De varkenshouderij in 2020… Gezonde varkens en weinig antibiotica

De varkenshouderij in 2020… Gezonde varkens en weinig antibiotica

De varkenshouderij in 2020… Gezonde varkens en weinig antibiotica

Inleiding

4 maart 2015

Thema: ‘De varkenshouderij in 2020… Gezonde varkens en weinig antibiotica

Deze studiedag geeft voor studenten varkenshouderij inzicht in de (on)mogelijkheden om antibioticagebruik in de varkenshouderij te verminderen. Wat betekent het voor de varkenshouder en zijn team om echt het antibioticagebruik terug te dringen? Dat leer je in de volgende kennisclips.

 

Plan, do and control, hoe doe je dat als varkenshouder met je team?

Gerald Deetman, varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour, met dierenarts Gerard van Eijden van SUVITA dierenartsen

In dit thema leer je op welke wijze varkenshouder Gerald Deetman samen met zijn team doelgericht en gestructureerd werkt om het antibioticagebruik terug te dringen. Door te zorgen voor gezonde varkens, een lage infectiedruk, een juiste routing, goede registratie, te denken vanuit het dier, een goede start te geven, een goed overleg- en oplegbeleid te hanteren, goed te controleren en bovenal de oorzaak van afwijkingen bij zijn eigen bedrijfsvoering te zoeken. Dit thema is onderverdeeld in een aantal sub-onderwerpen:

1.    Theoretische achtergronden
2.    Waarom anders werken?
3.    Verminderen van contacten
4.    Gestructureerd werken, biestmanagement, euthanasiebeleid
5.    Ruwvoer bijvoeren, denken vanuit het varken
6.    Nieuwe vleesvarkensstal

Onderwerp 1. Plan, do and control - Theoretische achtergronden

Dierenarts Gerard van Eijden SUVITA dierenartsen

Welke invloed heb je als varkenshouder zelf op de gezondheid van je varkens?
Dat leer je in deze kennisclip.

 

Plan, do and control - Theoretische achtergronden

  1. Wat zijn de voordelen van gezonde varkens?
  2. Hoeveel procent van de gezondheid van varkens heb je als varkenshouder zelf in de hand?
  3. Wat is daarbij belangrijk?
  4. Heb je als varkenshouder zelf veel invloed op je resultaten?
  5. Welke visie op medicijnen is er op het bedrijf van Gerald Deetman?
  6. Welke factoren hebben allemaal invloed op de gezondheid van varkens?
  7. Wat is het uitgangspunt van het beleid op het bedrijf van Gerald Deetman?
  8. Wat is het grootste risico voor de gezondheid van het varken?
  9. Wat is infectiedruk?
  10. Hoe kun je zorgen voor een lage infectiedruk op een varkensbedrijf? Illustreer dat met een voorbeeld.
  11. Welke maatregelen zou jij nemen op jouw bedrijf om te zorgen dat de infectiedruk zo laag mogelijk is?
  12. Wat zijn risicogroepen op een bedrijf?
  13. Wat is de grootste risicogroep?
  14. Waarom vallen de gespeende biggen in de hoogste risicogroep? Leg uit!
  15. Binnen hoeveel tijd kun je resultaat boeken als je gaat werken zoals op het bedrijf van Gerald Deetman, zonder te vaccineren?
  16. Wat kun je zeggen over het verloop van de dierdagdosering op dit bedrijf?
  17. En over de dierenartskosten op jaarbasis per zeug?
  18. Wat is het gemiddelde in Nederland per zeug per jaar aan dierenartskosten?
  19. Wat zijn de dierenartskosten op jaarbasis per zeug op jouw praktijkbedrijf?
    - Verklaar deze kosten.
    - Is dit goed of kan het beter?

Onderwerp 2. Plan, do and control – Waarom anders werken?

