Rampjaar 1672 - hv123

Rampjaar 1672 - hv123

Rampjaar

Intro

Het jaar 1672 staat in de Nederlandse geschiedenis bekend als het Rampjaar. In dat jaar werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen.

In deze opdracht staat het rampjaar centraal. Je gaat antwoord geven op de volgende vragen: Waarom werd de Republiek aangevallen? Hoe verliep deze oorlog voor de Republiek? Waarom werden de broers Johan en Cornelis de Witt vermoord?

Wat kan ik straks?

Aan het eind van de opdracht:

  • kun je uitleggen waarom 1672 bekend staat als Rampjaar.
  • kun je uitleggen wie de broers Johan en Cornelis de Witt waren en waarom ze werden vermoord.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Na het kijken van een SchoolTV aflevering 'Het einde van de Gouden Eeuw', kun je vragen beantwoorden over het bestuur van de Republiek en de moord op de gebroeders De Witt.
Stap 2 Je kunt na het kijken van een film over de moord op de gebroeders De Witt bekijken een mindmap maken.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen Hier vind je de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht Collage maken over het Rampjaar 1672.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Materiaal voor het maken van een collage.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 à 2,5 uur nodig.

 

Aan de slag

Stap 1: Rampjaar 1672

De Gouden Eeuw leek wel een sprookje, maar na het rampjaar 1672 volgt een economische neergang en is de Gouden Eeuw over haar hoogtepunt heen.
Op de website van SchoolTV vind je een mooie aflevering over het einde van de Gouden Eeuw.

Bekijk de video. Na het kijken beantwoord je vragen over onder andere de gebroeders De Witt

Video: Het einde van de Gouden Eeuw

Stap 2: Nederland in 12 moorden

De gebroeders De Witt

Enkele jaren geleden is op de Nederlandse televisie de serie ‘Nederland in 12 moorden’ uitgezonden. Een van de moorden die aan de orde kwam was de moord op de gebroeders De Witt.

Bekijk de uitzending De Strijd om het Binnenhof. Schrijf tijdens het kijken steekwoorden op.
Deze kun je gebruiken voor de mindmap die je aan het eind van deze stap gaat maken.

Overleg met je docent of je de hele uitzending of maar een deel moet bekijken.

Maak na het bekijken van de uitzending samen met een klasgenoot een mindmap over het rampjaar 1672.
Zet het jaar 1672 in het midden en rangschik de belangrijkste gebeurtenissen rond dat centrale begrip.

 

Mindmap maken

Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.

 

Afronding

Begrippen

Gewest
De gewesten waren de delen van het land. Zij hadden besloten samen te werken op het vlak van buitenlandse politiek en oorlog om zo sterker te staan.

Soevereiniteit
Het hoogste gezag.

Grootmacht
Een partij, vaak een staat, met een dominante positie op een bepaald gebied.

Wapenstilstand
Een wapenstilstand, bestand of staakt-het-vuren is een officieel tussen oorlogvoerende partijen afgesproken onderbreking van oorlogshandelingen.

Economische wereldmacht
De Republiek dreef zeer veel handel (voornamelijk over zee) en werd daardoor het rijkste land ter wereld.

Kooplieden
Personen die handelsproducten kopen of verkopen om winst te maken.

Staten Generaal
Hoogste politieke bestuurlijke orgaan waarin de gewesten of provincies waren vertegenwoordigd en konden meebeslissen.

Calvinistische staat
Staat waarin de gereformeerde kerk de enige door de overheid erkende kerk was.

Stadhouder
Titel van één van de belangrijkste functionarissen in de Republiek.

Raadspensionaris
Eerste ambtenaar en adviseur op het gebied van recht. Advocaat van het land of gebied.

Eindopdracht: Collage

Je gaat of alleen of samen met een klasgenoot een collage over het Rampjaar 1672 maken. Gebruik het mindmap die je in stap 2 hebt gemaakt.
Zoek bij alle gebeurtenissen teksten en/of abeeldingen die goed passen bij de gebeurtenis.

In je collage maak je duidelijk met welke landen de Republiek in 1672 in oorlog kwam. Je legt uit waarom de Fransen zo weinig weerstand ondervonden van de Nederlandse steden. Je collage legt ook uit wat Johan en Cornelis de Witt deden en waarom ze werden vermoord.

Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor je collage:

  • als je collage duidelijk maakt waarom 1672 bekend is geworden als rampjaar.
  • als in je collage tekst en beeld op een goede manier is gecombineerd.
  • als je collage met zorg is gemaakt.

Klaar?
Laat de collage beoordelen door je docent.

Collage maken

Een collage bestaat uit knipsels die op een ander papier geplakt zijn en samen een nieuwe afbeelding vormen.

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Konden jullie nog redelijk veel beantwoorden over het bestuur van de Republiek?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Waarom wordt 1672 ook wel het rampjaar genoemd?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Had je tijd tekort?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Hoe verliep de samenwerking bij het maken van de collage? Waren de taken eerlijk verdeeld? Konden jullie goed overleggen?

  • Het arrangement Rampjaar 1672 - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-03-26 16:23:38
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp: Rampjaar 1672. Rond dit jaar stond Johan de Witt aan het hoofd en hij had een oog voor bestuur en handel. Omliggende gebieden keken met afgunst naar zijn welvarende land. Het werd duidelijk dat er een aanval opkomst was door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen maar er was nauwelijks meer een leger aanwezig dus 1672 was de Gouden Eeuw ten einde. Johan en zijn broer werden gezien als schuldige van de ramp en werden gelyncht. Begrippen die verder horen bij deze les zijn gewest, soevereiniteit, grootmacht, wapenstilstand, economische wereldmacht, kooplieden, Staten Generaal, calvinistische staat, stadhouder en raadspensionaris.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Streven van vorsten naar absolute macht; De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700); Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, economische wereldmacht, einde gouden eeuw, gebroeders de witt, geschiedenis, hv123, rampjaar 1672, stadhouder, stercollectie

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van