Inleiding
Alle leerlingen hebben tegenwoordig een mobiele telefoon. Veel van deze telefoons zijn de zogenaamde "Smartphones". Telefoons waarmee je altijd online bent en waar je veel meer mee kan dan bellen alleen. Eigenlijk zijn het computer en telefoon in een. Als alle leerlingen een smartphone hebben biedt dit ongekende mogelijkheden voor het onderwijs. Toch zijn er ook veel nadelen verbonden aan het toestaan van mobiele telefoons in de klas. Als leerlingen zich doorlopend laten afleiden door hun telefoon, werkt dit erg verstorend.
De kunst is nu om door middel van duidelijke afspraken en kennis van de mogelijkheden de mobiele telefoon op een positieve manier te gebruiken in het onderwijs. Johan Gielen (docent havo/vwo) heeft hier een blogpost over geschreven.
Op dit werk rust een Creative Commons CC By licentie. Lees hier de voorwaarden.
Auteur: Bernadet Sprenkeling, ROC Nova College. Bewerkt door: Dinekek Koch, Netwerkschool Helicon Opleidingen MBO Velp
Maak afspraken!
Mobieltjes in de klas, is het een probleem?
Leerlingen die de hele les met oordopjes inzitten, doorlopend gepingd worden, waar ligt de grens? Vaak ontstaat ergernis of irritatie over het gebruik van mobieltjes tijdens de les, omdat er geen duidelijke regels zijn. Maak aan het begin van het schooljaar duidelijke afspraken met je team en met de cursisten. Je maakt ook al afspraken over eten tijdens de les, en over wat te doen als je cursisten geen boeken of laptop bij zich hebben. Afspraken over het gebruik van het mobieltje passen goed in dit rijtje. Zorg dat het hele team achter de afspraken staat en dat zij de cursisten er ook op aanspreken.
Spreek af waarvoor ze de mobiele telefoon wel en niet mogen gebruiken tijdens de les:
Bijvoorbeeld: Ze mogen hem wel gebruiken om hun agenda te raadplegen, huiswerk in te noteren, foto-, video- of geluidsopnamen te maken van lesonderdelen, maar dan alleen op het moment dat de docent het zegt. Ze mogen hem niet gebruiken om te communiceren met vrienden en kennissen over zaken die niets met de les te maken hebben. Dus professioneel gebruik is toegestaan op bepaalde momenten. En als ze een keer een dringend telefoontje tijdens jouw les verwachten, laat ze dit dan aan het begin melden en het lokaal uitlopen als het zover is. De beltoon staat natuurlijk standaard op trillen.
Het maakt waarschijnlijk ook wel uit of je lesgeeft aan niveau 2 of niveau 4 leerlingen en aan 1e jaars of 4e jaars. Tijdens hun BPV of later op hun werk mogen ze ook niet met hun mobiel rondlopen en hem iedere 5 minuten tevoorschijn halen om berichtjes te lezen. Toch hoor je nooit van werknemers dat de baas hun mobiele telefoon heeft afgepakt. Een kwestie van opvoeden en afspraken maken dus.
Oefening:
1. Welke afspraken heb jij gemaakt over het telefoongebruik in de les?
2. Hebben jullie nog geen afspraken? Bespreek het dan met een klas. Hoe denken zij erover?
Bespreek het daarna in het team en probeer tot een overeenstemming te komen voor de hele afdeling.
Woordenlijst
Woordenlijst van veel gebruikte woorden die een relatie hebben met de Smartphone:
OS: Net als een computer heeft ook een Smartphone een besturingssysteem (Operating System). de IPhone heeft iOS, en Google heeft het besturingssysteem Android uitgebracht. Daarnaast is er ook nog het besturingssysteem van Microsoft, Windows Mobile. Verder hebben sommige telefoonmerken ook nog een eigen besturingssysteem, meestal gebaseerd op de Open Source software Linux.
