AI Toepassingen

AI Toepassingen

Stap voor stap ...

Je gaat de les stap voor stap door.

Sla niets over en lees alles heel goed.

Dan mis je niets!

Gebruik de pijltjes onderaan de bladzijde om verder te gaan.

 

 

 

 

 

 

 

Zorg dat je papier, pen of stiften bij de hand hebt. Het is soms nodig (en handig) om dingen op te schrijven.

Wat ga je leren?

Je gaat leren dat er verschil is tussen dingen die gemaakt zijn door AI en door mensen.

Mensen snappen elkaar en zien precies wat er nodig is om op te schrijven of te zeggen.

Een AI snapt mensen niet echt, hij doet alleen heel erg goed na wat mensen doen. AI maakt daarbij ook fouten.
Waarom mensen dingen doen, is een heel ander verhaal.

 

Digitale geletterdheid

AI snappen is een deel van digitale geletterdheid. Wat is dat? Dat is slim zijn met de computer.

Digitale dingen zijn overal. In je telefoon. In je tablet. In je computer. En in de auto van je ouders. Je moet weten hoe je deze dingen gebruikt. En hoe je ze veilig gebruikt. Zo weet je wie de baas is. Jij bent de baas over de computer. Niet andersom.

Introductie

Leerdoelen

 

  • Je weet wat generatieve AI is.
     
  • Je weet dat er verschillende soorten AI zijn. Je weet dat generatieve AI daar één van is. 
     
  • Je weet kansen en risico's te benoemen van generatieve AI.

 

 

Opbouw

Deze les is als volgt opgebouwd:

 

  1. Voorkennis: wat weet je al?
  2. De les:
    • De geschiedenis van AI
    • Informatie over generatieve AI
    • De kansen en risico's
    • Toepassingen van AI
  3. Opdrachten
  4. Samenvatting en weetjes
  5. Evaluatie
  6. Bronnen

Voorkennis: wat weet je al?

In de les over AI en neurale netwerken is gekeken hoe AI nou eigenlijk werkt. 
Hoe AI dingen herkent en wat 'machine learning' is.

Ga hier naar die les als je hem gemist hebt.

 

Kijkvraag:

In het filmpje gebruiken de makers een vergelijking.
Kijk nu het filmpje en beantwoord daarna de vragen hier onder.

 

​

De les:

De geschiedenis van AI

AI is niet iets nieuws.

Kijk naar de tijdlijn in het filmpje om te zien hoe oud het al is.

 

Kijkvraag:

Bekijk eerst het filmpje en zet daarna de uitvindingen in de goede volgorde van oud naar nieuw.

 

 

Generatieve AI

Generatieve AI is maar één van de soorten AI die er bestaan.

Er zijn ook nog veel meer onzichtbare soorten van AI.
Zoals bijvoorbeeld de AI die ervoor zorgt dat een auto zelf kan sturen.  De AI die de taalsoftware van jouw school helpt om je in het goede niveau te zetten.  De AI in een wasmachine die kijkt hoe vies de was is en dan de hoeveelheid wasmiddel en wastijd aanpast. En zo zijn er nog veel meer.

Toch kennen we generatieve AI het beste.
Dat komt omdat we dat zelf opdrachten kunnen geven en makkelijk kunnen besturen.

Leer in deze video in één minuut meer over generatieve AI.

 

Kijkvraag:

Heb jij al eens generatieve AI gebruikt?

Vast wel. Want in veel apps op een telefoon zit het ook al.
Kijk eerst naar het filmpje.

Laat daarna weten welke generatieve AI programma's jij wel eens hebt gebruikt. 

 

Kansen en risico's


Kansen van AI

 

Stel je voor dat je een speciale armband zou hebben. De armband kan praten en je dingen laten zien.
Hij kan jou ook verstaan als je hem iets vraagt.     En.....hij geeft altijd antwoord op al je vragen!

Met deze armband om je pols zijn saaie schoolopdrachten plotseling een stuk leuker.
Stel je voor dat je een verhaal moet schrijven. Je hoeft niet meer eindeloos te zoeken naar die ene spelfout.
Je onzichtbare helper, jouw AI-schrijfhulp, fluistert het juiste woord en zoekt de foutjes voor je op. In een oogwenk is je verhaal klaar en mooier dan je zelf had kunnen doen!