Gerald Deetman varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour

Welke voordelen heeft het om te werken met een team op je varkensbedrijf? Waaruit bestaat het team, en wat bespreek je met elkaar? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Plan, do and control - Waarom anders werken

  1. Wat was de aanleiding voor Gerald Deetman om anders te gaan werken?
  2. Waaruit bestaat het team op het bedrijf van Gerald?
  3. Wat is het doel van het team? Voor welke termijn worden doelen opgesteld?
  4. Welke punten komen iedere keer terug tijdens de teamvergaderingen?
  5. Zou jij als varkenshouder zelf ook met zo’n team gaan werken? Waarom wel/niet?
  6. Hoe vindt het overleg plaats op jouw praktijkbedrijf?
  7. Waaruit bestaat het ‘team’ op jouw praktijkbedrijf?
  8. Wat zijn doelstellingen van het team op jouw praktijkbedrijf?

Onderwerp 3. Plan, do and control – Verminderen van contacten

Gerald Deetman varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour

Welke invloed heeft het verminderen van contacten op de gezondheid van de varkens? En hoe geef je dit in de praktijk vorm? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Plan, do and control - Verminderen van contacten

  1. Op welke 7 aandachtspunten richt Gerald Deetman zich op zijn bedrijf?
  2. Op welke wijze kun je contacten verminderen op je bedrijf?
  3. Hoe heeft Gerald bereikt op zijn bedrijf dat de contacten verminderd zijn?
  4. Wat betekend dit praktisch gezien voor de medewerkers?
  5. Op welk moment van de dag verzorgd Gerald de gespeende biggen? Waarom?
  6. Op welke momenten douchet Gerald op een dag?
  7. Wat betekend het verminderen van contacten voor de materialen en gereedschappen op het bedrijf?
  8. Hoe kun je dit praktisch en voordelig uitvoeren?
  9. Waaruit bestaat de persoonlijke hygiëne op het bedrijf?
  10. Hoe zou jij de persoonlijke hygiëne regelen op jouw bedrijf? Wat vind jij belangrijke aandachtspunten?
  11. Waaruit bestaat het overlegbeleid op dit bedrijf?
  12. Welke overwegingen spelen bij het overlegbeleid een rol?
  13. Hoe verloopt het overleggen op de bedrijven waar jij ervaringen op hebt gedaan? Geef je mening daarover.
  14. Hoe ziet het oplegbeleid op dit bedrijf eruit?
  15. Hoeveel mengmomenten zijn er op dit bedrijf?
  16. Welke overwegingen spelen bij het oplegbeleid een rol?
  17. Hoe ziet het oplegbeleid eruit op de bedrijven waar jij ervaringen op hebt gedaan? Geef je mening daarover.
  18. Zou jij zelf gemengd of gescheiden opleggen? Leg uit.
  19. Hoe is het transport geregeld op het bedrijf van Gerald?
  20. Aan welke voorwaarden voldoet dit transport?
  21. Welke praktische tips van het bedrijf van Gerald ga jij zelf ook uitvoeren op jouw bedrijf?
  22. Vond je deze presentatie inspirerend? Wat is jou bijgebleven?
  23. Welke punten ga je meenemen naar je bpv-adres?

Onderwerp 4. Plan, do and control – Gestructureerd werken, biestmanagement, euthanasiebeleid

Gerald Deetman varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour

Hoe kun je gestructureerd werken om de gezondheid van de varkens op een hoog peil te houden? Hoe wordt ervoor gezorgd dat de biggen allemaal een goede start krijgen? En wat doe je met zwakke en doodzieke dieren? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Plan, do and control - Gestructureerd werken,Biestmanagement, Euthanasiebeleid

  1. Hoe kun je gestructureerd werken?
  2. Welke momenten staan vast op een varkensbedrijf?
  3. Welke speenmomenten zijn er op het bedrijf van Gerald? 
  4. Hoe werkt het 10-dagen systeem?
  5. Wat zijn overwegingen daarbij, om het 10-dagen systeem te gebruiken?
  6. Hoe zou jij het spenen plannen op jouw bedrijf? Welk systeem zou jij toepassen?
  7. Wat gebeurt op het bedrijf van Gerald met de zeugen na het spenen?
  8. Wat gebeurt er als de zeugen berig worden?
  9. Wat zijn voordelen van deze methode?
  10. Wat is het voordeel van het werken met een protocol?
  11. Werk jij met protocollen op jouw praktijkbedrijf?
  12. Zou jij protocollen inzetten op jouw eigen bedrijf? Leg uit.
  13. Hoe ziet het biestmanagement eruit op het bedrijf van Gerald?
  14. Geef je mening over het biestmanagement op dit bedrijf.
  15. Hoe wordt ervoor gezorgd dat zwakkere biggen goed melk op kunnen nemen?
  16. Hoe gebeurd dit op jouw praktijkbedrijf?
  17. Hoe ziet het euthanasiebeleid eruit op het bedrijf van Gerald?
  18. Hoe ziet het euthanasiebeleid eruit op jouw praktijkbedrijf? Geef je mening hierover.
  19. Hoe zou jij een euthanasiebeleid vormgeven op jouw eigen bedrijf? Leg uit.
  20. Welke punten uit deze kennisclip ga jij bespreken met je praktijkopleider?