SMS: Short message service. Sms-en is het korte tekstberichtjes versturen per mobiele telefoon. Dit is niet gratis.
Push-berichten: het ontvangen van een bericht (dmv geluid, trillen, mededeling op beginscherm) als er iets gebeurt. Bijvoorbeeld: er komt een e-mailtje binnen, er is een nieuwe foto op Facebook of Instagram geplaatst, je bent aan de beurt bij een online spel etc.
Apps: Applicaties of programmaatjes die je op je smartphone kunt installeren. Op je telefoon kun je een webshop openen waar de apps gratis of voor een klein bedrag te downloaden zijn.
Appstore/Google play: online winkel waar je programmaatjes (Apps) voor je telefoon kunt downloaden.
Pingchat: PingChat is een gratis sms-applicatie. Bij PingChat is het mogelijk om een foto, filmpje of geluidsbestand aan een bericht toe te voegen, in tegenstelling tot traditionele sms-jes. Pingchat is een applicatie voor de Blackberry.
WhatsApp: een crossplatform (= voor meerdere besturingssystemen) gratis sms-applicatie. Met de app kun je een bericht maken en versturen naar iemand die ook WhatsApp heeft. Je kunt ook een foto, filmpje of geluidsbestand toevoegen aan het bericht. Het grote voordeel van WhatsApp is dat de app gemakkelijk communiceert tussen verschillende mobiele besturingssystemen. Ook kun je whatsapp groepen maken. Een toepassing die veel in het onderwijs gebruikt wordt. Een hele handige feature is dat WhatsApp in je contactenlijst speurt naar contacten die ook WhatsApp hebben.
Toepassingen
De volgende onderdelen komen in dit hoofdstuk aan bod:
- Media opnames
- Internet
- GPS
- Woordjes oefenen
- Verder...
Klik hiernaast in het menu om naar het onderwerp van je keuze te gaan.
Media opnames
Opnemen
Als docent kun je handig gebruik maken van de mobiele telefoon van studenten. De meeste telefoons hebben tegenwoordig de mogelijkheid om foto's, films of geluidsopnamen te maken. Zo kan een student een foto maken van een schema op het bord, een geluidsopname van een gedicht dat wordt voorgelezen bij Nederlands of een filmpje van het oefenen van een sollicitatiegesprek.
Een leuke manier om filmpjes te maken is "digitaal vertellen". Dit concept kan ook gebruikt worden door studenten om leerstof tot zich te nemen. In het kort werkt het als volgt:
Studenten maken een handleiding voor een vaardigheid. Ze voeren de vaardigheid uit en maken een aantal foto's van belangrijke handelingen. Deze plaatsen ze bijvoorbeeld in Powerpoint en voegen ingesproken tekst toe. Daarna exporteren ze het naar video. Op deze manier zijn ze drie keer met de vaardigheid bezig: voorbereiding, uitvoeren en fotograferen en daarna verwerken tot een film.
Het mobieltje kunnen ze natuurlijk ook gebruiken om foto's of korte filmpjes in de BPV mee te maken. Dit kunnen ze opslaan in hun digitale portfolio. Ook het beoordelingsformulier met handtekening van de praktijkbegeleider kan met de mobiel gekopieerd worden en in het digitaal portfolio geplaatst. Zo wordt scannen overbodig.
Bij opleidingen waarvoor ze vaak op pad zijn, kunnen ze onderweg wat korte aantekeningen, foto's en filmpjes maken. Als ze deze direct naar hun weblog sturen, hebben ze een chronologisch verslag van hun leren. Het maakt dan niet meer uit of ze hun aantekeningen op de laptop, telefoon of iPad maken, het komt allemaal op de weblog terecht.
Oefening
Tijdens een praktijkles oefenen studenten een bepaalde praktische handeling. Hier maken ze foto's van. Deze foto's plaatsen ze in Powerpoint en spreken per dia een tekst in . Daarna exporteren ze de Powerpoint naar video.
