Leiding geven aan digitale onderwijstransformatie

Leiding geven aan digitale onderwijstransformatie

Traject leiding geven aan digitale onderwijstransformatie

Leiderschap in het onderwijs staat voor een onontkoombare uitdaging: de digitale onderwijstransformatie. Dit is geen kwestie van hardware of software; het is een strategische verschuiving die vraagt om transformationeel leiderschap dat verder reikt dan alleen de technologie.

Uit onderzoek blijkt dat het succes van deze transitie valt of staat bij de competenties van de leidinggevenden.

Onderwijsinstellingen staan voor grote uitdagingen. Digitale geletterdheid moet stevig verankerd zijn in leven, leren en werken (of vervolgonderwijs). Gezien het streven naar inclusief onderwijs in 2035 groeit de noodzaak voor flexibel onderwijs, onderwijs op maat en digitale inclusie. Sommige uitdagingen ontstaan door technologie, maar diezelfde technologie kan ook de sleutel tot oplossingen zijn.

Digitale transformatie wordt niet gedreven door technologie, maar door strategie. Leiderschap en leidinggevenden spelen daarin een belangrijke rol. Uit diverse onderzoeken blijkt dat transformationeel leiderschap, (digitale) competenties van leidinggevenden en gedeeld leiderschap nodig zijn om deze digitale transformatie mede mogelijk te maken. De kernvraag is: welke competenties hebben leidinggevenden nodig om digitale onderwijstransformatie succesvol vorm te geven in het onderwijs.

Om deze vraag te beantwoorden, heeft iXperium een competentieraamwerk ontwikkeld voor leidinggeven aan digitale transformatie in het beroepsonderwijs. Het raamwerk omvat vijf hoofddimensies, elk met bijbehorende subdimensies en competenties:

  1. richting geven aan digitale onderwijstransformatie;
  2. bevorderen van een innovatieve, lerende cultuur;
  3. herinrichten van de organisatie voor digitale transformatie;
  4. zelf digitaal geletterd zijn;
  5. professioneel handelen.

Daarbij beschrijven de bovenste drie dimensies het leiderschap dat nodig is en de onderste twee dimensies gaan over persoonlijke competenties van leidinggevenden.

Meer lezen?

Ga naar Raamwerk leidinggeven aan digitale transformatie in het beroepsonderwijs, een publicatie van iXperium

Deze training is voor schoolleiders die technologie duurzaam willen verankeren in het onderwijs. Je werkt aan je eigen competenties én ontwikkelt een meerjarenplan digitale geletterdheid voor jouw school op dit gebied. Begeleiding via de iCoördinator en het iXperium.

Doelgroep: Schoolleiders, IB’ers, teamleiders, kartrekkers in de school
Vorm: op maat en op aanvraag, mogelijk school overstijgend.
Contactpersoon: Itske Tersteeg

  • Het arrangement Leiding geven aan digitale onderwijstransformatie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Professionalisering De Onderwijsspecialisten
    Laatst gewijzigd
    23-11-2025 23:12:00
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze training richt zich op de benodigde competenties voor leidinggevenden bij onderwijsinnovatie met technologie en ict. De training wordt op maat ontworpen met het MT van de school door de iCoordinator. Het traject bestaat steeds uit een workshop met een vervolg in het team. Het is ook mogelijk dit voor een aantal scholen tegelijk te organiseren; reken dan op een dagdeel. Collectief leren en kennisdelen op dit gebied worden hierin meegenomen. De implementatie van ict in het onderwijs en de professionalisering van een team is een complexe innovatie. Het omvat vernieuwingen op onderwijskundig, technologisch en organisatorisch vlak. Het is een 'dubbele innovatie' omdat onderwijsteams hun onderwijs herinrichten met nieuwe pedagogisch-didactische methoden en ict-middelen. Hierbij moeten zij ook aandacht besteden aan de ontwikkeling van ict-geletterdheid en metacognitieve vaardigheden van leerlingen. Dit vereist de ontwikkeling van nieuwe routines, wat leidt tot perspectiefverandering en daaruit voortvloeiend ander gedrag. Scholen die hun onderwijs met ict willen verbeteren, kunnen geen standaardpaden volgen, aangezien er nog onvoldoende kennis is over effectieve methoden als het gaat om onderwijsinnovatie met technologie en ict. Dit maakt het een 'ontdekkingsreis', waarbij een onderzoekende houding ten aanzien van ict en evidence-informed werken cruciaal zijn. De kernfocus van deze training is de vraag hoe leidinggevenden hun onderwijsprofessionals effectief kunnen faciliteren en toerusten rondom de inzet van technologie en ict in het onderwijs. Denk hierbij aan anders organiseren met ict in de klas of aan de implementatie van de kerndoelen Digitale Geletterdheid voor leerlingen. Dit traject zal leidinggevenden voorzien van kennis en instrumenten op deze thema’s. De digitale onderwijstransgformatie is niet technologie gedreven maar strategie gedreven. De iCoordinator is hierin ondersteunend.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    ixpact, ixperium, leiding geven aan onderwijsinnovatie

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Wikiwijs is een dienst van