En als je iets in een vreemde taal moet lezen, hoef je niet meer steeds iets op te zoeken in een dik woordenboek.
Jouw AI-vertaler vertelt je meteen wat er staat. Zelfs de moeilijkste zinnen worden in één keer in het Nederlands getypt of zelfs gesproken!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Maar de grootste schat is misschien wel de magie van de AI-plaatjesgenerator.
Met een paar simpele woorden tovert je armband een illustratie op je scherm. Je werkstuk over de oceaan
heeft opeens schitterende onderwater foto's van de meest bijzondere vissen.
En je stripverhaal over piraten heeft de perfecte plaatjes.

Dankzij je digitale armband kun je uren tijd besparen.
Je krijgt zo meer tijd om te spelen, te sporten of om nog creatiever te zijn.

De wereld van AI is jouw gereedschapskist om de toekomst te ontdekken!

 

 

Maar...

 

 

Risico's  van AI

 

Je onzichtbare helper, jouw AI, is geweldig. Het kan bergen werk verzetten en geeft je een soort superkracht.
Maar elk wondermiddel kent ook gevaren.

Jouw digitale armband-helper heeft een zwakke plek: het maakt gewoon fouten.

Stel je voor dat de AI-vertaler je helpt met je werkstuk, maar plotseling verandert het iets heel simpels
in iets heel geks. Dan schrijft hij bijvoorbeeld dat walvissen soms wel duizenden jongen tegelijk kunnen
krijgen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Of de AI-plaatjesgenerator maakt een vliegende vis met vijf vleugels en drie koppen, terwijl jij een normale
vliegende vis in gedachten had.

 

Je kunt hem dus niet zomaar geloven!

 

De gouden regel voor elke AI-gebruiker is daarom: controleer altijd!
Kijk of je door gewoon zelf te zoeken in boeken of op het internet, dezelfde informatie kan vinden.
Dan weet je zeker of je AI-hulpje gelijk had, of dat hij weer aan het hallucineren was. (Hallucineren
betekent hier dat je AI-hulpje van alles zelf verzint.)  

 

Er is nog een gevaar: jouw AI-helper onthoudt alles.
Als je hem een foto geeft, of je echte naam, kan hij die informatie bewaren en later weer gaan gebruiken.
Geef nooit je adres, wachtwoorden, foto's van jezelf of andere persoonlijke informatie aan een AI-tool.
Dat is de beste manier om je privacy te beschermen.

 

En tot slot, de grootste uitdaging: word niet lui.
Je helper is er om je te helpen, niet om al het werk van je over te nemen.
Blijf zelf denken, schrijven, lezen en rekenen. Want dat is de enige manier om van jouw eigen hersenen
ook een super-denk-machine te maken. En die heb je altijd bij je, ook als de stroom uitvalt.....

 

Zo zorg je ervoor dat de superkracht van de AI niet jouw eigen talenten klein houdt.
Durf zelf de touwtjes in handen te houden!

 

Bekijk het maar eens:

 

Toepassingen van AI

Je hebt soms dus niet eens precies door waar allemaal AI in verwerkt zit.

Ga eens na welke toepassingen je al kent:

 

Voorbeelden van toepassingen

Op de NPO Kennis-pagina “Wat kunnen we allemaal met AI?” ontdek je hoe slimme computers ons dagelijks helpen.
Je ziet voorbeelden van AI in het ziekenhuis, waar dokters sneller ziektes opsporen.
Op school, waar programma’s je extra helpen oefenen.
En onderweg, met apps die het verkeer en aankomsttijden van bussen voorspellen.
Ook leer je hoe AI plaatjes of muziek kan maken, maar dat het niet altijd alles goed begrijpt.
Er komen ook vragen aan bod over wat wél mag met jouw gegevens (privacy) en wat dit betekent voor banen van mensen.

 

NPO kennis - Wat kunnen we allemaal met AI?

Nog meer toepassingen

Deze video geeft goed weer hoe in jouw leven Artificiële intelligentie voorbij komt.