Onderwerp 5. Plan, do and control – Ruwvoer bijvoeren, denken vanuit het varken

Gerald Deetman varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour

Hoe kun je denken vanuit het varken om het welzijn en de gezondheid te optimaliseren? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Plan, do and control - Ruwvoer bijvoeren, denken vanuit het varken

  1. Welke dieren krijgen ruwvoer bijgevoerd op dit bedrijf?
  2. Welke soorten ruwvoer wordt bijgevoerd?
  3. Waarom?
  4. Hoeveel arbeid kost het extra om dit ruwvoer te verstrekken?
  5. Welke diergroepen op jouw praktijkbedrijf krijgen ruwvoer? Waarom is hiervoor gekozen?
  6. Hoe kun je denken vanuit het varken?
  7. Wat wordt bedoeld met ‘ oraal ijzer’? Hoe wordt dit precies verstrekt?
  8. Waarom is overgestapt op oraal ijzer?
  9. Is oraal ijzer smakelijk voor de biggen?
  10. Hoe wordt omgegaan met afleidingsmateriaal voor de zeug?
  11. Hoe wordt het speenmoment aantrekkelijker gemaakt?
  12. Wat heeft deze manier van denken opgeleverd op dit bedrijf bij de vleesvarkens door alles in de kraam- en biggenstal te verbeteren?
  13. Hoe kun je productie, vleeskwaliteit en groei verhogen, zonder huisvestingsprobleem?
  14. Welke doelstelling heeft het bedrijf van Gerald?
  15. In hoeverre is deze doelstelling nu bereikt?
  16. Welke diergeneeskundige ingrepen en handelingen worden op jouw praktijkbedrijf uitgevoerd?
  17. Welke mogelijkheden zou jij zelf zien als jij varkenshouder bent om deze ingrepen en handelingen te verminderen?
  18. Welke punten uit deze kennisclip ga jij meenemen naar jouw praktijkbedrijf?

Onderwerp 6. Plan, do and control – Nieuwe vleesvarkensstal

Gerald Deetman varkenshouder en lid (PIT) Pig Innovation Tour

Hoe kun je een vleesvarkensstal inrichten die klaar is voor de toekomst en die aansluit bij de behoeften van het vleesvarken? Dat leer je in deze kennisclip.

Plan, do and control - Nieuwe vleesvarkensstal

  1. Op welke manier heeft Gerald onderzocht welk type huisvesting het beste past bij het vleesvarken en de eisen van de toekomst?
  2. Wat is het verschil tussen de gele en de groene stal op zijn bedrijf?
  3. Hoe is met de bouw rekening gehouden met het voorkomen van stress, bijvoorbeeld bij afleveren?
  4. Hoe gebeurt het reinigen en ontsmetten op dit bedrijf?
  5. Hoe zijn de hokken zo ingericht dat eetruimte, ligruimte en mestruimte gescheiden zijn?
  6. Hoeveel vleesvarkens worden normaal per vreetplaats gehouden?
  7. Hoeveel vleesvarkens worden op dit bedrijf per vreetplaats gehouden? Waarom?
  8. Mais moet onbeperkt beschikbaar zijn bij het Beter leven - keurmerk. Hoe is dit vormgegeven op dit bedrijf?
  9. Hoe worden de hokkaarten gebruikt? Waarom is dit belangrijk?
  10. Hoe worden de hokkaarten op jouw praktijkbedrijf gebruikt? Zijn er verschillen?
  11. Welke oorzaak kan staartenbijten volgens Gerald hebben?
  12. Wat zijn voordelen van individueel chippen van varkens?
  13. Hoe is de verlichting vormgegeven in deze vleesvarkensstal?
  14. Hoe wordt ruwvoer verstrekt?
  15. Welke punten uit deze kennisclip ga jij bespreken op jouw praktijkbedrijf?