Internet
Informatie opzoeken
Steeds meer cursisten hebben internet op hun mobiel. Hier kun je als docent handig gebruik van maken. Zo kunnen ze tijdens praktijkoefeningen nog even het protocol of een instructievideo van de vaardigheid erbij pakken.
In het MBO-groen is hier ervaring mee opgedaan in een project. Zij gebruikten daarbij de iPod Touch, maar dit zou ook prima met de mobiele telefoons met internet kunnen.
Van de bekende online ecyclopedie Wikipedia zijn er speciale apps voor diverse types telefoons. Ook hierin kan gemakkelijk informatie worden gezocht.
Steeds meer internetsites hebben een versie van hun site die goed met een mobiele telefoon is te bekijken. Alle informatie op het internet wordt zo mobiel bereikbaar.
GPS
Alle telefoons hebebn tegenwoordig GPS. Hiervoor kun je in het onderwijs ook allerlei leuke toepassingen bedenken.
Denk aan speurtochten, rondleidingen etc. Er zijn al veel apps die op basis van GPS informatie tonen.
Woordjes oefenen
Met de mobiel kun je geluidsopnames maken. Een cursist kan dus een begrippenlijst inspreken op zijn mobiel. Later kan hij dan al onderweg naar huis beginnen met het leren van de woorden en begrippen, door het bestand weer af te luisteren.
WRTS
Wrts is een site waar op een hele eenvoudige manier geoefend kan worden met onder andere woordjes leren. Thieme Meulenhoff heeft zelfs al zijn woordenlijsten die behoren bij de methodes van Engels, Duits en Frans, erop gezet.
Er is ook een speciale site van Wrts voor de mobiele telefoon. Ga met je mobiele telefoon naar http://m.wrts.nl. Op deze manier kun je begrippen en woordjes leren via je mobiel. Deze site heeft ook de mogelijkheid dat de woorden voorgelezen worden. Handig dus om een goede uitspraak te leren. Zie voor meer informatie ook het Arrangement over Overhoor programma's.
Oefening
Maak een account aan voor Wrts en plaats er een begrippenlijst in van de begrippen die je cursisten voor jouw vak moeten weten. Na deze les kun je iedere week een andere cursist de opdracht geven de belangrijkste begrippen uit de les in Wrts te plaatsen.
Verder...
Waar kun je de mobiele telefoon nog meer voor gebruiken?
- Als agenda om huiswerk in te noteren
- Even snel iets opzoeken op Google, Wikipedia of in een woordenboek
- Als rekenmachine
- Mening vragen, stemmen
- Stopwatch
- E-reader (doornemen van leerstof)
- Versturen van roosterwijzigingen
Apps voor het onderwijs
Voor de verschillende besturingssystemen zijn shops waar je apps kunt downloaden. Er zijn gratis apps maar ook apps waar je voor moet betalen.
Voor de meeste Smartphones zijn wel apps voor rekenen, het leren van Moderne vreemde talen of medische informatie.
Appstore voor de I-phone Link
Marketplace voor de Windows telefoon Link
Android market voor de Android telefoon Link
Symbian (o.a. Nokia) Link
Blackberry apps Link
Eindopdracht
1. Welke afspraken hebben jullie over het telefoongebruik in de les?
Hebben jullie nog geen afspraken? Bespreek het dan met een klas. Hoe denken zij erover?
Bespreek het daarna in het team en probeer tot een overeenstemming te komen voor de hele afdeling.
2. Kies een toepassing waarbij je de mobiele telefoon inzet voor je lessen. Plaats een verslag van wat je gedaan hebt in je portfolio.
Bronnen
Blogpost Johan Gielen Link
Frequentie 1550 spel Link
De les begint. Mobieltjes aan! (Oratie Fontys Hogescholen van Dr. P.A.M. Kommers, 2005) Link
Blog van Vincent Evers Link
Blog van Margreet van den Berg Link
Blog van Wilfred Rubens Link
