heb je gekozen voor de toets of de kruiswoordpuzzel? Waarom heb je gekozen voor A of B?
Het arrangement Jagers en verzamelaars - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp Jagers en Verzamelaars. Het materiaal bespreekt de (nomadische) leefwijze in de prehistorie. Dit is de tijd voordat de uitvinding van het schrift gedaan werd. Het lesmateriaal gaat over onder andere de bevindingen van archeologen over het voedsel dat de mensen aten in deze periode, de kleding die ze droegen en hoe ze in leven bleven. Belangrijke begrippen in dit lesonderdeel zijn mammoeten, rendieren, rendierjagers en grotschilderingen. Daarnaast wordt de omgeving, dat nu Nederland en België is, beschreven. Begrippen die hier bij horen zijn de Lage Landen, IJstijd en toendra.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Levenswijze van jagers en verzamelaars;
Leven van jagers in de prehistorie;
De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C);
Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
1 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, geschiedenis, grotschilderingen, hv123, ijstijd, jagers en verzamelaars, lage landen, mammoeten, stercollectie, toendra
Jagers en verzamelaars - hv123
nl
VO-content
2023-08-21 11:12:55
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp Jagers en Verzamelaars. Het materiaal bespreekt de (nomadische) leefwijze in de prehistorie. Dit is de tijd voordat de uitvinding van het schrift gedaan werd. Het lesmateriaal gaat over onder andere de bevindingen van archeologen over het voedsel dat de mensen aten in deze periode, de kleding die ze droegen en hoe ze in leven bleven. Belangrijke begrippen in dit lesonderdeel zijn mammoeten, rendieren, rendierjagers en grotschilderingen. Daarnaast wordt de omgeving, dat nu Nederland en België is, beschreven. Begrippen die hier bij horen zijn de Lage Landen, IJstijd en toendra.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Jagers en verzamelaars
Verspreiding eerste mensen
Jagers en verzamelaars
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De eerste mensen leefden van de jacht en van alles wat zij onderweg aan eetbaars vonden.
Lees de inleiding van de kennisbank en kies bij de volgende vragen het juiste antwoord.
Eindproduct
Intro