Voeren als basis voor gezonde varkens

Jos Michels, nutritionist  Varkens bij Agrifirm Feed

In dit thema leer je meer over hoe je met voeding de gezondheid van het varken kunt sturen. Je leert meer over hoe je kunt bereiken dat er vitaal biggen worden geboren, hoe je kunt zorgen voor een goede melkproductie van de zeug en hoe je de biggen moet bijvoeren om een goed gespeende big te krijgen. Ook leer je hoe je gespeende biggen moet voeren om een goede gezondheid te handhaven.

Dit thema is onderverdeeld in drie verschillende onderwerpen:
1.    Basis vitaal geboren big
2.    Goede melkproductie en bijvoeren = goed gespeende big
3.    Voer en (voer)management pas gespeende big

Onderwerp 1. Basis vitaal geboren big

Jos Michels, nutritionist varkens bij Agrifirm Feed

Welke factoren in de voeding dragen bij aan vitaal geboren biggen? Waarom is een goed geboortegewicht zo belangrijk? En hoe kun je dit bereiken? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Basis vitaal geboren big

  1. Welke ontwikkelingen zijn er te zien met betrekking tot het aantal grootgebrachte biggen per zeug per jaar?
  2. Wat is nodig om dat aantal te bereiken?
  3. Voerinhoud: nutriënten en grondstoffen –  Welke factoren dragen bij aan vitaal geboren biggen?
  4. Hoe kun je het geboortegewicht met ca. 100 gram verhogen?
  5. Welk aminozuur is het belangrijkste element om vitale biggen te krijgen?
  6. Welke functies heeft dit aminozuur?
  7. Welke extra ondersteunende elementen worden aan het voer toegevoegd om vitale biggen te krijgen?
  8. Wat kun je zeggen over het verloop van de behoefte van dit aminozuur voor gelten per dag?
  9. Wat zijn de gevolgen als dit aminozuur te weinig in het voer zit?
  10. Hoe ziet het voerschema van de drachtige zeug eruit om vitale biggen te krijgen?
  11. Hoeveel kg voer is dat in 115 dagen?
  12. Hoeveel kg voer wordt gemiddeld in de kraamstal verstrekt aan de zeugen op jouw praktijkbedrijf? Trek een conclusie.
  13. Wat is een goed geboortegewicht?
  14. Waarom is een goed geboortegewicht cruciaal?
  15. Welke invloed heeft een goed geboortegewicht op het antibioticagebruik?
  16. Welke maatregelen moet je dus toepassen op je bedrijf om vitaal geboren biggen te krijgen?
  17. Welke conclusies kun je trekken als deze managementmaatregelen worden toegepast?
  18. Welke punten uit deze kennisclip ga je bespreken met je praktijkopleider?

Onderwerp 2. Goede melkproductie en bijvoeren = goed gespeende big

Jos Michels, nutritionist varkens bij Agrifirm Feed

Waarom is het speengewicht zo belangrijk? Welke invloed heeft het speengewicht op het antibioticagebruik? Hoe kun je de biggen voorbereiden op het spenen? Hoe bereik je een goede speenbig? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Goede melkproductie en bijvoeren = goed gespeende big

