Menu

  Beeld van een cel

Beeld van een cel

Beeld van een cel

Omschrijving misconcept

Leerlingen denken dat:

  • cellen platte structuren zijn en hebben niet door dat ze driedimensionaal zijn.
  • de vorm geen invloed heeft op de functie van een cel.
  • elke cel maar één of enkele functies heeft.

 

Achtergrond misconcept

Onderzoekers, zoals Dreyfus en Jungwirth (1988; 1989), stellen dat het begrip 'cel' voor veel leerlingen abstract blijft, zelfs na het bekijken van cellen in microscopen of afbeeldingen. Veel kinderen zien nooit werkelijke levende cellen, wat het moeilijk maakt om hun functies te begrijpen. Uit het onderzoek blijkt dat ook 16-jarigen vaak moeite hebben om de levensprocessen van cellen correct uit te leggen. Zelfs als leerlingen de juiste celorganellen kennen, begrijpen ze vaak niet hoe deze functioneren.

Clément (2007) merkt op dat het celconcept vaak wordt geïntroduceerd door middel van twee tekeningen: een plantencel en een dierencel. De plantencel is meestal polygonaal en grenst aan andere cellen, terwijl de dierencel meer afgerond en geïsoleerd is. Clément noemt de gebruikelijke afbeelding van een dierencel als twee concentrische cirkels (celmembraan en kern) het "gebakken-eimodel" en toont aan dat dit model het begrip van celdifferentiatie kan blokkeren.

 

 

In werkelijkheid beïnvloedt de vorm van de cel haar functie, zoals bij de flagel van een cel of de langgerekte vorm van spiercellen. Als leerlingen alleen deze twee standaardbeelden van cellen zien, kunnen ze denken dat alle plant- en dierencellen dezelfde vorm en structuur hebben, wat door Clément werd bevestigd als een misverstand dat zelfs bij studenten tot het bachelorniveau blijft bestaan.

 

Voorbeeldaanpak in de les

Om een goed beeld te krijgen van cellen, is het goed verschillende soorten representaties te laten zien. Hier enkele suggesties voor websites:

Zoom-tool waarmee je de schaal en vorm verschillen van cellen ziet

Foto's van microscopisch beeld van cellen waar je labels overheen kunt zetten

Foto's en video's van cellen

Foto's van weefsels van de Radboud Universiteit

 

De werkbladen van de University of York Science Education Group bieden handvatten om deze misconcepties doelgericht zichtbaar te maken en te adresseren

Werkbladen voor TTO

 

Bronnen

Cheston Saunders, Amy Taylor; Close the Textbook & Open “The Cell: An Image Library”. The American Biology Teacher 1 March 2014; 76 (3): 201–207. DOI: https://doi.org/10.1525/abt.2014.76.3.9

Dreyfus, A., & Jungwirth, E. (1988). The cell concept of 10th graders: curricular expectations and reality. International Journal of Science Education, 10(2), 221–229. DOI: 10.1080/0950069880100210

Hadi Suwono, Triastono Imam Prasetyo, Umie Lestari, Betty Lukiati, Rifka Fachrunnisa, Sentot Kusairi, Muhammad Saefi, Ahmad Fauzi & Mochammad Fitri Atho’Illah (2021) Cell Biology Diagnostic Test (CBD-Test) portrays pre-service teacher misconceptions about biology cell, Journal of Biological Education. DOI: 10.1080/00219266.2019.1643765

Colofon

Het arrangement Beeld van een cel is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Kennisbank biologie
Laatst gewijzigd
2025-10-09 16:03:28
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Aanpak van de misconcepten: Leerlingen denken dat: - cellen platte structuren zijn en hebben niet door dat ze driedimensionaal zijn. - de vorm geen invloed heeft op de functie van een cel. - elke cel maar één of enkele functies heeft.
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 2; VWO 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 1; HAVO 4; HAVO 1; VMBO theoretische leerweg, 4; VWO 6; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 5; VWO 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; HAVO 2; VMBO gemengde leerweg, 4; VWO 5; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
Leerinhoud en doelen
Biologie;
Eindgebruiker
leraar
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
celfuncties, cellen, celvorm, dierlijke cel, levenskenmerken, plantaardige cel

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.