Kijkvraag:

Welke toepassingen ken je uit je eigen leven?

Welke zijn nieuw voor je?

 

Opdracht

Opdracht

 

Doel: Inzicht krijgen in wat AI jou kan brengen en welke gevaren er ook zijn, en dit koppelen aan jouw eigen leven.

Maak een AI-woordveld!

Dit heb je nodig:

  • Een werkblad. (Krijg je van je leerkracht)

  • Pen, stiften en kleurpotloden

 

 

 

 

 

 

 


Stappenplan

 

Vul de kansen in

  • Bijvoorbeeld: 'Snel moeilijke woorden opzoeken' of 'Plaatjes maken voor een spreekbeurt'
    Schrijf bij de “Kansen”-tak steeds één woord of korte zin en teken er een kleine tekening bij.

Bedenk steeds voor jezelf: op welke manieren kan AI jou helpen?

 

Vul de risico’s in

  • Bijvoorbeeld: Privacy: AI onthoudt alles.  of  AI vertelt niet altijd de waarheid. Te afhankelijk worden en zelf minder leren.
    Schrijf bij de “Risico’s”-tak één woord of korte zin per tak en maak er een kleine tekening bij.

Bedenk steeds voor jezelf: op welke manieren kan AI gevaarlijk zijn?

 

Hoe zit dat bij jou?

  1. Onder elke tak kies je één kans en één risico die voor jou het belangrijkste zijn. Zet daar een cirkel omheen.

    Schrijf in de vakjes er onder waarom dit voor jou geldt. Denk aan thuis, op school of aan je hobby’s.

  2. Kleuren en versieren

    Maak je woordweb overzichtelijk met kleuren: bijvoorbeeld groen voor kansen en rood voor risico’s. Versier de lege plekken met kleine icoontjes of figuurtjes.

  3. Presenteren in de groep

    Hang je woordweb op of leg het op tafel. Vertel in tweetallen aan elkaar:

    • Welke kans kies jij en waarom?

    • Welk risico vind jij het zwaarst en hoe ga je daar slim mee om?

 

Met deze oefening ontdek je zelf hoe AI je leven kan verrijken én waar je op moet letten om veilig en verstandig te blijven werken.

Verdiepingsopdracht

Probeer zelf iets met AI!

Doel: Oefenen met duidelijke prompts.
Ontdekken hoe AI Studio van Het Klokhuis jouw ideeën omzet in beeld.
 

 

 

 

 

 

 

 


Ga naar deze website en neem alle stappen.

 

1. Eerste prompt: schets je dier

  1. Kies in AI Studio de optie Fantasie AI.

  2. Loop de stappen door. Wat vraagt de computer aan je?

  3. Klik op "Maak” en wacht tot de AI jouw afbeelding toont.

 

2. Resultaat beoordelen

Maak op het werkblad een kort verslagje met:

  • Een mini-weergave van je plaatje (Maak een schetsje, geen hele tekening)

  • Antwoord op:

    • Wat vind je goed gelukt?

    • Wat zou je anders willen zien?

 

3. Prompt nog een keer

  1. Maak nu op één onderdeel een andere keuze.

  2. Noteer weer wat er nu anders is.

  3. Had je dit verwacht?

 

 

Jouw mening gevraagd!

 

Bekijk het filmpje hieronder.
(zet het scherm na het starten op 'beeldvullend' om het goed te bekijken)

 

Werkstuk met AI - klokhuis

 

 

 

 

 

 

 

 

Samenvatting en weetjes

Samengevat

Je hebt geleerd over de geschiedenis van AI en dat het dus niet iets nieuws is.
Dat AI in veel meer dingen verstopt zit dan je zou denken.
Dat er dus heel veel mogelijkheden zijn met AI, maar ook risico's omdat AI het ook wel eens flink fout kan hebben.
Je moet AI dus altijd controleren.

 

Controleer jij het volgende filmpje eens over een schoon-spring wedstrijd. Wat is hier (allemaal) fout gegaan?

 

 

Weetje

Wist je dat de computer in je game je in de gaten houdt?