  1. Waarom is het speengewicht belangrijk?
  2. Welke invloed heeft het speengewicht op het antibioticagebruik? Leg uit.
  3. Hoe ziet het gewenste voerschema er uit voor de zeug in de kraamstal?
  4. Hoeveel  kg voer is dit totaal?
  5. Hoe kun je de voeropname in de kraamstal maximaal stimuleren?
  6. Wat is het gevolg als je jonger speent?
  7. Hoe belangrijk is de groei in de eerste week?
  8. Hoe kun je biggen onderscheiden in eters en niet eters?
  9. Kun je dat aflezen aan het speengewicht?
  10. Wat is het gevolg m.b.t. groei bij eters en niet-eters?
  11. Welke adviezen zijn er voor het bijvoeren van biggen in de kraamstal?
  12. Hoe zou jouw aanpak zijn voor het bijvoeren van biggen in de kraamstal?
  13. Welke invloed heeft de speenleeftijd op de speengewichten? Noem cijfers.
  14. Welke conclusies kun je trekken over hoe je een gezonde speenbig kunt bereiken.
  15. Hoe worden de biggen bijgevoerd op jouw praktijkbedrijf?
  16. Hoe wordt de voeropname van de biggen op jouw praktijkbedrijf gecontroleerd?
  17. Op welk gewicht en welke leeftijd worden de biggen gemiddeld gespeend op jouw praktijkbedrijf? Waarom is dit?
  18. Welke punten uit deze kennisclip ga jij bespreken met je praktijkopleider?

Onderwerp 3. Voer en (voer)management pas gespeende big

Jos Michels, nutritionist varkens bij Agrifirm Feed

Hoe kun je met het voer ervoor zorgen dat een pas gespeende big gezond blijft? Dat leer je in deze kennisclip.
 

Voer en (voer)management pas gespeende big

  1. Waarom is het belangrijk voor de darmgezondheid dat biggen voldoende voer opnemen?
  2. Welke voerbestanddelen hebben invloed op de darmgezondheid van de biggen?
  3. Welke samenstelling moet het speenvoer hebben?
  4. Wat kun je zeggen over de eiwitverteerbaarheid bij gespeende biggen?
  5. Hoe kun je zorgen voor een goede darmflora bij gespeende biggen?
  6. Waarom worden zuren toegevoegd aan het speenvoer?
  7. Welke zuren zijn dat?
  8. Welke invloed heeft het meerdere keren per dag bijvullen van de voerbak bij de biggen op de voeropname?
  9. Op welke momenten op een dag worden de pas gespeende biggen op jouw praktijkbedrijf gevoerd? Waarom is hiervoor gekozen?
  10. Welke temperatuurbehoefte hebben biggen na het spenen?
  11. Wat is het gevolg van koudestress? Hoe komt dat?
  12. Hoe kun je aan de biggen zien dat ze het te koud hebben?
  13. Welke invloed heeft de voeropname op de temperatuurbehoefte na het spenen?
  14. Waar gaat de energie en eiwit in het voer  normaal naar toe?
  15. Waar gaat de energie en eiwit naar toe bij een infectie?
  16. Waar wijst een spitse ruggengraat op bij gespeende biggen?
  17. Wat is het effect van hogere gehaltes aan lysine op de groei en de voederconversie?
  18. Welke conclusies kun je trekken met betrekking tot voerinhoud, voeropname en groei van de biggen?
  19. Welke punten uit deze kennisclip ga je bespreken met je praktijkopleider?
  • Het arrangement De varkenshouderij in 2020… Gezonde varkens en weinig antibiotica is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Ontwikkelcentrum Stichting
    Laatst gewijzigd
    2015-05-23 10:51:11
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Plan, do and control - Theoretische achtergronden
    https://youtu.be/NQxzIyWFJXg
    Video
    Plan, do and control - Waarom anders werken
    https://youtu.be/cU2scYdN9dc
    Video
    Plan, do and control - Verminderen van contacten
    https://youtu.be/JV57CPNvxm8
    Video
    Plan, do and control - Gestructureerd werken,Biestmanagement, Euthanasiebeleid
    https://youtu.be/1ZzE-Df8G1M
    Video
    Plan, do and control - Ruwvoer bijvoeren, denken vanuit het varken
    https://youtu.be/6eWR0NhD39A
    Video
    Plan, do and control - Nieuwe vleesvarkensstal
    https://youtu.be/acF7WT8uv48
    Video
    Basis vitaal geboren big
    https://youtu.be/CLxRZyK0Y6g
    Video
    Goede melkproductie en bijvoeren = goed gespeende big
    https://youtu.be/qYZDq_5IH2s
    Video
    Voer en (voer)management pas gespeende big
    https://youtu.be/iJyeOwevMYM
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Stichting, Ontwikkelcentrum. (z.d.).

    Wroeten met varkens

    https://maken.wikiwijs.nl/56770/Wroeten_met_varkens

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.