De AI-tegenstander leert van jouw speelgedrag. Als jij bijvoorbeeld vaak naar rechts rent, onthoudt de computer dat. De volgende keer wacht hij daar op je om je te verrassen!

Zo wordt jouw tegenstander steeds slimmer, en blijft elk potje extra spannend.

 

 

 

Tussendoortje...Kattenluikje

Evaluatie

In deze les heb je ontdekt dat kunstmatige intelligentie (AI) overal om je heen te vinden is: in apps die plaatjes voor je maken, in spelletjes die zich aanpassen aan jouw niveau en in apparaten die je helpen met woorden vertalen of je kamer schoonmaken. We hebben samen gekeken naar kansen van AI, zoals handige hulp bij huiswerk, snelle zoekresultaten en toffe plaatjes voor je spreekbeurt. Maar we bespraken ook risico’s, zoals dat AI soms fouten maakt, vooroordelen kan herhalen of je privacy raakt als je gevoelige gegevens deelt. Door zelf voorbeelden te zoeken - bijvoorbeeld de autocorrectie op je telefoon of de video-aanbevelingen op YouTube - herken je nu in je eigen leven waar AI zit. Je weet waarom het belangrijk is dat je bewust met AI omgaat: geef alleen duidelijke opdrachten, deel geen privégegevens en blijf altijd zelf controleren of de uitkomst klopt.

 

Evaluatievragen

  • Waar gebruik jij AI in je dagelijks leven?
  • Wat vind je het leukste én wat het moeilijkste aan AI?
  • Welke afspraak maken we om AI veilig te gebruiken op school?

Bronnen

Deze lessen zijn gebruikt om dit leermateriaal te maken:

 

Bronnen en licenties:

  • Van FutureNL, Digidoeners, open leermateriaal CC-BY-NC-ND:
    • Basis AI: https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/yGdyfTK28XcsDSY2d/yNtkgR68Q3FJTzXWG
    • Kunstmatige intelligentie:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/7CxrRs29t5viMKeuy
    • Hoe slim zijn machines nou echt? https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/yN6CBaL6DBrbgWxD4
    • Generatieve AI:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/HCoQQDA55GunKhxQZ
    • Machine learning en neurale netwerken:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/oxCEAw97yHztoBxFu
    • Machine en deep learning:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/BFHNainj2jAsGzTBv
    • Wij zijn data:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/FhG2xqtwkvcNC8tmD/ygeDm6xiuJWDvwHb6
    • Later als ik groot ben:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/sh5JZrr5zuDRtEcDB
    • Risico's en kansen van AI:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/e7o5DDzqAGvbTD6rD
    • De AI-inspecteur:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/uvhrACSsevrxdDeBQ
    • Prompts:
      https://www.lessonup.com/nl/channel/futurenl/lesson/n4WRGaSSkeaBZain2

 

  • Van Klokhuis, Klokhuis over AI, gesloten leermateriaal, open beschikbaar
    • Het Klokhuis over AI: https://hetklokhuis.nl/dossier/168/het-klokhuis-over-ai/824/het-klokhuis-over-ai
    • AI studio van Klokhuis: https://aistudio.hetklokhuis.nl/nl
    • YouTube, 'When AI tries diving': https://www.youtube.com/watch?v=CnyJ-BidzIg&t=2s

  • Het arrangement AI Toepassingen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    PCBO Apeldoorn
    Laatst gewijzigd
    10-11-2025 17:26:04
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze les leer je dat er verschillende soorten AI zijn. Je leert speciaal over generatieve AI. Je leert kansen te benoemen maar ook risico's van generatieve AI.
    Leerniveau
    PO groep 8; PO groep 7; PO groep 6;
    Leerinhoud en doelen
    Burgerschap; Computervaardigheden/ICT;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    ai, generatieve ai, kansen ai, risico's ai

    Bronnen

    Bron Type
    Tussendoortje...Kattenluikje
    https://youtu.be/o1N3PiK13wA     		Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Inspiratielessen. (z.d.).

    2.1 AI Toepassingen - niveau 1

    https://maken.wikiwijs.nl/218962/2_1_AI_Toepassingen___niveau_1

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Wikiwijs is een dienst van